Yirminci yüzyılda yetişmiş Türk astronomu ve meteoroloğu.
Kandilli Gözlemevi'nin kurucusu ve ilk müdürüdür. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurucularındandır. TBMM 7. ve 8. dönemlerde Konya milletvekili olarak mecliste yer almıştır.
1877 (H.1294) senesinde Antalya’nın Akseki ilçesinde doğdu. 1955 (H.1378) senesinde İstanbul’da vefât etti.
İlköğrenimini doğum yeri olan Akseki’de ve Alanya’da yaptı. Medrese tahsîlini İstanbul’da tamamladı.Sultan Selîm Muvakkıthânesinde Müneccimbaşı Hüseyin Hilmî Efendiden takvîm hazırlama metodunu ve astronomi öğrendi. 1904 senesinde Dârülfünûn, yâni İstanbul Üniversitesi Riyâziyât Medresesini (Matematik ve Fen Fakültesini) bitirdi. Bir müddet çeşitli öğretim kurumlarında matematik öğretmenliği yaptıktan sonra, Dârülfünûn Riyâziyât Medresesi yâni Fen Fakültesi astronomi ve hesab müderrisliğine getirildi. Sultan İkinci Abdülhamîd Hana karşı çalışan İttihat ve Terakkî Cemiyeti kurucuları arasında yer aldı. Bir müddet tutuklandı.İkinci Meşrûtiyetin îlânından sonra siyâsî faâliyetleri bırakarak, kendini tamâmen ilmî çalışmalara verdi. 1911’de Kandilli Rasadhânesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsünün çekirdeği olan Rasadhâne-i Âmire’yi kurdu ve idâreciliğini yaptı. Fransa’dan gelen Meteoroloji Profesörü Angot ile birlikte Kandilli’de önce bir Zaman Servisi kurdu. Kısa bir müddet sonra Sismoloji Servisini kurdu.İstanbul Kandilli Rasadhânesi müdürlüğünü yaptı. Bu arada Fen Fakültesi dekanlığında da bulundu. 1943 yılında emekliye ayrıldıktan sonra, 1950 senesine kadar Konya milletvekili olarak vazîfe yaptı. 1955 senesinde İstanbul’da vefât etti.
Fatin Gökmen, astronomi ve meteoroloji çalışmaları yanında, Türkiye’de 1926 yılına kadar resmen kullanılan Hicrî-Kamerî takvimin ay başlangıçlarını ilmî metodlarla tesbit ederek bu konuya açıklık getirdi. Kandilli Rasadhânesinin çalışmalarından günümüzdeki öteki İslâm ülkeleri de faydalanmaktadır.
Sitare Gökmen ve astronom Tarık Gökmen'in babasıdır.
1973'te anısına Tübitak Hizmet Ödülü verilmiştir. Beykoz'da bir ilköğretim okuluna (Beykoz Fatinhoca İlköğretimokulu); Darüşşafaka'nın Maslak tesislerinde 2010 yılında kurulan planateryuma adı verilmiştir.
Eserleri:
1) Eski Hitay Takvîmi, 2) 19 Haziran 1936’da Küsûfı Küllîsi (19 Haziran 1936 Güneş tutulması), 3) TürkTakvimi, 4) Eski Türklerde Hey’et ve Takvim, 5) Rub’ Tahtası, Nazariyyât, 6)Ders Notları.
0 Yanıt
2346 Gösterim