Bobin (Makara) - Ansiklopedik Bilgi

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı D®agon

  • Ezberletmez Öğretir
  • *******
  • Join Date: Mar 2008
  • Yer: Ankara
  • 11656
  • +524/-0
  • Cinsiyet: Bay
    • Arif Hocam
Bobin (Makara) - Ansiklopedik Bilgi
« : 12 Ağustos 2014, 19:29:11 »
Alm. Spule (f.), Fr. bobine (f.), İng. coil. 
Üzerine tel, iplik gibi şeyler sarılabilen ekseri silindir şeklinde olan makara.

İçinden elektrik akımı geçebilen yalıtılmış tel ile bu telin sarılı bulunduğu silindirden oluşan aygıta Bobin (Makara) denir.

Elektrikte bobin, yalıtılmış bir iletkenin genellikle (bir nüve, karkas üzerine) sarılmasıyla yapılır. Bu bobinlerin sarımları bir veya onbinlerce sarım olabilir. Bobinlerin ya içi boştur, yani hava nüvelidir veya manyetik bir malzeme ile doludur (demir, ferit vb.). Elektrik makinelerinin hemen hepsinde bobin vardır. Bu bobinler bobinajcılık denilen teknikle makinalara yerleştirilir (Bkz. Bobinaj).

Doğru akımda, alternatif akımda, alçak, yüksek, çok yüksek frekanslarda kullanılan bobinler ayrı ayrıdır. Bir radyoda, telsizde, televizyonda, bir makinanın motorunda, rölesinde ve daha birçok yerlerde rastlanır.

Bobin doğru akımda iken, devrenin açılıp kapanmasında (akımın değişmesinde) kendi telinin direnci dışında bir direnç gösterir.Normal rejimde doğru akıma sadece telin direnci karşı koyar. Bobinlerin alternatif akıma karşı gösterdiği dirence endüktif direnç denir. Birimi ohm'dur: (XL=2p. f.L) ile gösterilir. (XL=Endüktif direnç, birimi ohm.)

p =  3,14=sabit sayı

f = Frekans (Hz)

L = Endüktans (Henri)

Bobin genellikle bir manyetik alan meydana getirmek için kullanılır. Bu manyetik alan ya havadan veya manyetik devre üzerinden geçerek, ya başka devreleri etkiler, veya bir demir paleti kendisine çekerek kumanda işini gören kontakların konumunu değiştirir.

Bobinlerin tel kalınlıkları, üzerinden geçen akıma dayanabilecek şekilde seçilir. Umumiyetle seri bobinler, kalın tel az sarım; paralel bobinler ise, ince tel çok sarımlı yapılırlar.

Bobin çeşitleri

Aşağıda çok kullanılan bazı bobin çeşitleri örnek olarak verilmiştir:

    Çift Telli Bobin birbirine paralel iki adet sargıdan oluşur.
    Barker Bobini düşük alan şiddetli Manyetik rezonans görüntüleme 'de kullanılır.
    Balun bobinler iletim hatlarında kullanılan transformatör bobinleridir.
    Braunbeck Bobini jeomanyetik araştırmalarda kullanılır.
    Antimanyetizma Bobini bir cisim üzerindeki Mıknatıslanma etkisini sönümlendirmek için kullanılır.
    Şok Bobini (ya da şoklama bobini) alternatif akımı bloke edip doğru akımı geçirmek için kullanılır.
    Yassı Bobin ince elektrik motorlarında kullanılır.
    Garrett Bobini metal dedektörlerinde kullanılır.
    Helmholtz Bobini düzenli manyetik alan üreteci olarak kullanılır.
    Hibrit Bobin üç sargıdan oluşan bir çeşit transformatördür.
    İndüksiyon Bobini içten yanmalı motorlarda ateşleme sistemi olarak kullanılır.
    Yükleme Bobini, elektronikte, indüktansını yükseltmek amacıyla bir devrenin içine yarleştirilen indüktördür. Eskiden Pupin bobini olarak adlandırılmaktaydı.
    Çok bobinli mıknatıs birden fazla bobinin paralel olarak bağlanmasıyla yapılan bir çeşit elektromıknatıstır.
    Maxwell Bobini sabit manyetik alan üreten bir cihazdır.
    Mikro Bobin güvenlik cihazlarında kullanılır.
    Oudin Bobini bir çeşit deşarj bobinidir.
    Çokfazlı Bobinler jeneratör ya da motor gibi çok fazlı sistemlerde bir arada kullanılır.
    Röle Bobini rölenin içinde mekanizmayı tetikleyen bakır sargılı bölümdür.
    Tekrarlama Bobini bir çeşit ses-frekans çevirici trafosudur.
    Rogowski Bobini alternatif akımı ölçmekte kullanılır.
    Rook Bobini kristal setlerinde kullanılan yüksek Q dalga faktörlü silindirik bobinlerdir.
    Tekli Bobin elektrikli gitarlarda kullanılan bir tip bobindir.
    Solenoid genellikle enerjiyi doğrusal harekete çevirmekte kullanılan kablolu bobin tabanlı bir mekanik cihazdır. Ayrıca dairesel hareketli tipleri de bulunmaktadır.
    Örümcek bobin kristal setlerinde kullanılan yüksek Q dalga faktörlü, görünüm olarak örümcek ağını andıran yassı bir bobindir.
    Telefon kordonu kullanıldığında maximum uzunluğa izin veren, kullanılmadığında ise minimum uzunlukta olacak şekilde bobin benzeri tasarlanmıştır.
    Tesla Bobini radyo frekanslarında çok yüksek gerilim üretebilen rezonant trafo yapısında deşarj bobinleridir.
    Evrensel bobin ya da İkili Lateral bobin yüksek gerilim uygulamalarında kullanılan kendinden beslemeli bir tür bobindir.
    Ses Bobini hoparlörün hareketli konisinin içinde kullanılır.

Elektromanyetik cihazlar dünyasında diğer pek çok bobin tipi de kullanılmaktadır. Bobin tabancası manyetik kabuğu çok yüksek hızlara çıkartmakta kullanılan bir seri elektromanyetik bobinden oluşan bir tür toptur. Elektrik ampulünün oldukça uzun olan filamanı küçük bir alana sığdırılabilmesi için sarmal bobin şeklinde tasarlanmıştır.

Kimya, biyoloji ve tıp
Kimyada "bobin", damıtılan buharı sıvı halde yoğunlaştırmak için kullanılan sarmal formdaki tüplere denir. Moleküllerin birbiriyle olan etkileşimi konusunda organik bobinlere yer yer referans verilmektedir. Kendi kendine oluşum esnasında organik elemanlar bu yapısal paterni oluşturacak şekilde biraraya gelirler. Moleküler oluşum ile moleküller herhangi bir dış etken olmaksızın bu formda şekillenirler.

Bu yapısal paternlere örnek olarak:

    Sarmal Bobin, pek çok proteinde bulunan yapısal bir motif,
    Rasgele Bobin, monomerin rasgele şekillenmesiyle oluşan bir polimer yapı,

verilebilir.

Seramik (Güzel Sanatlar)
Helezonlaştırma yöntemi kilden kaplara şekil vermede binlerce yıldır kullanılmaktadır. Afrika'dan Yunanistana, Çinden Meksika'ya kadar dünyanın çeşitli yerlerinde kullanılagelmektedir. Bu metod çeşitli yöresel farklarla uygulanmıştır. Helezonlaştırma yöntemi ile eski yöntemlere oranla daha kalın çeperli ve daha uzun kaplar yapılması mümkün olmaktadır. Yöntem yapım sırasında dış çeperlerin daha sağlam ve büyük görünümlü olmasına olanak verir ve yıkılma tehlikesini ortadan kaldırır. Helezonlaştırma yöntemi ile seramik objeler yapmanın çok çeşitli yolları vardır. Bunun için kil gibi esnek bir malzeme alınır ve uzun bir rulo olana kadar yuvarlatılır. Sonra sarmallar birbiri üzerine eklenerek farklı şekiller oluşturulur.
Gemicilik

Denizcilikte halatlar bobin gibi sarmal hale getirilerek istiflenir,ve bu ipler gemiyi demirlemede kullanılır.