Hangi cilt hastalığı nasıl tedavi edilir?
Dermatoloji uzmanı Dr. Makbule Dündar Radyo 7'nin konuğu oldu. Dündar, egzama, deri enfeksiyonları, zona hakkında ayrıntılı bilgiler verdi.
İstanbul’da 104.6 frekansıyla yayın yapan Radyo7’nin sevilen programcılarından Eda Çelebi’nin hazırlayıp sunduğu Eda’yla Gün Ortası programının bugünkü konuğu dermatoloji uzmanı uzman Doktor Makbule Dündar oldu. Makbule Dündar cilt hastalıkları hakkında merak edilenleri anlattı.
EDA: En yaygın cilt hastalıkları arasında olduğu bilinen EGZAMA önemli bir hastalık mıdır?
Makbule Dündar: Cilt hastalıkları arasında en sık görünen hastalık olduğunu söyleyebiliriz. Egzama, genellikle dış faktörlerden sayabileceğimiz su, sabun, farklı kimyasalların deriye teması sonucu meydana gelen bir hastalıktır. Bu sebeple çok sık karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Cildin aşırı kuru olması bile egzama belirtisi sayılabilmektedir. Özellikle yaz aylarında deniz ve havuzlarda klorlu sulardan, korunabilmek için cildimize uygun, kaliteli nemlendirici kullanılması oldukça önemlidir. Duştan sonra vücudun yeteri kadar nemlendirilmemesi sonucunda en üst tabaka da bulunan koruyucu derimiz tamamen işlevini kaybeder. Kuruluk egzaması özellikle yaz aylarında ortaya çıkmakta.
EDA: Bu hastalık daha sık bayanlarda mı, erkeklerde mi görülür? Risk altında sayılabilecek her hangi bir gurup olduğunu söyleyebilir miyiz?
Makbule Dündar: Risk altında olan bir tarafın olduğunu söyleyemeyiz. Hem bayanlar, hem erkeklerde görülebilen bir hastalıktır. Ancak birçok egzama formu görüldüğü için özellikle çocuklarda dikkat edilmesi gerekir. Bu konuda çocukların ciltlerinin de güzel nemlendirilmiş olması büyük önem taşımakta. Egzamanın birçok türleri olduğu bilinmektedir. Mesela Atopik Egzama çocuklarda daha sık görülür ve bebeklikten başlayıp ergenlik yaşına kadar devam eden bir rahatsızlıktır. Bebeklerin hemen hemen tümünde görünen Atopik Egzama çağımızın hastalıkları arasında yer alır ve genelde iyi temizlenmeyip, nemlendirilmeyen bebeklerde kendini gösterir. Sıradan şampuan ve kremler bazen yeterli olmamakta, en dışta bulunan koruyucu tabakayı yok etmektedirler. Bebekler için geliştirilen özel ürünleri tercih etmek oluşabilecek hastalıkların önüne geçmesi adına doğru bir karardır.
EDA: Belirtileri nelerdir?
Makbule Dündar: Bebekler de atopik egzama, genellikle kuruluk ve kaşıntıyla kendini gösterir. İlk aylarda diz, dirsek gibi bölgelerde kırmızı, hafif kabuklu plaklarla ortaya çıkar. İlerleyen zamanlar da yani 1–2 yaş içerisinde bu egzama plakları yer değiştirerek diz ve dirseğin iç kesimlerine yerleşir. İyi ve doğru bakılmadığı takdirde ise nadir de olsa vücudun diğer yerlerine bulaşabilir. Özellikle bebeklerde gıdı bölgesinde ve ense kısmında fark edilebilinir.
Seboreik egzama ise bebeklerde ve yetişkinlerde görülür.Halk arasında ‘konak’olarak bilinen, tıpta ‘sebole’ olarak adlandırılan bir kabuk saç diplerinde olabilir.
Seboroit dermatit egzama gurubu daha çok psikolojik nedenlerle olup, saç diplerinde,kaşlarda kabuklanma,kızarıklık ;gövde ve göğüs arasında egzama plaklarıyla kendini gösterebilir.Genetik yatkınlıkla olabileceği gibi aşırı streste bu hastalığın tetikleyicilerindendir.
EDA: Egzamanın tedavi şekli var mıdır?
Makbule Dündar: Egzamanın tipine göre tedavi şekli de değişmekte.Mesela seboroik egzamayı bir çeşit mantarın tetiklediği düşünülmekte ve bu yüzden hastaya mantar tedavisi uygulanabilmektedir.Genellikle uzun süreli tedavilerdir.Özellikle destek, nemlendirici ürünleri uzun süreli kullanmak gerekiyor.Akut alevlenme dönemlerinde ise daha çok kortizonlu kremler , yeni geliştirilen kremler fayda sağlayacaktır.Değişik tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir.
EDA: Deri enfeksiyondan nasıl korunur?
Makbule Dündar: Geçirilen bazı hastalıklar cilt enfeksiyonlarını tetikleyebilir.Bu hastalıkların başında ise diyabet gelir.Kişide diyabet,şeker hastalığı varsa cildini çok iyi kontrol etmeli.Ayak bakımı şeker hastalarında oldukça önemlidir.En ufak bir kesik,sıyrıktan bile mikrop kapılabilir.Diyabetli hastalarda vücut sistemi bu tür hastalıklara daha yatkın olduğu için önem iki katına çıkmaktadır.Özellikle ayak bakımları büyük önem taşımaktadır.Bunun dışında cilt enfeksiyonu denilen mantarlarla yaz aylarında çok sık karşılaşabiliriz.Ayakların iyi kurulanması çok önemlidir.
EDA: Emzirmeden kaynaklanan sorunların önüne geçilebilir mi?
Makbule Dündar: Emzirme dönemlerinde bayanlarda sıkça görülen bir rahatsızlıktır meme başı egzaması.Bunun için de özel formüllü karışımlar ve koruyucu tabaka oluşturan bariyer kremler önerilebilir.Meme başı egzaması olan bayanların mutlaka bir uzman tarafından tedavi olması gerekmekte.Çünkü oluşan çatlaklardan enfeksiyon kapılma olasılığı oldukça fazladır.Kremler kullanıldıktan sonra bebeği emzirme konusunda bir tereddüt yaşanması gerekmektedir.Krem uygulanan bölge temizlendikten sonra rahatlıkla emzirilebilir.
EDA: Cildinde izler bulunan ve ayaklarında yara, kaşıntı olan kişiler neler yapabilir?
Makbule Dündar: Mantarı çok çeşitlere ayırabilmek mümkündür. Mantar enfeksiyonuna karşı kişi çok hassas bir bünyeye sahipse bu gibi şikayetler görülebilir. Ben böyle durumlarda daha çok ağızdan tedaviyi öneririm. Uzun süreli kullanılan mantar ilaçlarıkalıcı çözüm olabilir. Özellikle ayak mantarının tedavisi uzun süreli olmakta. Kullanılan ilaçlar bir hafta da etkisini gösterse de bırakıldığı taktirde tekrara sebebiyet verebiliyor. Bir ay düzenli kullanıldığı taktirde şikayetler ortadan kalkacaktır.
EDA: Halk arasında ZONA olarak bilinen rahatsızlık tehlikeli midir?
Makbule Dündar: Atlatması zor bir hastalıktır.Günümüzde antiviral ilaçlarla çok daha kolay kontrol altına alınabiliyor.Erken tanı oldukça önemlidir .Çocukluğumuzda geçirdiğimiz su çiçeği hastalığının virüsünden kaynaklanan bir hastalıktır.Su çiçeği virüsü bu hastalığı geçiren herkesin deri altında uyku halinde kalır.Vücudun direncinin kırıldığı dönemlerde,aşırı stres,iyi beslenememe,ağır hastalık gibi etkenlerle bu virüs canlanır.Sinir ucundan kaynaklandığı için oldukça ağrılı bir hastalıktır.Bölgesel bir hastalık olan zonayı kişiler tam olarak bilemediklerinden yanlış tedaviye yönelmekte ve bu da hastalığı zorlaştırmaktadır.Kırmızı döküntüyle başlayan bu hastalık zamanla su toplamakta ve büyük döküntülere sebebiyet vermektedir.Kişi hastalıktan üç gün sonra tedaviye başlarsa bir haftada düzelebilmekte iken bu süre uzadığında ağrısı ve süresi artış göstermektedir.Genellikle vücut direncine bağlı olarak yaşlı kişilerde daha sık görülen bir hastalık olmasına rağmen bazen çocuklarda da görülebilmektedir.%90 üzerinde bulaşıcı değildir ama nadir de olsa su çiçeği olarak bulaşabilir.Tekrarlama genel olarak görülmez.En riskli olan bölge ise göz sinirinin tutulmasıyla gözdür.Doğru tedavi edilmezse körlüğe kadar gidilebilir.Göz kapağı ve çevresinde kızarıklık,ağrı,içi su dolu kabarcık gibi belirtileri vardır.Cilt ve göz doktor tedavisi büyük önem taşır.
EDA: Beyaz beyaz oluşan ve TERME adı verilen kabarcıklar için ne yapılabilir?
Makbule Dündar: Bir egzama çeşididir.Daha önce de önerdiğim gibi kortizonlu karışımla bir hafta on gün içinde iyileşebilecek bir hastalıktır.
EDA: MF hastalığında nelere dikkat edilmeli?
Makbule Dündar: Belirtileri egzama ile benzerlik gösteren bir hastalıktır.Eğer vücutta egzama plakları 6 ay gibi uzun sürede gitmiyorsa ve izler kullanılan kremlere rağmen kaybolmuyorsa,hastadan alınacak ufak bir parçayla tetkik yapılır.Kanser grubundan bir hastalık olduğunu söyleyebiliriz.İlk aşamada tedavisi kolaydır.Yüksek kortizonlu kremlerle veya güneş ışığıyla takip edilir.İleri aşamada ise fazla güneş ışığının olduğu özel kabinlerde takip yapılır.Çok ileri MF’lerde ise onkolog yardımıyla hasta tedavi süreci devam eder.Kontrol altına alınmazsa ölümle sonuçlanabilecek bir hastalıktır.
EDA: Varisle ilgili nasıl bir tedavi önerirsiniz?
Makbule Dündar: Varisli kişilerde öncelikle hangi aşamada olunduğu öğrenilmeli.Çok fazla varisi olan kişiler ayakta kalmamaya özen göstermeli, varis çorapları kullanılmalı.Ayrıca bitkisel ilaçlar ve uygulanacak lazer tedavisiyle başarılı sonuçlar alınacaktır.Topuklu ayakkabı giymek bayanlarda varisi tetikleyecektir.
EDA: Sedef hastalığı sık rastlanan bir hastalık mıdır?
Makbule Dündar: Evet sedef hastalığı sıklıkla karşılaştığımız bir hastalıktır.Genellikle ailevi yatkınlığın öne çıktığı bir durum vardır.Yoğun stres dönemlerinde ortaya çıkabilir.Kırmızı bir zemin üzerinde beyaz kabuklarla olan bir hastalıktır.Küçük bir alanda yer alıyorsa lokal tedaviyle iyileşebilir.Daha geniş alanlarda ise ağızdan kullanılan ilaçlar ağırlık kazanır.
EDA: Sivilce tedavi yöntemi olarak yüz kazıtma durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Makbule Dündar: Peeling dediğimiz bu yöntemi bizler daha çok kalıcı izlerin bulunduğu ciltlerde tercih ediyoruz.Kırışıklarda,güneş lekelerinde,hamilelikle ortaya çıkan çatlaklarda da lazer yöntemine başvurduğumuz oluyor.