Konu: Başkalarına zarar vermek: Kul Hakkı

[Uyanan Gençlik]

İnsanlar, birbirlerinin haklarına saygılı olmalı, söz ve davranışları ile birbirlerine zarar vermemelidir. Çünkü insanlara yapılan her türlü haksızlık kul hakkına girmektedir. İnsan hakları kapsamına giren her şey, aynı zamanda kul hakkı kapsamına da girer. Buna göre kul hakkı insan hakkı olarak da nitelendirilir. Başkalarına zarar vererek insan haklarını ihlal etmek çeşitli şekillerde olmaktadır. Hırsızlık ve hile yapmak, eksik ölçüp tartmak, yalan söylemek, iftira atmak, alay etmek, dedikodu, başkalarının özel hayatlarını araştırmak, kötü lakap takmak gibi tavır ve davranışlar kul hakkı kapsamındadır.

İçki, uyuşturucu, sigara ve kumar gibi kötü alışkanlıklar kişinin kendisinden başlayıp ailesine ve çevresindeki herkese zarar vermektedir. Bu tür kötü alışkınlıklar kişinin hem kendisinin hem de başkalarının sağlıklı yaşam hakkını olumsuz etkilediği için kul hakkı ihlalidir.

Kul hakkının en önemlilerinden biri de anababa hakkıdır. Anne-babalarımızı üzmemeli, üzdüysek de gönüllerini almasını bilmeliyiz. Yaşlandıklarında, bize ihtiyaçları olduğunda tatlı dil ve güler yüzle yardımlarına koşmalıyız.
Evlat, kardeş, komşu, öğretmen, karı-koca, arkadaş ve yetim hakkı da insan hakları kapsamına girer. Kur’an-ı Kerim bu haklara çok önem vermemizi istemektedir.

Kul hakkı konusunda en çok dikkat etmemiz gereken kimselerden biri de komşularımızdır.
Dinimiz, komşuluk ilişkilerine ve haklarına dikkat etmemizi öğütlemiştir. Komşularımızı gürültü yaparak rahatsız etmemeliyiz. Hangi dinden ve inançtan olursa olsun komşuluk hak ve hukukuna özen göstermeliyiz.
Trafik kurallarına uymamak, kaçak elektrik ve su kullanmak, vergi kaçırmak, rüşvet alıp vermek, kamu hizmetinde ayrım yapmak, görevi kötüye kullanmak gibi her türlü olumsuz tavır ve davranışlar kul haklarını ihlal etmektir.

Okulumuzdaki eşyaları dikkatli kullanmamak da bir çeşit kul hakkı ihlalidir. Dinimiz birbirimizin haklarına saygı göstermemizi, kul hakkı yemekten kaçınmamızı ister. Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’de, “Ancak insanlara zulmedenlere ve yeryüzünde haksız yere taşkınlık edenlere ceza vardır. İşte acıklı azap bunlaradır.”1 buyurmuştur. Kul hakkı yediğimizi fark ettiğimizde hemen hak sahibine hakkını ödemeliyiz. Ondan özür dilemeli ve hakkını helal etmesini istemeliyiz.