Alm. Kleinhirn, Fr. Cervelet , İng. Cerebellum.
Kafatası içinde beynin alt ve arka kısmında, iki yanı şişkin, ortasında bir çıkıntı olan yapı.
Beyin ve beyincik.
Beyinciğin işlevleri şunlardır: Kol ve bacaklardaki kasların birbiriyle uyumlu çalışması sağlanır.
Kol ve bacaklardaki kasların çalışma derecesi düzenlenir.
Aktif hareketin dengeli olması sağlanır.
Beyincik ya da Cerebellum, vücudun denge organlarından biridir. Kasların düzenli çalışmasını sağlar. Fossa cranii posterior'da, bulbus ve pons'un üst arka kısmında bulunur. Beynin ikinci büyük (beynin 1/8'i kadar), rhombencephalon'un en büyük parçası olan beyincik 150 gr ağırlığındadır. Yukarıdan aşağıya biraz basık, ovalımsı şekilde olan beyinciğin en geniş boyutu transvers yöndedir. Bulbus ve ponsla birlikte 4. ventrikülü çevreler. Lobus occipitalis ile aralarında tentorium cerebelli bulunur.
Beyinciğin vücutla olan münasebeti, beyin-vücut münasebeti gibi çapraz değildir. Beyinde sol yarım küredeki merkezlerden, sağdaki organlar; sağdaki merkezlerden ise, soldaki organlar yönetilir. Dolayısıyla beynin bir tarafında çıkan afet (rahatsızlık) vücudun karşı tarafında arızalara yol açar. Halbuki beyinciğin sol tarafında meydana gelen arızalar, vücudun sol tarafında; sağ tarafındaki arızalar ise, sağ tarafta belirtisini gösterir.
Beyincik, kısaca vücudun denge kontrolorüdür. Bu denge, vücutta cereyan eden motor faaliyetler ve bu faaliyetleri yapan dokuların ahenkli bir şekilde işlenmesini sağlar. Denge, bilhassa yürüme esnasında sağlanır. Ayrıca, ayakta durmayı sağlayan reflekslerin (proprioseptif) üst merkezi, beyinciktir. Motor fonksiyonları (hareket fonksiyonları) iradeli, düzenli yapılır. Ayrıca peşpeşe yapılan takip hareketleri (bir adımın öbürünü takib etmesi) beyincik sayesinde mümkün olur.
Beyinciğin İç YapısıDışta cortex cerebelli içte corpus medullare cerebelli bulunur. Cortex cerebelli içe doğru stratum moleculare, stratum purkinjense ve stratum granulosumdan oluşur. Afferent ve efferent aksonlar geçer. Ayrıca, nuclei cerebelli adı verilen ve orta hatta çift taraflı yerleşmiş dört nukleus vardır. Beyincik kesitlerinde cortex ve corpus medullare ağaca benzer bir görüntü oluşturur.
Beyinciği hasta olan kişi ayakta zor durur, iki tarafa sallanır, başı döner, düşmemek için ayaklarını yanlara açar, ölçüsüz sallanarak yürür. Gözlerinin kapanması dengesizliği arttırmaz. Bir maksatla yapmak istediği hareketleri istemsiz ve düzensiz yapar. Birbiri ardına yapılan hareketleri de tam yapamaz. Uzun müddet aynı halde durabilir ve adale gerginliği azalmıştır. Dururken ve hareket ederken vücut ve gözlerde titremeler olur. Beyin kanamaları, doğum esnasındaki travmalar, darbeler, beyin yumuşaması, çıbanlar ve ur sebebiyle de olabilir. Ayrıca, sıtma, tifo, romatizma, frengi, verem gibi hastalıklarda, alkol, üremi gibi zehirlenmelerde de bu belirtiler görülebilir. Beyincik hastalıklarının tedavisi, sebeplerine göre yapılmalıdır.
0 Yanıt
2087 Gösterim