Konu: Felç de ilkyardım

[Arif Arslaner]

Genelde beyni besleyen kan damarlarının yırtılması veya tıkanması gibi nedenlerle beyindeki kanlanmanın bozulması sonucu ortaya çıkan bir tablodur. Özellikle yüksek tansiyonlu kişilerde görülme sıklığı yüksektir. İlkyardımda iki şekilde değerlendirebiliriz:

Hafif felç:

Beyni besleyen küçük kan damarlarının hasarı ile oluşur. Genelde bilinç kaybı yoktur ve bulgular zarar gören bölümle ilgilidir.

Belirtileri:
- Baş ağrısı şaşkınlık hali (konfüzyon) kulak çınlaması baş dönmesi;
- Hasar arttıkça konuşmada hafif güçlük hafıza bozuklukları kişilik değişmesi kol veya bacakta uyuşma ilerleyen güçsüzlük.

İlkyardım:
* Hasta kazalara ve fiziksel etkilere karşı ( düşme çarpma ateş sıcak soğuk ve kesici aletler vb.) korunur.
* Hemen hastaneye götürülür.


Ağır Felç:

Belirtiler:
- Bilinç kaybı
- Vücutta tek (ya da çift) taraflı paralizi (güç kaybı) veya pleji (kuvvet kaybı)
- Solunum ve yutma güçlüğü
- Mesane ve barsak kontrolünün kaybı (inkontinans)
- Konuşma güçlüğü uyku hali
- Gözbebekleri (pupiller) büyüklüğünde farklılık (anizokori)

İlkyardım:
* ABC sürekli kontrol edilir ve devamlılığı sağlanır.
* Kusma olasılığına karşı yan yatırılarak (özellikle felç gelişen kol tarafına yatırılarak) hastaneye götürülür. Bilinçsiz hastanın yan yatırılmasına özellikle de başın kusmuk veya sekresyonun dışarı akabileceği şekilde yana çevrilmesi pozisyonuna KOMA POZİSYONU adı verilmektedir.