Cümleler, kendini oluşturan sözcüklerin anlamlarına, cümlede bulundukları yerlere, türlerine göre değişik özellikler gösterir. İşte bu özelliklere göre cümleler değişik gruplar altında incelenir.
Bu grupları biz dörde ayırabiliriz.
A. Yüklemlerine Göre Cümleler
B. Öğe Dizilişlerine Göre Cümleler
C. Anlamlarına Göre Cümleler
D. Yapılarına Göre Cümleler
A. Yüklemlerine Göre Cümleler
Buna “yükleminin türüne göre” de denilebilir. Çünkü cümleyi yüklemine göre incelerken yüklemi oluşturan sözcüklerin türüne bakılır.
1. Fiil Cümlesi
2. İsim Cümlesi
B. Öğe Dizilişlerine Göre Cümleler
1. Kurallı Cümle
2. Devrik Cümle
C. Anlamlarına Göre Cümleler
1. Haber Cümlesi
2. Soru Cümlesi
3. Ünlem Cümlesi
D. Yapılarına Göre Cümleler
1. Basit Cümle
2. Bileşik Cümle
a. Girişik Cümle
b. Şart Cümlesi
c. İlgi Cümlesi
d. İç İçe Bileşik Cümle
3. Sıralı – Bağlı Cümle