EŞEYSİZ ÜREME Canlıların belli bir olgunluğa eriştikten sonra kendine benzeyen yeni canlılar meydana getirmesine çoğalma( üreme) denir. Çoğalma etkinliği canlıların ortak özelliklerinden birisidir. Yeni bireylerin meydana getirilmesi, nesillerin devamını sağlar. Üreme faaliyeti ata canlıların yaşaması için şart değildir. Doğadaki canlı organizmalar eşeysiz üreme ve eşeyli üreme olmak üzere iki farklı şekilde çoğalabilirler.
Sperm ve yumurta hücreleri(üreme hücreleri) kullanılmadan yapılan çoğalmaya eşeysiz üreme denir. Vücutta oluşan hücrelerin ya da kopan parçaların gelişmesi ile yeni canlılar oluşur. Eşeysiz üreme olayı ilkel yapılı canlılarda görülen basit bir üreme şeklidir.
Eşeysiz üremede bir ata canlının aynı kalıtsal özellikte yeni bireyler meydana getirmesidir.
Eşeysiz üremede etkili olan bölünme çeşidi; mitoz bölünmedir. Eşeysiz üremede ata canlının vücudundaki bazı doku veya hücreler büyüyüp gelişerek yeni canlıyı oluşturur. Bu üreme çeşidinde ata canlı ile oluşan yeni canlıların kalıtsal yapıları birbirlerinin aynısıdr. Bundan dolayı eşeysiz üreme canlılarda çeşitliliğe yol açmaz. Eşeysiz üreyen bazı canlılar eşeyli de üreyebilir. Örneğin; deniz yıldızı, patates vb.
NOT: Eşeysiz üremede üreme hücreleri görev almaz. Bu yüzden eşeysiz üremede canlıların cinsiyeti önemli değildir.
Eşeysiz üremenin genel özelliklerini sıralayacak olursak:** Oluşan yeni bireyler kalıtsal olarak ana bireyin kopyasıdır.
** Eşeysiz üreme olayında mitoz hücre bölünmesi görev yapar.
** Bu üreme olayında , mayoz bölünme ve döllenme etkinlikleri görülmez.
** Yeni bireyler arasında genetik çeşitlilik yoktur.
** Yeni bireylerin çevre şartlarına karşı dayanıklılık ve uyum yetenekleri aynı olur.
Eşeysiz üremenin çeşitli şekilleri vardır. Bunlar tomurcuklanarak üreme, bölünerek üreme, yenilenerek üreme ve vejetatif üremedir.
0 Yanıt
2976 Gösterim