Konu: Kur'anda Bazı Ayetler Neden Tekrarlanır?

[Halime]

KURANDA BAZI AYETLER NEDEN TEKRAR EDİLİYOR??


Kur’andaki Tekrarların Hikmetleri Bediüzzamandan dinleyelim:

Kur’anın tekrarlarındaki mu’cizeliğin bir lem’asını altı noktada beyan eder.You are not allowed to view links. Register or Login

Birinci Nokta:

Kur’an bir zikir kitabı, bir dua kitabı ve davet kitabı olduğu için tekrarı gayet güzel, gayet beliğ ve hatta gayet lüzumlu olur. Çünkü zikir ve dua tekrarlanır, davet te’kid edilir. Zikrin tekrarında tenvir vardır, duanın tekrarında takrir vardır. Davetin tekrarında teyid vardır.

İkinci Nokta:

Kur’an, en zeki insandan en kıt akıllıya, en müttaki olandan en şakî olana, dünyanın cazibesinden kurtulup ciddi bir şekilde ahiretine çalışanlardan, dünyaya kendini kaptıran gevşek kimselere kadar bütün insan tabakalarına bir hitap ve devadır.

Fakat herkes her vakit herkese deva ve şifa olan Kur’anın tamamını okumaya fırsat bulamaz. Bundan dolayı Hakim ve Rahim olan Allah, Kur’anın maksatlarını ekser surelerde ve özellikle uzun olanlarda derc etmiştir. Böylece her bir sure küçük bir Kur’an olmuş ve herkese yolu kolaylaştırmıştır. Kur’an, insanları teşvik ile şöyle nida eder:

“Öğüt için Kur’anı kolaylaştırdık. Yok mu öğüt alan?” (Kamer, 17)

Üçüncü Nokta:

Nasıl ki insanın cismani ihtiyaçları farklı farklıdır. Bazısına hava gibi her an, bir kısmına su gibi midenin harareti vaktinde zaman zaman, bir kısmına gıda gibi her gün, bazısına ziya gibi haftada bir, bazısına ayda bir, bazısına ilaç gibi senede bir ihtiyaç olur.

Aynı şekilde insanın manevi ihtiyaçları da farklı farklıdır. Bir kısmına “Hu ve Allah” demek misali her an, bir kısmına “bismillah” gibi her vakit, bir kısmına “Lailahe illAllah” gibi her saat ihtiyaç vardır. Diğerlerini kıyas edebilirsin.

Bu durumda ayet ve bazı kelimelerin tekrarı, ihtiyacın tekerrürüne delalet, onlara olan ihtiyacın şiddetine işaret, ihtiyaç damarını uyarmak ve uyandırmaya tenbih, ihtiyaca teşvik, ve ihtiyaç iştihasını bu manevi gıdalara tahrik içindir.

Dördüncü Nokta:

Kur’an bu metin ve büyük dinin esaslarını tesis eder. Beşerin sosyal hayatında köklü inkılâplar yapar ve değiştirir. Elbette, bu esasları tesbit ve tekid için tekrarda bulunması gerekir.

Keza Kur’anda çeşitli insan tabakalarının dil ve halleriyle yaptıkları mükerrer suallerin cevapları vardır. Bu da tekrarı gerekli kılar.

Beşinci Nokta:

Kur’an büyük meselelerden bahseder ve kalpleri bunlara imana davet eder. İnce hakikatlerden söz eder ve akılları bunları bilmeye çağırır. Öyleyse bunların kalplerde yerleşmesi ve umumun fikirlerinde tesbiti için muhtelif suret ve çeşitli üsluplarda tekrarı lazımdır.

Altıncı Nokta:

Her ayetin zahiri, batını, haddi ve muttalaı vardır. Her maksat için çok vecihler, hükümler, faideler ve maksatlar söz konusudur. Bundan dolayı bir yerde bir vecihle zikredilirken, başka bir yerde başka vecihle zikredilir. Bir surede bir maksatla, bir başkasında başka maksatla anlatılır. Buna göre, hakikatta tekrar yoktur, ancak şeklen vardır.

Hem Sure-i Rahman'da tekrar edilen "Febi eyyi alai Rabbiküma tükezziban" ayeti ile Sure-i Mürselatta "Veylün yevme izin lil mükezzibin" ayeti cin ve nev-i beşere, kainatı kızdıran ve arz ve semavatı hiddete getiren ve hikat-ı alemin neticelerini bozan ve haşmet-i saltanat-ı ilahiyeye karşı inkar ve istihfafla mukabele eden küfür ve küfranlarını ve zulümlerini ve bütün mahlukatın hukularına tecavüzlarini asırlara ve arza ve semavata tehditkarane haykıran bu iki ayet böyle binler hakikatlerle alakadar ve binler mesele kuvvetinde olan bir dersi umumide binler defa tekrar edilse yine lüzum var ve celalli bir i'caz ve cemalli bir icaz-ı belagattır.
 

[Sümeyye Sude]

         hoş  bir  yazı