Konu: Eğitimde ve Kariyerde Hedef Belirleme..

[Aşık-ı sadık]

Hedef Belirleme


Ergenlik döneminin zor geçmesinin nedenlerinden biri gencin bir yandan ""kendini bulma ve kendi olma"" savaşı verirken bir yandan da birçok seçim yapmak zorunda olmasıdır. Bu dönemde arkadaş seçme-hedef seçme-ilerde girilecek meslek alanını seçme gibi çok yönlü seçme zorunluluğu ortaya çıkar.Seçimlerin en zoru hedef seçmedir ve günümüz ergenlerinin en zorlandığı konu da budur. Pek çok gencin ya hedefi yoktur ya da sık sık hedef değiştirmekte ,seçtiği hedefe güvenememektedir.

"Gideceğiniz yeri bilmiyorsanız,vardığınız yerin önemi yoktur"
P.Drucker

Hedef Belirleme Kriterleri;
Hedef belirleme ile istek çoğu zaman karıştırılır. İsteğin hedefe dönüşmesi için eyleme geçmek gerekir.Eylem aşamasında küçük parçalara bölünmemiş hedefler , kişi için altından kalkılamaz bir yüktür. Bunun yük haline dönüşmemesi için hedeflerin;Kısa vadeli hedefler (1 ay içersinde gerçekleşmesi planlanan hedefler)Orta vadeli hedefler (1 yıl içersinde gerçekleşmesi planlanan hedefler)Uzun vadeli hedefler (2 yıl ve sonrasında gerçekleşmesi planlanan hedefler) şeklinde planlanması gerekir. İngilizce sınavından 4 , Matematik sınavından 3 almak, Cumartesi günleri 2 saat arkadaşlarla vakit geçirmek, hergün konu tekrarı yapmak gibi hedefler kısa vadeli hedeflerdir.Yıl sonunda doğrudan sınıf geçmek, İngilizceyi konuşma düzeyinde ilerletmek, alan seçimi yapmak, ÖSS’de hedeflenen üniversite ve bölüme girmek gibi hedefler orta vadeli hedeflerdir.

Hedeflenen üniversite ve bölümü 4 yıl içinde tamamlamak, ilgi alanına uygun işte çalışmak, kazancın yeterli olması , araba sahibi olmak gibi hedefler uzun vadeli hedeflerdir.Görüldüğü gibi kısa-orta-uzun vadeli hedefler birbirini bütünleyen hedeflerdir. Bir basamak gerçekleşmeden diğer basamaktaki hedefe ulaşmak mümkün değildir. Bu basamakların doğru belirlenmesi ve adım adım gidilmesi çok önemlidir.

Hedef;
•Kişinin sahip olduğu yetenek ve güçlerle ulaşabileceği türden olmalıdır.• Zaman ve nicelik açısından ölçülebilir olmalıdır. Genel ifadeler hedefe ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendirmede güçlük yaratacaktır.
•Kişinin ne yapması gerektiğini değil, gerçekten ne istediğini yansıtmalıdır.• Alternatifsiz olarak ifade edilmelidir. Araştırmacılar, hedefin ""şunu ya da bunu yapabilirim"" şeklinde ifade edildiğinde her ikisine de ulaşılamadığını göstermektedir.
• Kişiye, çevresine ve topluma zarar verici nitelikte olmamalıdır.Hedef Belirleme Aşamasında;Kendini tanımaKarar vermeSorumluluk AlmaEylem Planı Oluşturma önemli ve veli desteğini kaçınılmaz kılan basamaklardır.

KENDİNİ TANIMA
""Ne olduğumuzu biliyoruz ama ne olabileceğimizi bilmiyoruz""
NapoleonBireyin yeteneklerine, ilgilerine uygun, sahip olduğu güçlerle ulaşacağı türden hedefler belirlemesi çok önemlidir. Bu doğrultuda hedefini belirleyen gencin ailesinin beklentileri önemlidir. Bu beklentiler gerçekçi değilse genç üzerinde gerginliğe neden olabilir.
Anne baba olarak;• Gencin isteklerini, beklentilerini, sınırlarını yok sayarak, kendimiz,kendi amaçlarımız, kendi yapamadıklarımız doğrultusunda beklenti oluşturmamalı ve çocuğumuzun bu beklentilere uygun davranmasını beklememeliyiz.• Gençten beklentilerimiz ""Senin için bunları bunları yaptım, karşılığını vermelisin"" tarzında bir senet haline dönüşmemelidir.• Beklentiler açık şekilde ifade edilmelidir.Beklentiler bu kriterlere uymadığında çocuklar kendi gelecekleriyle ilgili hedef belirleyememekte, aile bu sürece baskı yoluyla müdahale etmektedir. Hedefini kendi belirleyemeyen genç ya bunu kabul etmeyerek ailesiyle çatışmaya girecek ya da hayatını kolaylaştırmak için sorgusuz kabul yoluna giderek, seçme hakkından vazgeçecektir.Seçme hakkından vazgeçen genç hayatı boyunca her sorununda ailesinin sorumluluk üstlenmesini isteyecek, kendi kararlarıyla hayatını yönetmekten vazgeçecektir.

KARAR VERME-SORUMLULUK ALMA
""En uzun yolculuklar bile küçük bir adımla başlar""Karar verme, ""sorumluluk alma"", ""plan ve program yapma"", ""güçlükleri göze alma"" gibi etkenlerin de rol aldığı karmaşık bir süreçtir. Genci karar sürecinin karmaşasından koruma amacıyla anne babanın kararları vermesi ve kararların sonuçları ile ilgili sorumluğu da anne babanın üstlenmesi genel eğilimdir. Aileler ""ama biz yönlendirmezsek o hiçbir şeyi seçemiyor"" demektedirler. O kadar uzun bir süre gençlerin yerine büyükler karar vermişlerdir ki gençler karar vermeyi öğrenememiş,bunun yerine başkalarının verdikleri kararlara uyma kolaylığını yeğler hale gelmişlerdir.Gençlerde karar verme becerisi ve sorumluluk bilinci oluşturabilmek için;• Yaş dönemine ve gelişimsel düzeye uygun sorumluluklar vermek,• Kararları onun vermesini istemek, onu bu yolda desteklemek,• Sonuçları düşündürmek, değerlendirmek, eleştirmek ve onun bunu yapmasını sağlamak ,• Yanlışlarını görmesine, yanlışlarını kabul etmesine yardımcı olacak analiz gücünü kazandırmak gerekir.Hedeflerini belirleyen ve bu hedeflere ulaşma konusunda harekete geçme sorumluluğu olan gencin ilk yapacağı bir plan oluşturmaktır.

EYLEM PLANI OLUŞTURMA
""Planlamaya ayrılan on dakika uygulamada bir saat kazandırır""
Japon AtasözüPlan yapmak pek çok kişinin gözünü korkutur. Çünkü planın özgürlüğü kısıtlayacağına dair yanlış bir inanış vardır. Özgürlüğüne aşırı düşkün ergen için plan yapmak tehlike anlamına gelmektedir. Oysa doğru hazırlanmış bir plan zamanı istekler ve zorunluluklar arasında dengeli olarak dağıtır.Pek çok kişi çeşitli alanlarda plan yapmış ancak uygulamakta sıkıntı yaşamıştır. Bu şaşırtıcı değildir. Çünkü herkese uyan standart bir plan yoktur.

Plan;
•Kişisel olmalıdır. Bireysel özellikleri, ihtiyaçları, beklentileri, zorunlulukları dengelemelidir.
•Uygulanabilir olmalıdır. Olması gerekeni değil yapılabilecek olanı yansıtmalıdır.
•Sınırları olmalıdır. Genel ifadeler yerine özel hedefleri ifade etmelidir (Matematik çalışmalıyım yerine asal sayıları çalışacağım gibi.)• Esnek olmalıdır. Uygulama aşamasında yaşanabilecek aksaklıklara karşı ek zamanlar belirlenmelidir.
•Değerlendirme aşaması gözardı edilmemelidir.
•Mükemmel bir plan olmadığı unutulmamalıdır. Planlar hata yapmamak için değil daha az hatta yapmak için oluşturulur.

KARAYI GÖREBİLMEK
4 Temmuz 1952 Günü 34 yaşında bir kadın, Pasifik Okyanusu’na dalarak, Catalina Adası’ndan 30 km. Batıdaki Kaliforniya’ya doğru yüzmeye başladı. Eğer başarılı olursa, bunu yapan ilk kadın olacaktı. Adı,Florence Chadwick olan bu yüzücü, Manş Denizi’ni her iki yönde geçen ilk kadındı. O sabah su, vücudu uyuşturacak kadar soğuktu ve sis o kadar yoğundu ki beraberindeki tekneleri güçlükle seçebiliyordu. Milyonlarca insan televizyonlarından onu izliyordu. Köpek balıkları ve dondurucu soğuğun etkisini hiçe sayarak 15 saat yüzdü. Sonra dayanamayıp bırakmak istedi. Yakındaki bir teknede bulunan annesi ve antrenörü,karaya çok yaklaştıklarını ve devam etmesini söyledilerse de o,sudan çıkmakta kararlıydı. Azimli yüzücü, Kaliforniya kıyısına yarım mil kala sudan çıkışının nedenini şöyle açıkladı :""Karayı görebilseydim, başarabilirdim! Vazgeçmesinin sebebi ne yorgunluk ne de soğuktu. Tek sebep sis yüzünden karayı görememekti.

Kaynakça: Atabek,Erdal; Erken Büyüyen Çocuklar; Altın Kitaplar; İstanbul; 2002

[Aşık-ı sadık]

Hedef Belirleme ve Motive Olma Yollari


“Nasil çalisilacagini bilmek bir ögrencinin kendine verebilecegi en iyi hediyedir.”
Nasil çalisilacagi bilinirse herkes her seyi en iyi sekilde ögrenebilir. Yeter ki kendimize uygun gerçekçi hedefler belirleyip, motive olabilelim. Ögrencinin hazir bulunusluguna uygun gerçekçi hedef/hedefler belirleyip, hedefe odaklanarak motivasyonunu sürdürebilmesi için; ögrenci, ögretmen, ana-baba üçlüsünün bilinçli bir isbirligine ihtiyaç vardir. Isbirligi geregi ögretmenin, ana-babanin ve ögrencinin dikkat etmesi ve yapmasi gerekenler oldukça fazladir. Yalnizca ögrencilerin bilmeleri ve uygulamalari gereken 100 den fazla strateji, taktik ve öneriden söz edilebilir(1). Bu yazida yer darligi nedeniyle, bunlarin sadece bir kismi maddeler halinde özet olarak verilecektir.

1- Ögrenmede karsilastiginiz güçlüklerin temelinde yetersizlikten çok kendinize olan güvensizlik vardir. Güvensizlik, çalisma gücünüzü, cesaretinizi ve ögrenme kapasitenizi azaltir. Bununla basa çikmak için, “ögrenebilirim” demekten çok “ögrenirim”demeli ve basarmayi bütün gücünüzle istemelisiniz. Bu güne kadar basardiginiz büyük ve küçük bir sürü is var. Bunlardan olusan bir “Basardiklarim Listesi” hazirlayip çalisma masanizin üstüne asabilirsiniz. Bu liste motivasyonunuzu artiracaktir.

2- Çalismaya baslamadan önce, dersin sonunda nereye ulasabileceginizi, ne gibi yeni davranislar kazanacaginizi ögrenmeye çalisiniz. Bu konuda gerekirse ögretmeninizden yardim isteyiniz. Böylece ögrenmenizi kolaylastirmanin yani sira ögretmeninizin hedeflerini gözden geçirmesini saglayarak daha etkili ders islemesini tesvik etmis olursunuz.

3- Derse, daha önceki derslerde islenen konularin kisa bir tekrarini yaparak, kisaca derse hazirlanarak girmeyi tercih ediniz ve bunu aliskanlik haline getirmeye çalisiniz.Unutmayiniz ki derse hazirliksiz girerseniz basarisizligi bekleyen biri olursunuz. Çünkü, anlatilanlarda bütünlük, bir yön, kisaca bir anlam yakalamaniz oldukça zor olur ve büyük ihtimalle ögrenmeyi daha sonraya ertelemeye baslarsiniz. Bu ertelemeler birikerek, altindan kalkmakta zorlanabileceginiz, çalisma isteginizi zayiflatan yiginlar olusturabilir.

4- Arastirmalara göre, özellikle uyumadan hemen önce yapilan tekrarlar bellekte daha kalici olmaktadir. Bu nedenle, yatmadan önce o günkü çalismanizi birkaç kez gözden geçiriniz. Unutma, beynin kisa süreli bellek adi verilen bölümüne fazla miktarda bilgi yüklenmesine dayali karmasadan kaynaklanir. Çünkü, kisa süreli bellek alani sinirlidir. Bu alandaki bilgiler ya unutulur ya da uzun süreli bellek alanina aktarilir. Uyundugu zaman belleginize yeni bilgiler giris yapmadigindan kisa süreli bellek çalismaz. Bu nedenle, son alinan bilgiler daha kalici sekilde saklanir. Bunun için, yatmadan hemen önce ögrenilecekler tekrar edilmeli ve hemen yatilmalidir( Tv. seyretme, bilgisayarla oynama vb. etkinlikler yapilmamalidir).
---------------------------------------------------------------
1- O. Kutlu, A. Temel.2001. Okulda ve sinavlarda basari için 222 etkili yol: Ana- babalara ve ögrencilere stratejiler, taktikler ve öneriler. Nobel Kitapevi-Adana
* Bu yazi Egim Bilim Dergisinin Mayis 2002 tarihli sayisinda yayinlanmistir.



6- Hiçbir ders için “basaramam”diye düsünmeyiniz. Hiç kimse matematik, fizik veya baska bir dersten korkarak dogmamistir. Bunlar yakin çevrenin olusturdugu anlamsiz korkulardir.Bunlarin üzerine giderseniz, kisa zamanda kesinlikle yenersiniz( Bazi derslerden basarisiz iken, cesaretle üzerine giderek basarili olan bir çok ögrencimiz oldu).

7- Ders çalisirken çalistiginiz konuyu veya yaptiginiz etkinligi, her çalisma saatinde degistiriniz. Beyin, saatler boyunca ayni isleri yapmayi veya benzer konulardaki çalismayi özümseyemez. Baska bir ifadeyle bir ders saati okuyorsaniz, bir saat alistirma yapmayi; fizikten sonra yine fizik çalisma yerine baska bir derse yönelmeyi tercih ediniz.Fizikten sonra matematik çalismak yerine, cografya veya dilbilgisi gibi farkli bir dersi tercih ediniz.

8- Her gün ayni konuyu, ayni yerde, ayni zamanda çalisiniz. Eger çalismanizda *** *** çoktan seçmeli sorulari cevapliyorsaniz ve sinavinizda çoktan seçmeli türde olacaksa, sinav saatine denk gelen zamanlarda soru çözümlemeleri yapiniz. Örnegin; ÖSS’ye 2-3 ay kala her Pazar 9.30’da soru çözmeyi aliskanlik haline getirirseniz, ÖSS muhtemelen sizin için kolay ve basarili olacaktir.

9- Günlük, haftalik, aylik çalismalarinizi içeren bir plan yapiniz. Bu çalisma planinizi uygularken beklenmedik zaman kayiplarini da düsünerek ayrica ek bir süre ayirmayi ihmal etmeyiniz. Planinizin kararli fakat esnek olmasina dikkat ediniz. Örnegin, arkadaslarinizla yapacaginiz bir kutlama, milli maçi Tv’den izleme durumlarinda planda degisiklik olabilir. Bu zaman kayiplari, sonraki çalisma sürelerine az ilaveler yapilarak telafi edilebilir.

10- Çalismaktan kaçinmak çok kolaydir. Bunu önlemek için, baslangiçta çalisma sürenizi kisa tutunuz. Ancak her aradan sonra, ilginizin izin verdigi ölçüde bu süreyi giderek artirmayi deneyiniz. Çalisirken kafanizi karistiran, ilginizi dagitan bazi düsünceler akliniza gelirse, bunlari hemen elinizin altinda bulunduracaginiz küçük kagitlara yazarak bunlardan kurtulmayi deneyiniz. Hayallere daldiginizi, anlamadan çalistiginizi fark ettiginizde ise çalismaniza ara veriniz. Bu 5-10 dakikalik arada sohbet edilebilir, yürüyüs yapilabilir, jimnastik yapilabilir, hayal kurulabilir. Verilen bu aradan sonra anlamadiginiz yeri/yerleri tekrar edip, çalismaniza devam etmelisiniz. Günün en verimli çalistiginiz saatlerini belirleyip, size zor gelen dersleri bu saatlerde çalismayi tercih ediniz.

11- Yemekten önce 10 dakika dinlenmeli, sebze veya beyaz et agirlikli(asiri yagli, kizartma türü yiyeceklerden kaçininiz) daha çok haslama türü yemeklerinizi yavas yavas yemelisiniz. Yemek yerken basta su olmak üzere bol sivi almayi ihmal etmeyiniz. Asiri miktarda kahve ve çay içmekten kaçininiz. Özellikle kahvenin kisa süreli uyarici etkisi olsa bile, uzun sürede gerginliklere neden olabilmektedir.

12- Hafta sonunda, o haftaki çalismalarinizi “Haftalik Kendini Degerlendirme Formu”nu doldurarak degerlendiriniz. Hazir form kullanilabilecegi gibi, kendiniz de hazirlayabilirsiniz. Ayrica su ifadeleri de tamamlayiniz:
- Zorlandigim noktalar:......................................... .................................................. .................
- Olumlu sonuçlarini görmeye basladigim noktalar:......................................... ......................
- Kendimi iyi hissettigim durumlar:......................................... ..............................................
- Daha çok çabaladigim noktalar:......................................... .................................................
- Bu haftaki hedefim:.......................................... .................................................. ................

13- Etkisiz ögrenme stratejilerine güvenmeyiniz. Örnegin, 24 saat çalismak, sinavda ve çalisirken naneli sakiz çigneyerek fazla oksijen almayi planlamak, çalisirken kullanilan parfümü sinavda da kullanmak gibi.

[Aşık-ı sadık]

Hedefiniz Ne Kadar Belirli?


A) Hedefinizi kendiniz, kendiniz için belirleyin.
B) Gerçekleştirilecek olan hedefin bir anlamı, faydası ve mükafatı olmalıdır.
C) "Eğer şu gerçekleşirse, yapabilirim" şeklinde bir yaklaşımın hedeflemede yeri yoktur.
D) Hedefiniz kesin hatlarıyla belirli, ölçülebilir ve karşılaştırılabilir olmalıdır. Bu biçimde belirlenmeyen bir hedef sadece bir slogandır.
E) Hedefiniz bir kez belirlendikten sonra, ona ulaşmak için zaman zaman taktik değiştirebilirsiniz.
F) Hedefiniz iddialı ve heyecan verici olmalıdır. Büyük düşünün. Hedefinizin büyüklüğü geceleri uykunuzu kaçırsın.
G) Seçtiğiniz hedef, her zaman korumaya çalıştığınız değerlerinize zarar vermesin. Aksi takdirde, "suçluluk duygusu" hayatınız boyunca peşinizi bırakmaz.
H) Hedefinize ulaşmak uğruna, hayatınızdaki önemli şeylerden fedakarlık etmeyin. Ne ailenizden ne sağlığınızdan.
I) Hedefiniz ve onu gerçekleştirme süreniz gerçekçi olmalıdır. Aslında, her hedef gerçekleşebilir. Ancak, onu hangi sürede gerçekleştirdiğiniz önemli.
J) Her zaman "alıcı" olmayın. Aynı zamanda "verici" olun. Paylaşılmayan kazanç uzun vadede yok olur.
K) Düşlerinizi başkalarıyla paylaşın. Size katkıda bulunacaklardır.
L) Hedefinize varmak için harekete geçmekte gecikmeyin. Eyleme dönüşmeyen bir teori, topsuz oynanmak istenen bir futbol maçına benzer.
M) Eleştiriden korkmayın. "Yapıcı eleştiri" size katkı sağlayacaktır. Özellikle, sadece eleştiren değil, "çözüm yolu" gösteren eleştirilere açık olun; hatta bunu yapanlara teşekkür borçlu olduğunuzu unutmayın.
Milletlerin hayatı da, "hedefleme" bakımından insanlara benzer. Gerek dış politikada ve gerekse ekonomide yapılan "hedefleme" hataları bizi, her şeye yeniden başlama zorunda bırakır. Bıraktı da. Bu nedenle, gelişmiş ülkelerden onlarca yıl gerideyiz.
Irak'a asker gönderiyoruz. Enflasyonla mücadele ediyoruz. Acaba, dış politikada ve ekonomide başarı şansımız ne? Hangi hedefe göre hareket ediyoruz? Hedefler birbirleriyle tutarlı mı? Yoksa, önceden olduğu gibi geçici başarılarla mı avunuyoruz?
Şimdi listemize bakalım:

Hedefimizi kendimiz, kendimiz için mi belirledik?
Hedefimiz kesin hatlarıyla belli mi?
Hedef hepimize iyi anlatılmış ve hepimiz hedefe kilitlenmiş miyiz?
Hedefimiz ne kadar iddialı ve heyecan verici?
Hedeflerimiz, değerlerimizle çatışıyor mu?
Hedeflerimize ulaşmak uğruna nelerden fedakarlık ediyoruz?
Hedeflerimizi gerçekleştirme süremiz ne? Bu süre gerçekçi mi?
Elde ettiklerimizi nasıl paylaşacağız?
Peki, bütün bunların cevabı varsa, eleştiriden neden çekiniyoruz?

YAMAN TÖRÜNER/ MİLLİYET

[Aşık-ı sadık]

Hedef Belirleme ve Gerçekleştirmede Adım Adım Başarı


Hedef belirleme, kişiyi başarıya götüren son derece güçlü bir tekniktir; ama hedef belirlemenin gerçekten etkili olabilmesi için, neyi başarmak istediğimizi yazmak yeterli değildir. Bu yazıda, hedefleri daha başarılı bir biçimde tanımlamaya ve yaşama geçirmeye yardımcı olacak önemli adımlar sunulmaktadır.

Hedef Belirlemenin Yararları: Hedef belirleme, önceliklerimizi saptamamıza, kendimizi düzene sokmamıza, büyük kararlar vermemize ve hayallerimizi gerçekleştirmemize yardımcı olur. Neredeyse tüm motivasyon uzmanları, hedef belirlemeyi, önemli bir bileşen olarak programlarına dahil ederler. Zig Ziglar, hedeflerin öneminden bahsederken, şu soruyu sorar: “Başı boş dolaşan bir genelleme mi, yoksa anlamlı bir özel durum musunuz?”. Hedefe ulaşma, aşağıdakilerin yapılmasını gerektirir:
1. İyi tanımlanmış hedef önermeleri
2. Hedefleri, yönetilebilir adımlara bölmek
3. Motivasyon ve taahhüt
4. Hatırlatıcılar ve belli bir rotada ilerlemek
5. Sık sık gözden geçirmek ve yeniden değerlendirmek

1.İyi tanımlanmış hedef önermeleri: Hedef önermesi, tüm sürecin temelini oluşturur. Bu yüzden, açık ve kesin bir hedef cümlesi kurmak için azami özen gösterilmelidir. Hedefi tanımlarken, şu özelliklerin olmasına dikkat edin: Belli bir alana ait, Ölçülebilir, Eylem odaklı, Gerçekçi, Zaman ve kaynak ile sınırlı.
Hedef, gayet açık ve net bir alana ait olmalı ki ne için uğraştığımızı tam olarak bilelim. Hedefin ölçülebilirliği, ona ulaştığımızda bunu rahatça ifade edebilmemizi sağlar. Ayrıca hedef, sonuç üretecek bir faaliyeti belirtecek şekilde eylem odaklı ve hem pratiklik, hem de ulaşılabilirlik bakımından gerçekçi olmalıdır. Son olarak hedefin, tamamlanmak üzere kesin bir son tarihi bulunması ve kısıtlı kaynaklarla gerçekleştirilebilmesi açısından zaman ve kaynak ile sınırlı olması gerekir.

2.Hedefleri, yönetilebilir adımlara bölmek: İyi tanımlanmış bir hedef önermesi oluşturduktan sonra, bu hedefi başarmak için izlememiz gereken bir yöne ihtiyaç duyarız. Hedef adımlarının yaratılması, bize bu hedefe ulaşmak için yapılması gereken önemli işlerin bir listesini, bir eylem planı, sunar ve hedefe doğru ilerleyişimizi izleme imkanı verir. “Mali yılın sonunda reklam harcamalarını artırmadan satışları % 25 artır” cümlesi, büyük bir hedef önermesi olsa da daha küçük ve ayrıntılı adımlara bölmeden bu hedefi gerçekleştirmek çok zordur.

3.Motivasyon ve taahhüt: Motivasyon ve taahhüt, bizi başarıya taşıyan unsurlardır. Hedef sürecindeki diğer tüm adımları tamamlamak için gerekli itici gücü, arzuyu ve kararlılığı sağlarlar. Bu motivasyon, başarıyı garantileyen yüksek düzeyde duygusallık ve enerji yaratacak bir önerme geliştirmek suretiyle kazanılabilir. Taahhüt, bizi doğrudan hedeflerimize götüren unsurdur ve başarısızlık durumunda, olumsuz ve bedeli yüksek sonuçlar doğurur.

4.Hatırlatıcılar ve belli bir rotada ilerlemek: Hedeflerimize ulaşmak, ısrar ve sürekli dikkat gerektirir. Bizi her zaman uyaracak ve sorumlu tutacak bir sisteme ihtiyacımız vardır. Herhangi bir sorumluluk sistemi kullanılmazsa, yolumuzu kaybedip başarısız olabiliriz.

5.Sık sık gözden geçirmek ve yeniden değerlendirmek: Hedef belirleme, zamanla başarılan, devamlı bir süreçtir. İlk kez oturup hedef belirlemeye başladığımızda, zor ve sıkıcı bir iş gibi görünebilir; ama zamanla kolaylaşır. Sabır gerekir. Gelecek yıla kadar ulaşılması gereken tüm hedefler, en azından haftada bir kez ve mümkünse her gün gözden geçirilmelidir. Sık sık gözden geçirmenin en güzel yanı, bizi büyük kararlar almaya ve yaşamımızdaki öncelikleri belirlemeye itmesidir. Zamanında başarılamayan ya da son tarihini sürekli ertelediğimiz hedeflere dikkat etmeliyiz.

Yazar: Paul Christenbury

[Aşık-ı sadık]

Etkili Hedef Belirleme


Hedef belirleme şekli hedefin etkililiğinin artmasını güçlü şekilde etkiler. İşte etkili hedef belirleme için bazı yol gösterici ipuçları:
1. Olumlu ifade: hedeflerinizi olumlu şekilde ifade edin. “bu tekniği iyi uygula” gibi bir hedef “bu aptalca hatayı sakın bir daha yapma” şeklindeki bir hedeften çok daha iyidir.
2. Açık ve net olun: eğer başarının ölçülmesini sağlayan tarih, zaman ve miktarı kesin bir hedef belirlerseniz bütün hedefin gerçekleştiğini görerek tamamen bitirmiş olmaktan büyük tatmin duyabilirsiniz.
3. Öncelikleri belirleyin: birden fazla hedefiniz olduğu zaman her birine farklı bir öncelik belirleyen. Bu sizi çok fazla sayıdaki hedefler altında ezilmekten kurtaracağı gibi dikkatinizi en önemlilerine yöneltmenize de yardım eder.
4. Karışıklıktan kaçmak ve zaten zor olan hedefleri daha da güçleştirmemek için hedeflerinizi not edin.
5. Küçük İşlevsel Hedefler Belirleyin: Hedefinize ilerlerken yapmaya çalıştıklarınızı küçük ve başarılabilir seçmeye özen gösterin. Eğer hedefiniz çok kapsamlı ise ilerleyemediğiniz hissine kapılabilirsiniz. Hedefleri parça parça alıp küçük tutmak size takdir için daha çok yer açar. Bugün ki hedefleriniz sonra ki büyük hedeflerden yola çıkarak belirlenmelidir.

Hedef Belirlemede Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hedef belirlerken birkaç genel prensibi göz önüne almalısınız.

1. Performans Odaklı Hedefler belirleyin, Sonuç Değil

Bu oldukça önem taşır. Olabildiğince sizin kontrolünüzde hedefler belirlemek için dikkatli davranmalısınız. Kişisel bir hedefi sizin dışınızdaki faktörler nedeniyle başaramama en büyük hayal kırıklığı sebebidir. Örneğin; iş çevreniz, kötü hava ya da şanssız bir kaza gibi sizin kontrolünüzde olmayan nedenlerle planınızın bozulması oldukça can sıkıcıdır.

Eğer hedeflerinizi kişisel performansınız, bilgi ve beceriniz üzerine temellendirirseniz hedefler sizin kontrolünüzde gerçekleşecek ve tatmin düzeyi de yüksek olacaktır.

Diğer bir hata bir şeyi başarırken toplanan meyvelerin ne üzerine temellendirdiğinde oluşmaktadır. Ödül tanınma ya da para beklentileri çerçevesinde mi yoksa yalnızca arkadaşlarına kendini kanıtlamak mı? Bütün bunlar ilk aşamalarda oldukça motive edici olabilir. Ancak, bu hedefleriniz başarıya ulaştıkça gelecekteki hedeflerinizin başarısı veya yararları düşük seviyede kalırsa gittikçe motivasyonunuzu yitirebilirsiniz.

2. Özel Hedefler Belirleyin
Ölçülebilir özellikli hedefler oluşturun. Bu hedefler kendinize olan güveni tazeleyecek ve rahatlamanızı sağlayacaktır. Eğer bu özel amaçlarınızda sürekli başarısızlıkla karşılaşıyorsanız bir analiz yapıp uygun becerilerinizi geliştirebilirsiniz.

3. Gerçekçi Hedefler Belirleyin
• Dış etkenler (medya, aile, toplum) size gerçekçi olmayan hedefler sunabilir. Bu genelde sizin kendi duygularınız, arzularınız ve hedefleriniz göz ardı edilerek yapılır.
• Eğer yapmak istediklerinizle ilgili yeterli bilgiye ve donanıma sahip değilseniz etkili ve gerçekçi hedefler edinmeniz zorlaşır.
• Pek çok insan hedefine ilerlerken kendisinden en iyi performansı göstermeyi bekler. Performansınızı devamlı ve tutarlı hale getirecek hedeflere odaklanmanız size daha faydalı olacaktır.
• Kendiniz saygıda eksiklik güveninizi bertaraf edeceği gibi rahatlama ve hedeften zevk alma yollarını da kapatır.