“Her millet, kendi devletini kurup kendi isteğine göre kendisi yönetmelidir” biçiminde kısaca açıklanabilen milliyetçilik akımı, içerisinde farklı ulusları barındıran devletler için büyük bir yıkım oluşturmuştur.
Osmanlı İmparatorluğu da çok uluslu bir devletti. Osmanlılar, ele geçirdikleri ülkelerde yaşayan milletleri serbest bırakmışlar, onlar da milli varlıklarını koruyup sürdürmüşlerdi. Milliyetçilik akımı ortaya çıkıncaya kadar bu uluslar durumlarından memnundular. Ancak milliyetçilik akımı yayılmaya başlayınca, Osmanlı egemenliği altında yaşayan bu uluslar da bağımsız olmak için harekete geçtiler. Bazı devletlerin destek ve yardımıyla ayaklanmalar baş gösterdi. Osmanlı tarihinde 19. yüzyıl bu tür ayaklanmalar dönemidir. Balkan yarımadasında çok çeşitli uluslar da yaşadığı için, milliyetçi ayaklanmalar en fazla burada meydana gelmiştir.
Balkanlarda çıkan ayaklanmaları daha çok Ruslar kışkırtıyordu. 17. yüzyılda gücünü göstermeye başlayan Rusya, çok geniş topraklara sahipti. Ama rahatça dışa açılabileceği limanları yoktu. Rusların en büyük gayesi Baltık Denizine ve Özellikle Akdeniz’e çıkmaktı. Bu yüzden Balkan devletlerinin etnik yapıları Rusların ki ile benzer olduğu (Slav) için Ruslar bu özellikten istifade etmek isteyerek Balkan devletlerini kendi saflarına çekerek buradaki hâkimiyeti üzerine almak istemiştir.
Balkan devletleri içinde ilk ayaklananlar Sırplar olmuş; ama ilk bağımsız olanlar Yunanlılar olmuştur(1829 Edirne Antlaşması).
Daha sonra diğer Balkan devletleri de bağımsız olmuştur. Osmanlıdan kopan bu balkan devletleri Osmanlı’ya karşı birleştiler ve Osmanlı topraklarını ele geçirmek için Osmanlı Devletine savaş açtılar. 1912–1913 tarihleri arasında iki Balkan Savaşı gerçekleşti. Bulgaristan, Yunanistan, Karadağ, Sırbistan birleşerek Osmanlı Devletine savaş açtı. Osmanlı Devleti savaşı kaybettiği gibi Trakya’da bulunan topraklarını da kaybetti. Osmanlı Devleti ile Balkan devletleri arasında 1913 tarihinde imzalanan Londra Barış Antlaşması’yla savaşa son verildi.
- Midye(Karadeniz’de bir liman)
- Enez(Ege Deniz’inde bir liman) Hattının batısında kalan yerleri Osmanlı Devleti bıraktı.
Arnavutluk savaş sırasında bağımsızlığını ilan etti. Boşaltılan yerlerde yaşayan Osmanlı halkı İstanbul’a göç etti. Balkan devletleri savaşta elde ettikleri bu toprakları paylaşmak istediler: Edirne ve Trakya’nın bir kısmı Bulgaristan’a, Girit ve Ege Adaları Yunanistan’a, diğer yerler de diğer Balkan devletlerine bırakıldı.
Bulgaristan’a fazla pay düştüğü için Romanya’nın da içinde bulunduğu Balkan devletleri Bulgaristan’a savaş açtı ve 2.Balkan Savaşı başladı.
Fırsattan yararlanan Osmanlı Devleti de savaşa girdi. Enver Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri Edirne’yi ele geçirdi. Balkan devletleri kendi aralarında Bükreş Antlaşması’nı imzalayarak savaşa son verdiler.
1913 tarihinde Bulgaristan ile İstanbul Antlaşması imzalandı:
1- Kırklareli, Edirne, Dimetoka Osmanlı Devletine bırakıldı.
1913 tarihinde Yunanistan ile Osmanlı Devleti arasında Atina Antlaşması imzalandı.
1- Ege Adaları hariç elde ettikleri toprakları Osmanlı Devletine bıraktılar.
2- Midye-Enez Hattı sınır kabul edildi.
NOT: 2. Balkan Savaşı Osmanlı Devletinin 20.YY’ da galip devlet olarak çıktığı tek savaştır.
0 Yanıt
2554 Gösterim