Bu dinin bir kurucusu yoktur.
Hinduizm Nepal ülkesinin devlet dinidir.
Dünyada varlığını devam ettiren en eski dindir.
Tarihsel süreci 5 devre ayrılır.
1-Indus Vadisi dönemi ve 2- Veda dini dönemi önemlidir.
Çok sayıda kutsal metinleri var. Genel kabul görenler ise 2 ye ayrılır:
1-şruti (isitilen görülen)
*Vedalar (bilgiler) Bunlar insanlık tarihinin en eski metinleridir. 4 alt kola ayrılır.
2-Smriti (hatırlanan şey hafıza)
*Puranalar (Bayramlar ve hac anlatılır)
*Dharmaşastra (dini ritüeller anlatılır)
*Ramayana (Destandır)
*Mahabharata (Destandır)
Mahabharata icindeki Bhagavat-gita adlı bölüm çok meşhurdur.
Ayatar: Tanrıların farklı bedenlerle yeryüzüne inmesidir.
Hindularin çoğu ilahlardan birini kendi tanrısı (işta devata) olarak seçer.
Kast sistemi: Insanların sınıflara ayrılmasıdır. Saf temiz demektir. Bu kelime portekizce casta dan türemiştir.
Insanlar 4 sınıfa ayrılır
1-Brahminler:Rahipler
2-Kşatriyalar:Savaşçı ve yöneticiler. Dini liderlerin hepsi bu kasttandir dikkat edin.
3-Vaişyalar:Çiftçi işadamı
4-şudralar:Yoksullar hizmetçiler köleler
Karma:Kast sistemindeki sınıflamaya giren insanların bu durumu karma denen inanisin eseridir yani önceki hayatlarında iyi işler yapanlar iyi kasttakötüler de en alt kastta yer alır.
Hindularda ruh ölümsüzdür
Reenkarnasyona inanılır
Bu gidiş geliş döngüsüne Samsara denir
Reenkarnasyondan kurtulmaya Mokşa denir.
Ibadet ferdi bir tecrübedir. Hindular nadiren mabede gider.
3 mezhebe ayrılır.
*Sivacılık:Yatay 3 çizgi alınlarında var fallik kültü
*Vişnuculukikey çizgi AvatarRamaKrişna
*şaktizm:Tanrıyı uykusundan uyandırma dışılığe hayranlık.
3 yüce tanrı var siva vişnu ve Brahma
2 en tanınmış avatar Rama ve Krisna
Hinduzim'de her ne kadar sayısız Tanrı var olduğu inancı mevcutsa da aslında Hindular bir ve yüce olan Tanrı'ya inanırlar. Bu bir ve yüce olan tanrı BRAHMAN'dır.Brahman mutlak varlıktır mutlak gerçekliktir. O tüm mahlûkatın yaratılışın gizemli kaynağıdır.
Hinduizm'de bir ve yüce olan bir tanrı varsa o halde diğerleri nerden çıkmış diye düşünebilirsiniz.
Hinduizm'de var olan Brahman'ın insanlarca anlaşılması mümkün değildir. O'nun yeryüzüne tezahürü insanların anlayabileceği tarzda farklı şekillerde olur. Güneş ışığı nasıl ki bir prizmadan geçtiğinde yedi farklı renkte yansıyıp görünüyorsa Brahman da yeryüzüne farklı şekillerde yansır. İşte Hinduların üç büyük tanrısı olan Brahma Vişnu ve Şiva Tanrı Brahman'ın yeryüzüne yansımasıdırtezâhürüdür. Bunların herbiri farklı bir görevle ön plana çıkar.
Yaratma Koruma Yok etme.
Hinduizm'de ruh kavramı oldukça önemli bir yer teşkil eder. Hindulara göre ruh ölümsüzdür. Tanrı Brahman'ın bir parçasıdır. Bu noktada Atman kavramı ortaya çıkar. Atman canlı ve cansız tüm varlıkların en içindeki görünmez olan özdür güçtür ruhtur.
Evren insanoğlu da dahil olmak üzere tüm içindekilerle birlikte mutlak varlıktan ayrı ve bağımsız değildir bizzat mutlak varlığın kendisidir. Atman Brahman'da çıkar ve tekrar ona döner. Dolayısıyla Atman aynı zamanda Brahman'dır. Brahman (Evrensel Ruh) ve Atman (Bireysel Ruh) tek bir birliği ifade eder. Bundan haberdar olmamak kişinin her defasında yeni bir bedende tekrar tekrar bu dünyaya gelmesine yol açar.
Hinduizm'de ruhun kurtuluşa erene kadar geçirdiği süreçler farklı kavramlarla (samsara-karma-mokşa) ifade edilir. Bu kavramlar kitapta aktarılmış. Ben biraz daha sade bir şekilde anlatmaya çalışacağım:
SAMSARA; ruhun bir vücuttan diğer vücuda bir varlıktan diğer varlığa ebedi olarak dolaşmasıdır. Dünyadaki doğum-ölüm-yeniden doğum döngüsünü ifade eder ( Biz bunu reenkarnasyon kavramıyla ifade ediyoruz).
KARMA: Ruhun bir sonraki vücudunu belirleyen ahlaki davranışlar amellerdir. Başka bir ifadeyle bir hayatın bütün amellerinin daha sonraki vücuda etkisidir. Bu bakımdan karma aslında bir sebep-sonuç kanunudur diyebiliriz.
MOKŞA: Hinduizm'de kurtuluş Mokşa'dır (Budizm'de nirvanadır). Ruhun samsara çarkından dolayısıyla bunun neden olduğu her türlü acı ve kederden kurtularak mutlak aydınlığa kavuşmasıdır. Mokşayla ruhun tekrar vücut bulması ortadan kalkar. Dolayısıyla Hindu inancında mokşa kişinin kendisinin (Atman) yüce varlıkla bir ve aynı olduğu gerçeğinin farkına varmasıdır.
Yani Hinduizm'de başta Brahman'dan ayrılan Atman tekrar ona dönebilmek için Mokşa'ya ulaşmalıdır. Aksi halde her ölüm sonrasında başka bir varlık olarak yeryüzüne dönebilir. Tabi yeryüzünde bir sonraki beden bir öncekinin yaşayışına (karma) amellerine bağlıdır. Eğer bir insan iyi ameller yaptıysa bir sonraki bedeni daha üstün olacak ve her yeni bedenle mokşaya bir adım daha yaklaşacaktır. tam tersinde ise yani kötü ameller yaptığında ise daha alt bir bedende vücut bulacaktır.
Burada bir noktaya dikkat çekmek gerek: Karma anlayışı sonrasında sadece insan olarak yeni bir vücuttan söz edilmez. Bu demektir ki bir insan amelleri neticesinde bir sonraki hayatında bir bitki bir hayvan ve hatta bir taş olarak bile yeniden dönebilir.Bu tamamen onun karmasına bağlıdır.
Hinduizm'de amaç Mokşa'ya ulaşmaktır dedik. Peki mokşaya nasıl ulaşılır?
Hindular Mokşa'ya ulaşabilmenin üç farklı yolu olduğuna inanırlar. Bunlar:
1) Karma Marga: Karma amel marga yol demektir. Karma Marga ise Amel-Eylem Yolu Görevler Yolu anlamına gelir.
Kişinin bulunduğu kasta ait yükümlülüklerinin yerine getirilmesini temsil eder. Sıradan Hinduların seçtiği yoldur.
2) Cnana Marga: Bilgi yolu demektir. Kişinin bilgi toplayarak analiz ederk araştırma yaparak yaşamı sorgulaması insan hayatının anlamını ve amacını bilmek istemesi evreni araştırması ve tüm sorulara cevaplar aramasını temsil eder. Felsefecilerin seçtiği yoldur.
3) Bhakti Marga: Sevgi aşk yolu demektir. Bu kurtuluş yolunda insanın bağlılığını ve sevgisini Evrensel Ruh'a yönlendirmesi söz konusudur. Hint mistiklerinin seçtikleri yoldur.
CAYİNİZM
SEMBOLÜ: El (Çay içenler el kaldırsın)
CİNA:zafer kazanan tebiğ eden. yol her zaman aynıdır her cina bu geleneği yeniden canlandırır.
TİRTHANKARALAR:insanları kurtuluşa götürecek yolu inşaa edenler(24 tanedirlersonuncusu cayinizmin kurucusu vardhmanadır)
TARİHSEL SÜREÇ:cayinizm ve budizmhinduizme karşı doğmuştur.
KURUCUSU:vardhamana-mahavira(büyük kahraman).
KUTSAL KİTAPLARI:agama. 3 ana bölümden oluşur.
1)purvalar(eski metinler) 2)angalar (dallar temel metinler) 3)angabahya(ikinci külliyat).
İNANÇLARI:üç mücevher 1)doğru inanç 2)doğru bilgi 3)doğru davranış
Beş büyük yemin:
1)AHİMSA:yaşayan hiçbir canlıya zarar vermeme
2)SATYA:yalan söylememe.
3)ASETYA:çalmama
4:BRAHMA:bekar yaşama.
5)APRİGRAHA:dünyayı terk etme.
TANRI ANLAYIŞLARI:cayinlere göre tanrı vardır fakat evreni yaratmamıştırsayısız tanrıya inanırlar.
İBADETLERİ:mabetlerdeki ibadet nesneleri tirthankaraların heykelleridir.bu heykellere meyvepirinçsüt takdimi yapılır.kutsal bayramları ajjsana dır.
MEZHEPLERİ:
1)DİGAMBARA:hava giyinenlerçıplaklar.
2)SVETAMBARA:beyaz giyinenler
0 Yanıt
2572 Gösterim