Konu: ibn-i sina biyografisi

[ibn-i sina]

Türk-İslam bilim adamlarından olan İbn-i Sina 980 yılında Buhara yakınlarındaki Afşara'da doğdu.
Tam adı Ebu Ali el-Hüseyin bin Abdullah bin Sina'dır ve Batı'da isminin Latincesi Avicenna ile tanınır.

Filozof ve hekim olan Sina'nın çocukluğu parlak bir gelecek için faydalı geçmiştir. Babası Samanoğulları sarayının kâtipliğini yaptığında evine gelenler dönemin ünlü bilginleriydi. Daha çocukluğunda bilginleri tanıma imkânına ulaşmıştır. Güçlü belleğe ve üstün zekâya sahip bu çocuk daha 14 yaşında bilgi yönünden hocalarını geçmişti. 16 yaşına geldiğinde ise yanında hekimler çalışıyordu. Derin bir dini ve tıbbi bilgi donanımına sahip olduktan sonra 18 yaşında Buhara Sultanı Nuh bin Mansur'u tedavi etti. Bunun karşılığında Samani sarayının zengin kütüphanelerinden faydalanma imkânı buldu. Kütüphanede Farabi'nin günümüze ulaşamayan et-Ta'lim üs-sani adlı yapıtı da yer alıyordu. Eserden yararlanarak Aristoteles'in metafiziği ile ilgili bilgiler edindi. Yine 18 yaşında dini bilgiler (Kur'an), edebiyat, felsefe, matematik, gökbilim, doğa bilimleri, tıp ve benzeri alanlarda döneminin en güvenilir bilginleri arasına girmişti. 21 yaşında ise Medrese dallarının tümünde uzmanlaşmıştı.

İbn-i Sina babasının ölümünden sonra ve devletin içindeki huzursuzluklar nedeniyle çalkantılı bir yaşam geçirdi. Devlet hizmetlerine de katkıda bulunarak bir süre saray katipliği yapmıştır. Hanedan'da Şemsüddevle'ye vezirlik yaptığı gibi yine siyasi sorunlar nedeniyle kent kent kaçmak zorunda kalmıştır. Bir yandan da Türkler Orta Asya'da İran hâkimiyetine son veriyordu.

Günlük hayatında sıkıntılar olduğundan ancak gece okuyup yazıyordu. Kararlılığı ve azmi ile çalışmalarını başarıyla yürütebildi.

Kynk: AnaBritannica 11.cilt
   BÜYÜK LAROUSSE 11.cilt

[ibn-i sina]

İbn-i Sina'nın eserleri :

Kitabü'ş-Şifa
11 ciltlik bir eser olup nerdeyse tüm bilim dalları hakkında yazılmıştır.

-el Kanun fi't Tıb
Bu kitap İbn-i Sina'nın deneyimlerinin yer aldığı sistematik bir ansiklopedidir. İbn-Sina'nın en ünlü kitaplarındandır.700 yıl boyunca Batı'da ders kitabı olarak okutulmuş bir eserdir. Günümüzde Paris Üniversitesi'nin tıp fakültesi öğrencileri S.t Germain Bulvarı yakınlarındaki konferans salonunda İbn-i Sina ve er-Razi gibi iki bilginin portreleri ile karşılaşırlar.

-Kitabu'n-Necat
Kitap savaş alanında ve Kitabü'ş-Şifa'nın yetkin bir özeti şeklindeydi.

-Kitabu'l-İşaret ve't-Tenbihat
Bu kitap İbn-i Sina'nın kişisel görüşlerini içeren bir yapıttır.

-Lisanü'l-Arab
Isfahan'da bir Arap bilgini onun Arapça bilgisini yetersiz gördüğünden İbn-i Sina'yı üç yıl çalıştırarak müsvedde biçiminde Lisanü'l Arab'ı yazdı.

VE DİĞERLERİ..
 -Aksamu'l-Ulumi'l-Akliyye
 -Risale fi'l Hudud
 -İsbatu'n-Nubavve
 -Risale fi'l-Kader
 -el-Ahlak
 -Kitab fi's-Siyaset
 -Risale fi'l-Aşk
 -Hayy İbn Yakzan
 -Kitabu'l-İnsaf
 -el-Ahd
 -el-işaretu ila İlmi'l-Mantık
 -el-Hidaye
 -Makale fi'n-Nefs

[ibn-i sina]

ÇALIŞMA YAPTIĞI BİLİMLER

İbn-i Sina zaten çok genç yaşta çağının tüm bilim dallarına hâkimdi. Daha çok felsefe ve tıp alanlarında çalışmalarıyla tanınır.
 Mantık
 Fizik
 Geometri
 Astronomi
 Matematik
 Müzik
 Metafizik
 Tıp
 Fizyoloji
 Hıfzıssıhha
 Farmakoloji
 Tedavi
 Kimya


Çağının önemli bilginleri arasındaki yerini daha çocuk yaşında almaya başlamıştı. Matematik, astronomi, geometri ve tıp alanlarında geniş çalışmaları vardı. Tıp alanındaki çalışmaları sırasında bazı hastalıkların bulaşmasında gözle görülmeyen bazı varlıkların etkisi olduğunu, yani mikroskop henüz bilinmediği zamanda mikropların varlığını işaret etmiştir. Kimya alanındaki çalışmalarının önemini vurgulamak için Berhelet; İbn-i Sina'yı kimyanın günümüzdeki halini almasındaki en büyük yardımcı olarak tanıtmıştır.

Günümüzden 600 yıl önce Paris Tıp Fakültesi'nin kütüphanesinde bulunan 9 ana kitabın en başında İbn-i Sina'nın el Kanun fi't Tıb adlı eseri yer almaktadır.

Batı'da Avicenna adıyla bilinir. Eserleri Latince yoluyla Batı dillerine çevrilmiştir. Fizik, astronomi ve felsefeyle ilgili 150'ye yakın eser vermiştir. Bunların Farsça olanların dışında büyük çoğunluğu Arapça'dır.

[ibn-i sina]

El-Kanun fi't-Tıb


 
El-Kanun fi't-Tıb veya Latince ismiyle Canon medicinae (Arapça: القانون في الطب el-Kanun fi el-Tıbb "Tıbbın Kanunu" veya "Tıpta Kanun"; Farsça: قانون Kanun "Kanun"), Batı'da Avicenna olarak da bilinen İbn-i Sina'nın 14 ciltlik tıp ansiklopedisidir.

Arapça yazılmış olan eser 1025 yılında tamamlanmıştır.
Eserin içeriği İbn-i Sina'nın kendi hekimlik deneyimlerine,
Orta Çağ İslam tıbbına, antik Yunanlı hekimGalen'in yazılarına, antik Hint tıp geleneğinin hekimlerindenSushruta ve Çaraka'ya, ve antik Arap ve Pers tıp geleneklerine dayanmaktadır.
Eser sıklıkla tıp tarihindeki en ünlü eserlerden birisidir.
Eserin en eski bilinen nüshası 1052 tarihlidir ve Ağa Hankoleksiyonunda yer almaktadır.
adece Kanun olarak da anılan eser, 18. yüzyıla ve 19. yüzyılın başlarına kadar tıbbi otoritesini korumuştur.

Gerek Avrupa gerekse İslam topraklarında tıbbi standardı belirlediği gibi, eser İbn-i Sina'nın en tanınmş eseri konumuna gelmiştir. Nitekim eser Fransa'daki Montpellier Üniversitesi gibi birçok farklı tıp okulunda, 1650 senesine kadar kullanılmıştır. Kitapta sözü edilen tıbbi prensipler bugün hâlâ çeşitli tıp fakültelerinde tıp tarihi kapsamında öğretilmektedir. Eserin ayrı ilkfarmakope olduğu da düşünülmektedir.

Diğer birçok şeyin yanı sıra kitap özellikle, sistematik deney ve ölçümün fizyoloji çalışmalarında kullanımını başlatışı, enfeksiyöz hastalıkların bulaşıcı doğasının keşfi,bulaşıcı hastalıkların yayılımını kontrol altında tutmak için karantina uygulamasını ortaya atması, ve kanıt bazlı tıbbı, deneysel tıbbı, klinik deneyleri, randomize kontrollü çalışmaları, efikasite testlerini, klinik farmakolojiyi,nöropsikiyatri, fizyolojik psikolojiyi, risk faktörü analizini, ve belirli hastalıkların diyagnozunda (tanısında) sendrom fikrini ortaya atması açısından önemlidir.

Eserde sağlığın ve hastalıkların sebepleri açıklanmıştır zira İbn-i Sina'ya göre hem sağlığın hem de hastalığın sebepleri belirlenmeden, bilinmeden sağlığın eski hâline döndürülmesi, iyileştirilmesi mümkün değildir. Eserdeki materia medica ("tıbbî malzemeler") yaklaşık 760 ilaç içerirken bunların uygulamasına ve etkilerine dair yorumlara da yer verilmiştir. Ayrıca eserde İbn-i Sina cerrahlara kanseri henüz ilk aşamalardayken tedavi yoluna gitmelerini ve tüm hastalıklı dokuları aldıklarından emin olmalarını nasihat eder. Bunların dışında eserde iklim ve çevrenin kişinin sağlığına etkisinden, diyetin öneminden ve cerrahi müdahalelerde oral anesteziklerin kullanımından bahsedilir.

kanun, 12. yüzyılda Canon medicinae adıyla Latinceye çevrilmiş, 1279 yılında ise İbranice çevirisi yapılmıştır. O dönemden başlayarak özellikle Batı'daki tıp biliminin gelişiminde önemli rol oynayan kitap, yıllarca tıp okullarında ders kitabı olarak okutulmuştur.
Nitekim doktor William Osler eserin "diğer tüm eserlerden uzunca bir süre boyunca tıbbın incili olarak kaldığını" belirtmiştir.
Eserin Latince sürmünün ilk üç kitabı 1472'de basılırken, tamamını içeren nüshalar 1473'te ortaya çıkmıştır.

[ibn-i sina]

Kitabü'ş-Şifa:



Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sina'nın 'Simâu't-tabîi'
yani 'doğayı dinlemek' veya 'doğa bilimi üzerine konuşmalar' anlamını taşıyan Fizik başlıklı bu eseri, eş-Şifa isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin doğa bilimleri alanındaki ilk ve en önemli kitabıdır.

Esas olarak Aristo'nun Fizik'ini dikkate alan filozof, kendisinden önceki Aristo şarihlerinin bu bilim dalında ortaya koymuş oldukları felsefî yorumlamaları eleştirel bir süzgeçten geçirerek kendi özgün bilimsel fizik sistemini kurduğu bu eserinde, doğal nesnelerin ve doğa biliminin nedensellik, zaman, mekân, hareket, madde, suret vb. temel ilke ve kavramları ile bunlar arasındaki oluşturucu ilişkileri açıklamaktadır. Tıpkı Aristoteles'in yaptığı gibi, gerek Aristoteles öncesi doğa filozoflarının gerekse Peripatetik (Meşşâî) yorumcuların doğa ile ilgili görüşlerini eleştirel bir şekilde tartışmaya açan İbn Sina, zamanına kadar ulaşan felsefî birikimini derleyerek felsefe dünyasına eşsiz katkılar sağlayabilecek özgün bir sistem ortaya koymuştur.