Alm. Kopschemerzen, Fr. Maux de tete, İng. Head aches.
Çeşitli sebeplerden başta ağrı duyma.
Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isim. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen hemen tüm insanlar değişik nedenlerle baş ağrısından muzdarip olurlar.
Selim bir baş ağrısının tedâvisi Aspirin, Parasetamol veya İbuprofen gibi satın alınabilen ağrı kesicilerle yapılabilir. Fakat bâzı baş ağrı türleri (örneğin migrenler) diğer, daha uygun olan tedavilere ihtiyaç duyar. Bir baş ağrısının, diğer sebeplerden ötürü (örneğin stres veya bâzı yiyecekler) kuvvetlenmesi mümkündür.
İnsanın duyu organlarının ve beyninin bulunduğu en önemli bölümü olan başın ağrıması, çoğu zaman fazla önemsenmeyen bir rahatsızlıktır. Birçok kimse baş ağrısını önemsemez ve hayatın kaçınılmaz sıkıntılarından biri olarak kabul eder. Aslında başın ağrıması bazan çok önemli hastalıkların belirtisidir. Baş ağrılarını, kısa bir süre önce başlamış baş ağrıları ve uzun süredir devam edegelen baş ağrıları olarak ikiye ayırabiliriz. Bunların da çeşitli sebepleri vardır:
Kısa Süre Önce Başlamış Olan Baş Ağrıları1. Başın dışarıdan maruz kaldığı darbeler (travmalar), genellikle birkaç gün süren baş ağrısı yaparlar. Uzun sürerse tehlikeli olabilir.
2. Başın çeşitli yerlerinin bölgesel iltihapları: En mühimi sinüzitlerdir. Ayrıca diş, bademcik ve orta kulak hastalıkları da sayılabilir.
3. Ateşli hastalıklar: Bunların pekçoğu baş ağrısı ile başlar ve hastalık süresince baş ağrısı devam eder.
4. Menenjitler: Beyni saran zarların iltihapları baş ağrısı ile seyreder. Bunlarda ense sertliği de vardır.
5. Beyin yumuşak zarları arasında olan kanamalar: Ani ve aynı zamanda çok şiddetli baş ağrısı yapan en önemli hastalıktır. Bundaki baş ağrısı birkaç dakikada şuur kaybına sebeb olabilir.
6. Beyin iltihapları: Bunda da baş ağrısı, ense sertliği yapar, sayıklama olur.
7. Ani olarak tansiyon yükselmesi: Bu hallerde tansiyon yükselmesiyle seyreden baş ağrısı bulunur. Ani (akut) böbrek iltihabı, bazı tümörler tansiyonu yükseltebilirler.
8. Zehirlenmeler: Her çeşit zehirlenmede baş ağrısı mevcuttur. Ancak çeşitli derecelerdedir. En çok görüleni ve en çok baş ağrısına sebeb olanı karbonmonoksit zehirlenmesidir.
9. Güneş çarpması ve yüksek ısıda kalma: Ani ortaya çıkan baş ağrısından başka bunun had devresini atlatanlarda aylarca süren baş ağrıları kalabilir.
Müzmin Baş Ağrıları1. Asabi (psikojenik) baş ağrıları: En sık rastlanan baş ağrısı çeşididir. Günlük işler esnasında devamlıdır; neşeli anlarda ve grup halinde tamamıyle unutulur. Hasta asabi bir tip olarak tanınır. Bu tip ağrılar en çok ense bölgesinde duyulur. Enseye masaj yapılması ağrıyı hafifletir.
2. Bölgesel iltihaplara bağlı baş ağrıları: Bunlardan en sık rastlanılanı sinüzit dolayısıyla meydana gelen baş ağrılarıdır. Bu tip ağrı başı sallamakla artar.
3. Tansiyon yüksekliğine bağlı baş ağrısı: Ağrı çok kere enseden başlar, ağır ve devamlıdır.
4. Beyin damarlarının tıkayıcı hastalıklarında da devamlı baş ağrıları bulunur.
5. Göz hastalıkları: Gözler yoruldukça ağrı başlar. Gözlük kullananlarda gözlüğün yetersiz kalmış olması da ağrı yapar. Glokom denilen göz tansiyonunun yükselmesi de başağrısı yapar.
6. Beyin tümörleri: Beyin içerisinde büyüyen bir tümör kitlesi de devamlı ağrı yapar.
7. Müzmin orta kulak iltihapları.
8. Migren (yarım baş ağrısı): Genellikle nöbetler halinde gelir. Işıkta ve yorulunca artar. Uyuyup, loş bir yerde istirahatle ve özel ilaçları kullanmakla veya akupunktur tatbikiyle geçer.
9. Diş hastalıkları,
10. Boyun omuru hastalıkları. Baş ağrıları normal olarak görülüp geçiştirilmemesi gereken belirtilerdendir. Her baş ağrısını basit ağrı kesici ilaçlarla geçiştirmeye çalışmak doğru bir davranış değildir. Uzun süren ve iş yapmaya mani olacak kadar şiddetli olan baş ağrılarında mutlaka bir hekime görünmek icab eder. Her baş ağrısında sebebi bularak onu ortadan kaldırmak en iyisidir. Unutulmaması gereken çok mühim bir nokta vardır: “Baş ağrısı bir hastalık değildir. Birçok hastalığın müşterek bir belirtisidir. Bunlardan hangisine bağlı olduğunu ise ancak bir hekim (hatta uzman bir hekim) veya çeşitli dallara ait uzman hekimler, icabında birçok tetkikten sonra ancak ortaya çıkarabilirler.