Alm. Europarat, Fr. Parlement Eeuropéen, İng. European parliament.
Avrupa Topluluklarına üye ülkelerin vatandaşlarının katıldığı doğrudan genel seçimlerle teşkil edilen yasama meclisi.
Avrupa Parlamentosu, 450 milyon kişiden oluşan devasa bir nüfusu temsil eder ve temel işlevi bir siyasi güç olarak topluluk politikalarının hazırlanması için gereken inisiyatifleri üretmektir.
1958'de Avrupa Parlamentosu asamblesi olarak kurulan Avrupa Parlamentosu, önceleri her milletin kendi parlamentosunun seçtiği üyeler tarafından teşkil edildi. 1979'dan sonra üyeliklerin üye devletler arasında orantılı olarak dağıtıldığı ve doğrudan seçimlerle işbaşına gelen 434 üyeli bir yasama organı haline getirildi. İlk seçimi 1979'da yapıldı.
Avrupa Parlamentosu üyeleri milli kimliklerine göre değil siyasi eğilimlerine göre gruplara ayrıldı. Parlamentoda Fransa, Almanya ve İngiltere'nin diğer üye ülkelerden daha çok üyesi vardır. Strasbourg veya Lüksemburg'da birer haftalık dönem oturumları biçiminde yılda yaklaşık 12 defa toplanır. Parlamentonun en yüksek organı, üyeleri arasından 30 aylık bir süre için seçilen bir başkan ile 12 başkan yardımcısından teşkil edilen divandır. Avrupa Parlamentosunun 15 ihtisas (uzmanlık) komitesi vardır.
Avrupa Parlamentosu, kendi iç tüzüğüyle genel anlaşmalarla ilgili olsun, olmasın her türlü konuda görüşmeler yapmaya yetkilidir. Anlaşmalara göre BakanlarKonseyi yasamayla ilgili çeşitli konularda Avrupa Parlamentosuna danışmak zorundadır.
Yapısı
Temelinde, 1951’de kurulan ve ilk toplantısını 78 üyeyle 1952 yılında yapan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) yatıyor. AKÇT, Avrupa Topluluğu’nun kurulmasını izleyerek 1958’de Avrupa Toplulukları Parlamenterler Meclisi adını alıyor; bu ortak parlamentonun 1958’deki üye sayısını ise ulusal parlamentolarca tayin edilen 142 üye oluşturuyor. 1979’da 410 üye söz konusu iken, Yunanistan ve onu izleyerek Portekiz ve İspanya’nın da katılımından sonra meclis üye sayısı 518’e çıkıyor. İsveç, Avusturya ve Finlandiya’nın katılımlarını izleyerek parlamentonun üye sayısı artıyor. 1979’dan bu yana tek dereceli genel seçimle işbaşına gelen Avrupa Parlamentosu’nun üyeleri, AB’nin üye sayısını 25’e çıkarttığı genişleme ile birlikte 732’e ulaştı.
Genişletilmiş Başkanlık Divanı, Parlamento’nun temel karar alma organı. Genişletilmiş Başkanlık Divanı, başkan ve başkan yardımcılarının biçimlendirdiği divan; divan üyeleri ve siyasi grup liderlerinden oluşuyor.
2007 yılındaki genişleme ile birliğin nüfusu artmıştır. Böylece parlamenter sayısı 736`ye çıkmıştır
AB genişleme sürecindeki işlevi
Avrupa Parlamentosu’nun genişleme sürecindeki işlevi Avrupa Birliği'ni Kuran Anlaşma, madde 49’da net bir şekilde özetleniyor: 49. madde içindeki ilgili bölüm şöyle: “6. maddenin 1. paragrafında belirtilmiş olan ilkelere uyan her Avrupalı devlet Birlik’e üye olmayı talep edebilir. Devlet, başvurusunu Konsey’e yöneltir. Konsey de Komisyon’un görüşünü ve Avrupa Parlamentosu üyelerinin salt çoğunluğu ile verilmiş olumlu oyu aldıktan sonra, oybirliği ile karar verir.”
Bir diğer ifade ile, Parlamento’nun değerlendirmeleri sonucunda salt çoğunlukla olumlu bir karara varılmaması halinde yeni üyenin kabulü olanaksızdır.
Parlamento’nun genişleme sürecindeki işlevlerinden bir diğeri de aday ülkelere ilişkin raportörlerin belirlenmesi. Söz konusu raportörler, aday ülkelerin siyasi, ekonomik ve sosyal yapıları ile ilgili olarak toplanan bilgileri Parlamento’ya iletme görevini üstleniyor, toplanan bilgileri güncelleştiriyor.
Parlamento Genel Sekreterliği tarafından aday ülkelerin gelişimi ve hazırlanma süreci ile ilgili bilgi akışının hızlandırılması amacıyla oluşturulmuş bir de “Genişleme Görev Grubu” var.
0 Yanıt
2191 Gösterim