Alm. Bison, Fr. bison d'Amerique, İng. bison.
Amerika'nın bir çeşit saçlı yaban öküzü.
Bison cinsine dahil 6 tür canlının ortak adıdır. Bu türlerden yalnızca Amerika bizonu (Bison bison) ile Avrupa bizonu (Bison bonasus) günümüzde soyunu sürdürmektedir (bakınız: Türler). Amerika kıtasında bilinçsizce avlanılması sonucu birçok türünün nesli tükenmiş, birçok türününse tükenme tehlikesi sürmektedir.
Familyası: Boynuzlugiller (Bovidae). Yaşadığı yerler: Orta ve Kuzey Amerika.
Özellikleri: İri başlı, kıvrık boynuzlu, hörgüç omuzlu, baş, boyun ve ön ayakları uzun tüylerle örtülü, kuyruğu püsküllüdür. Sürüler halinde yaşayan 800-1500 kg ağırlıkta bir hayvandır. Ömrü: 30-50 yıl. Çeşitleri:Amerika ova bizonu, Amerika orman ve dağ bizonu, Avrupa bizonu.
Eskiden bu kıtada bol miktarda bulunurdu. Sürü halinde yaşar. Amerika bufallosu veya Amerika ova mandası da denir. Siyahımtrak koyu kahverenklidir. Gayet cesur ve tedbirli hayvandır. Kızdırılmadıkça insana nadir saldırır. Eti ve derisi gayet makbuldür. Sulak, ağaçsız, otlak arazileri sever. Eskiden Mississippi Vadisinde büyük sürüler halinde bulunurdu. Kızılderililerin kıymetli bir yiyecek ve giyecek kaynağı idi. Sonra Beyazlar tarafından büyük ölçüde tüketildi. Onlar Amerika'ya gelmeden önce sayıları 60 milyona varan bizon sürüleri bugün ancak birkaç yüzdür. Nesli, milli parklarda korunmaya çalışılmaktadır. Dişileri erkeklerden daha küçüktür, 350-450 kg ağırlıkta olurlar. Ergin erkeklerin çenesinde uzun tüylü, siyah bir sakal bulunur. Az miktarda orman ve dağlık alanlarda yaşayan bizonlar da vardır. Dağ bizonları ova bizonlarından daha iri ve uzuncadır. Nesli tükenmek üzere olan Avrupa bizonu, Amerika bizonlarından daha iri, yelesi ise daha kısa tüylüdür.
Avrupa bizonu (Bison bonasus)
Avrupa bizonu, Amerika bizonundan daha küçük yapılıdır. Eskiden tüm orta ve doğu avrupada yaşamaktayken, günümüzde bazı hayvanat bahçelerinde ve ayrıca Rusya, Ukrayna, Belarus ve Polonya'daki milli parklarda (örneğin Polonya'daki Bialowieska Milli Parkı'nda) yaşamaktadır.
Amerika bizonu (Bison bison)
Amerika bizonu (Bison bison), boynuzlugiller (Bovidae) familyasının sığırlar (Bovinae) alt familyasında yer alan bir türdür. Kuzey Amerika'nın en büyük kara memelisi olan Amerika bizonu, dünyanın da en büyük vahşi büyükbaş hayvanlarından biridir. Geçmişte Ova Kızılderililerinin ana besin kaynağıydı.
Bu canlının iki alt türünden Orman bizonu (Bison bison bison), daha büyük cüssesi ve hörgücünün hem daha uzun, hem de görece köşeli olmasıyla ayrılır. Diğer alt tür olan çayır bizonu (Bison bison athabasacae) ise daha küçük cüsseli ve yuvarlak hörgüçlüdür. Orman bizonunu, cüsse büyüklüğü itibarıyla, yalnızca her ikisi de esasen Hindistan'da bulunan dev Bos gaurus ve vahşi su bufalosu geçer.
Amerikan bizonu, her iki alt türü de dikkate alındığında, ABD ve Kanada'nın Büyük Çayırlar (Great Plains) bölgesinde, Kanada'nın iyice kuzeyindeki Büyük Esir Gölü'nden (Great Slave Lake) güneyde Meksika'ya ve doğu Oregon'dan neredeyse Atlas Okyanusu'na kadar olan bir alanda izlenebilmiş devasa sürüler halinde yaşamıştır.
0 Yanıt
2359 Gösterim