Mülkiyet başta olmak üzere maddi nesneler üzerindeki eşya hukukunun konusunu oluşturan her türlü haktır.
(örn. sahip olunan bir otomobil üzerindeki mülkiyet hakkı, alınan borç karşılığı rehne verilen bir mücevher üzerindeki rehin hakkı). Maddi olmayan mallar üzerindeki haklara ise fikri haklar denmektedir.
Ayni haklar, sınırsız ve sınırlı olmak üzere iki ana başlık altında incelenmektedir: Sınırsız ayni hak, yalnızca mülkiyet hakkında söz konusudur. Sınırlı ayni haklar ise, irtifak hakkı, rehin hakkı ve taşınmaz yükü olmak üzere üç gruba ayrılır.
Ayni haklar üzerinde genel geçerli belirli ilkeler mevcuttur:
Mutlaklık ilkesi
Ayni hakların herkes karşısında ileri sürülebilmesini ifade eder. Örneğin, malik kendisine ait bir nesne üzerindeki mülkiyet hakkını herkes karşısında iddia edebilir.
(Muayyenlik) Belirlilik ilkesi
Ayni haklar yalnızca önceden belirli nesneler üzerinde kurulabilirler. Belirsiz bir eşya topluluğu üzerinde ayni hak kurulması mümkün değildir. Mesela, bir ev içerisindeki eşyaların herhangi bir yarısı A'ya, diğer bir yarısı B'ye ait olamaz. Hangi eşyanın kime ait olduğu tek tek belirlenmelidir.
(Aleniyet) Kamuya açıklık ilkesi
Ayni hakların mutlak haklardan olması, bu hakların sahiplerinin herkesçe bilinmesini gerektirir. Taşınır mallarda aleniyet zilyetlik, taşınmazlarda ise tapu sicili ile sağlanır.
0 Yanıt
2586 Gösterim