Konu: 5. Sınıf » Fen ve Teknoloji » Dişlerimiz ve Görevleri » Konu Anlatımı

[Uyanan Gençlik]

Dişler sindirimin ilk aşaması olan besinlerin parçalanmasına, koparılmasına ve ezilmesine yardım eder.

Ağzımızda farklı şekil ve büyüklüğe sahip üç çeşit diş bulunur. Bunlar;

» Kesici dişler
» Köpek dişleri ve
» Azı dişleridir.



Dişlerimizin farklı şekil ve büyüklüğe sahip olmasının nedeni değişik görevleri yerine getirmeleridir.

Kesici dişler : İnce ve keskindir. Bu nedenle ısırmak ve koparmak için kullanılır. Alt ve üst çenenin ortasında bulunur. 4 tane alt çenede, 4 tane üst çenede olmak üzere 8 tanedir.

Köpek dişleri : Uçları sivri olup besinleri koparmaya yarar. Kesici dişlerin sağında ve solunda bulunur. Alt ve üst çenede sağlı sollu toplam 4 tanedir.

Azı dişleri : Besinlerin ezilerek öğütülmesini sağlar. Yüzeyleri geniş ve girintili çıkıntılıdır. 8 tane alt çenede, 8 tane üst çenede olmak üzere toplam 16 tanedir. Genelde 18-22 yaşları arasında 2 tane alt çenede, 2 tane üst çenede olmak üzere 4 tane daha azı dişi çıkar. Bunlara yirmi yaş dişleri veya akıl dişleri de denir.

Diş Sağlığı ve Bakımı
diş sağlığıAğız, sindirim kanalının girişidir. Dişlerimiz sağlam olmazsa aldığımız besinleri yeterince çiğnemeyiz ve sindirim sistemimiz olumsuz etkilenir. Dişlerin, besinlerin parçalanması ve öğütülmesi görevlerinin yanında konuşma ve görünümümüzde de önemli etkisi vardır. Dişleri eksilmiş insanların bazı sesleri çıkarabilmeleri zorlaşır. Bu yüzden dişlerimizin sağlıklı ve tam olmasına dikkat etmeliyiz.

Çocukluk döneminde A, C, D vitaminleri ve çeşitli mineralleri yeterince almak, süt ve süt ürünleri ile taze meyveleri bolca yemek, fındık, ceviz gibi sert kabuklu yiyecekleri dişlerimizle kırmamak diş sağlığımız için önemlidir. Dişlerimizdeki çürük oluşumunu engellemek için yemeklerden sonra dişlerimizi fırçalayarak besin atıklarını ağzımızdan uzaklaştırmamız gerekir. Bunun yanında yılda en az iki kez diş doktoruna gidilmelidir.

Diş fırçamızı; Hijyenik koşullarda saklamalı ve başkalarının kullanmalarına izin vermemeliyiz. Diş fırçamızı 6 ayda bir değiştirmeliyiz. Diş fırçasının ulaşamadığı yerleri sert cisimlerle karıştırmamalıyız. Asitli ve şekerli besinlerden uzak durmalıyız.

Diş Fırçalama Tekniği
diş fırçalama tekniğiDiş fırçalamanın ilk adımı doğru fırça seçimidir. İyi bir diş fırçası orta sertlikteki naylon kıllardan üretilmiş olmalıdır. Diş fırçası dişler üzerine yerleştirildiği zaman en fazla üç dişi kapatacak büyüklükte olmalıdır. Çünkü çok büyük olmayan bu fırça ağız içinde kolay hareket ettirilerek arka dişlere daha rahat ulaşmamızı sağlar.

Dişler günde en az iki kere fırçalanmalıdır. Diş fırçasına nohut büyüklüğünde diş macunu sürüldükten sonra dişler en az iki-üç dakika fırçalanır. Dişlerin fırçalanması sırasında aşağıdaki noktalara dikkat edilir.

» Diş fırçası eğik biçimde tutulur ve diş eti hizasından başlanarak ağız boşluğuna doğru fırçalanır. Dış yüzeylerden başlayan fırçalama sert darbeler halinde değil, yumuşak ve daireler çizecek biçimde yapılır. Fırçalama işleminde ön dişlerden arka dişlere doğru bir sıra takip edilir.

» Daha sonra dişlerin iç yüzeyleri aynı şekilde fırçalanır. Bu işlemde fırça eğik tutularak, diş etinden dişlere doğru hareket ettirilir.

» Son olarak da fırça düz olarak ileri geri hareket ettirilerek dişlerin çiğneme yüzeyleri fırçalanır.