YENİ ZELANDA
Coğrafi Verileri
Konum: Okyanusya, Güney Pasifik Okyanusunda adalar, Avustralya'nın güneydoğusunda yer alır.
Coğrafi konumu: 41 00 Güney enlemi, 174 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Okyanusya
Yüzölçümü: 268,680 km²
Antipodes Adalarını, Auckland Adalarını, Bounty Adalarını, Campbell Adalarını, Chatham Adalarını ve Kermadec Adalarını içine alır.
Sınırları: 0 km
Sahil şeridi: 15,134 km
İklimi: Keskin bölgesel çelişkilerle birlikte ılıman iklim görülür.
Arazi yapısı: Dağlar ve geniş kıyı ovaları ağır basmaktadır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Pasifik Okyanusu 0 m
en yüksek noktası: Cook Dağı 3,764 m
Doğal kaynakları: Doğal gaz, demir, kum, kömür, kereste, hidro enerji, altın, kireçtaşı
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %9
daimi ekinler: %5
otlaklar: %50
ormanlık arazi: %28
diğer: %8 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 2,850 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: Depremler ülke genelinde ortaya çıkmalarına rağmen şiddetli değiller, volkanik etkinlik fazladır.
Nüfus Bilgileri
Nüfus: 3,864,129 (Temmuz 2001 verileri)
Yaş yapısı: 0-14 yaş: %22.36 (erkek 442,738; kadın 421,462)
15-64 yaş: %66.11 (erkek 1,281,781; kadın 1,272,674)
65 yaş ve üzeri: %11.53 (erkek 193,895; kadın 251,579) (2001 verileri)
Nüfus artış oranı: %1.14 (2001 verileri)
Mülteci oranı: 4.71 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.04 erkek/kadın
15 yaş altı: 1.05 erkek/kadın
15-64 yaşlarında: 1.01 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 0.77 erkek/kadın
toplam nüfusta: 0.99 erkek/kadın (2001 verileri)
Bebek ölüm oranı: 6.28 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 77.99 yıl
erkeklerde: 75.01 yıl
kadınlarda: 81.1 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1.8 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.06 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 1,200 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 100 den az (1999 verileri)
Ulus: Yeni Zelandalı
Nüfusun etnik dağılımı: Yeni Zelanda Avrupalıları %74.5, Maori %9.7, diğer Avrupalılar %4.6, Pasifik Adalılar %3.8, Asyalılar ve diğerleri %7.4
Din: Anglikan %24, Presbyterian %18, Roma Katolikleri %15, Methodist %5, Baptist %2, diğer Protestanlar %3, belirlenemeyen veya dini inancı olmayan %33 (1986)
Diller: İngilizce (resmi), Maori
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %99 (1980 verileri)
Yönetimi
Ülke adı: Geleneksel adı: Yeni Zelanda
kısaltma: NZ
Yönetim biçimi: Parlamenter Demokrasi
Başkent: Wellington
İdari bölümler: 93 yöre, 9 bölge, and 3 şehir bölgesi; Akaroa, Amuri, Ashburton, Bay of Islands, Bruce, Buller, Chatham Adaları, Cheviot, Clifton, Clutha, Cook, Dannevirke, Egmont, Eketahuna, Ellesmere, Eltham, Eyre, Featherston, Franklin, Golden Bay, Great Barrier Adası, Grey, Hauraki Ovaları, Hawera, Hawke's Bölümü, Heathcote, Hikurangi, Hobson, Hokianga, Horowhenua, Hurunui, Hutt, Inangahua, Inglewood, Kaikoura, Kairanga, Kiwitea, Lake, Mackenzie, Malvern, Manaia, Manawatu, Mangonui, Maniototo, Marlborough, Masterton, Matamata, Herbert Dağı, Ohinemuri, Opotiki, Oroua, Otamatea, Otorohanga, Oxford, Pahiatua, Paparua, Patea, Piako, Pohangina, Raglan, Rangiora, Rangitikei, Rodney, Rotorua, Runanga, Saint Kilda, Silverpeaks, Southland, Stewart Adası, Stratford, Strathallan, Taranaki, Taumarunui, Taupo, Tauranga, Thames-Coromandel, Tuapeka, Vincent, Waiapu, Waiheke, Waihemo, Waikato, Waikohu, Waimairi, Waimarino, Waimate, Waimate West, Waimea, Waipa, Waipawa, Waipukurau, Wairarapa South, Wairewa, Wairoa, Waitaki, Waitomo, Waitotara, Wallace, Wanganui, Waverley, Westland, Whakatane, Whangarei, Whangaroa, Woodville
Bağımlı toprakları: Cook Adaları, Niue, Tokelau
Bağımsızlık günü: 26 Eylül 1907 (İngiltere'den)
Milli bayram: Waitangi Günü (Waitangi Antlaşması ile Zelanda bağımsızlığına kavuştu), 6 Şubat (1840)
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ABEDA, ANZUS (ABD, Avusturalya ve Yeni Zelanda Örgütü), APEC (Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Forumu), ARF (diyalog partneri), AsDB (Asya Kalkınma Bankası), ASEAN (diyalog partneri), AG (Avustralya Grubu), C, CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CP, EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IEA (Uluslararası Enerji Ajansı), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (gözemci), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM (ziyaretçi), NSG, OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü),OPCW, PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), Sparteca, SPC (Güney Pasifik Komisyonu), SPF, UN (Birleşmiş Milletler), UNAMSIL (BM Sierra Leone Misyonu), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNMIK (BM Kosova Geçici Yönetimi), UNMOP (BM Prevlaka Gözlem Misyonu), UNTAET (BM Doğu Timor Geçiş Yönetimi), UNTSO (BM Mütareke Gözlem Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)
Ekonomik Göstergeler
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 67.6 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel büyüme oranı: %3.6 (2000 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %8
endüstri: %23
hizmet: %69 (1999)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %2.4 (2000 verileri)
İş gücü: 1.88 milyon (2000)
Sektörlere göre işgücü dağılımı: hizmet %65, endüstri %25, tarım %10 (1995)
İşsizlik oranı: %6.3 (2000 verileri)
Endüstri: Gıda maddeleri, ağaç ve kağıt ürünleri, tekstil, makine, taşıt ekipmanları, bankacılık ve sigorta, turizm, madencilik
Endüstrinin büyüme oranı: %6.2 (2000)
Elektrik üretimi: 37.952 milyar kWh (1999)
Elektrik tüketimi: 35.295 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 0 kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 0 kWh (1999)
Tarım ürünleri: Buğday, arpa, patates, bakliyat, meyve, sebze, yün, sığır eti, süt ürünleri, balık
İhracat: 14.6 milyar $ (2000 verileri) İhracat ürünleri: Süt ürünler, et, balık, yüz, orman ürünleri, sanayi malları
İhracat ortakları: Avustralya %22, ABD %14, Japonya %13, İngiltere %7 (1999)
İthalat: 14.3 milyar $ (2000 verileri)
İthalat ürünleri: Makine ve parça, araç ve uçaklar, petrol, tüketim malları, plastik sanayi
İthalat ortakları: Avustralya %24, ABD %17, Japonya %12, İngiltere %4 (1999)
Para birimi: Yeni Zelanda Doları (NZD)
Para birimi kodu: NZD
Mali yıl: 1 Temmuz - 30 Haziran
İletişim Bilgileri
Kullanılan telefon hatları: 1.84 milyon (1997)
Telefon kodu: 64
Radyo yayın istasyonları: AM 124, FM 290, kısa dalga 4 (1998)
Radyolar: 3.75 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 41(1997)
Televizyonlar: 1.926 milyon (1997)
Internet kısaltması: .nz
Internet servis sağlayıcıları: 36 (2000)
Internet kullanıcıları: 1.34 milyon (2000)
Ulaşım ve Taşımacılık
Demiryolları: 3,913 km (1999)
Karayolları: 92,200 km (1996)
Su yolları: 1,609 km
Boru hatları: petrol ürünleri 160 km; doğal gaz 1,000 km; sıvı gaz veya LPG 150 km
Limanları: Auckland, Christchurch, Dunedin, Tauranga, Wellington
TÜRKMENİSTAN
Coğrafi Verileri
Konum: Orta Asya'da, Hazar Denizi kıyısında, İran ile Kazakistan arasında yer alır.
Coğrafi konumu: 40 00 Kuzey enlemi, 60 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Orta Asya'da
Yüzölçümü: 488,100 km²
Sınırları: toplam: 3,736 km
sınır komşuları: Afganistan 744 km, Iran 992 km, Kazakistan 379 km, Özbekistan 1,621 km
İklimi: subtropikal çöl iklimi
Arazi yapısı: Kuzeyde dağlar ve kum çölleri, İran sınırında alçak dağlar, batıda hazar denizi yer almaktadır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Vpadina Akchanaya -81.00 m
en yüksek noktası: Gora Ayribaba 3,139 m
Doğal kaynakları: petrol, doğala gaz, kömür, sülfür, tuz
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %3
daimi ekinler: %0
otlaklar: %63
ormanlık arazi: %8
diğer: %26 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 13,000 km² (1993 verileri)
Nüfus Bilgileri
Nüfus: 4,603,244 (Temmuz 2001 verileri)
Nüfus artış oranı: %1.85 (2001 verileri)
Mülteci oranı: -1.04 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 73.25 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 61 yıl
erkeklerde: 57.43 yıl
kadınlarda: 64.76 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 3.58 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: 100 den az (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 100 den az (1999 verileri)
Ulus: Türkmen
Nüfusun etnik dağılımı: Türkmen %77, Özbek %9.2, Rus %6.7, Kazakistanlı %2, diğer %5.1 (1995)
Din: Müslüman %89, Doğu Ortodoks %9, diğer %2
Diller: Türkmence %72, Rusça %12, Özbek %9, diğer %7
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %98
erkekler: %99
kadınlar: %97 (1989 verileri)
Yönetimi
Ülke adı: kısa şekli: Türkmenistan
eski adı: Türkmen Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkent: Aşkabat
İdari bölümler: 5 vilayet: Ahal (Ashgabat), Balkan (Nebitdag), Dashhowuz (eski Tashauz), Lebap (Charjew), Mary
Bağımsızlık günü: 27 Ekim 1991 (Sovyetler Birliğinden)
Milli bayram: Bağımsızlık günü, 27 Ekim (1991)
Anayasa: 18 Mayıs 1992
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AsDB (Asya Kalkınma Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ECO (Ekonomik İşbirliği Örgütü), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)
Ekonomik Göstergeler
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 19.6 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %16 (2000 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %25
endüstri: %43
hizmet: %32 (1999 verileri)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %14 (2000 verileri)
İş gücü: 2.34 milyon (1996)
Endüstri: Doğal gaz, petrol ürünleri, tekstil, gıda maddeleri
Endüstrinin büyüme oranı: %18 (2000 verileri)
Elektrik üretimi: 8.371 milyar kWh (1999)
Elektrik tüketimi: 4.785 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 4.1 milyar kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 1.1 milyar kWh (1999)
Tarım ürünleri: Pamuk, tahıl, çiftlik hayvanları
İhracat: 2.4 milyar $ (2000 verileri)
İhracat ürünleri: gaz %33, petrol %30, pamuklu kumaş %18, tekstil %8 (1999)
İhracat ortakları: Ukrayna, İran, Türkiye, Rusya, Kazakistan, Tacikistan, Azerbaycan
İthalat: 1.65 milyar $ (2000 verileri)
İthalat ürünleri: Makine ve parça %60, gıda maddeleri %15 (1999)
İthalat ortakları: Ukrayna, Türkiye, Rusya, Almanya, ABD, Kazakistan, Özbekistan
Dış borç tutarı: 2.5 milyar $ (2000 verileri)
Para birimi: Türkmen Manatı (TMM)
Para birimi kodu: TMM
Mali yıl: Takvim yılı
İletişim Bilgileri
Kullanılan telefon hatları: 363,000 (1997)
Telefon kodu: 993
Radyo yayın istasyonları: AM 16, FM 8, kısa dalga 2 (1998)
Radyolar: 1.225 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 3 (1997)
Televizyonlar: 820,000 (1997)
Internet kısaltması: .tm
Internet kullanıcıları: 2,000 (2000)
Ulaşım ve Taşımacılık
Demiryolları: 2,187 km (1996 verileri)
Karayolları: 22,000 km (1996)
Boru hatları: Ham petrol 250 km; petrol ürünleri 4,400 km
Limanları: Türkmenbaşı
Hava alanları: 76 (2000 verileri)
9 Yanıt
7928 Gösterim