Alm. Militär gericht (n), Fr. Tribunal Militaire, İng. Military court.
Asker kişilerin, askeri suçları ile, bunların asker kişiler aleyhine veya askeri yerlerde yahut askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili işledikleri suçları, kanunda gösterilen görevlerini ifa ettikleri sırada veya kanunda gösterilen askeri mahallerde askerlere karşı işledikleri suçlara bakmakla görevli mahkemeler.
Askeri mahkemeler askerî hukuk hükmü altında olan askeri personel için ceza belirler. Genellikle askeriyede disiplin ihlalini önlemek için çoğu ülkelerin askeriyelerinde yer alırlar. Ayrıca, savaş mahkumlarını yargılamak amacıyla kullanılır, ve Cenevre Kongresi savaş suçları nedeniyle yargılanan savaş mahkumlarının askeriyenin kendi mensuplarına uyguladıkları prosedürlere tabi tutulmalarını belirtir.
Tümen, kolordu, ordu, kara, deniz ve hava kuvvetleri komutanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığı katında Milli Savunma Bakanlığı’nca kurulur. İki askeri hakim ve bir subay üyeden meydana gelir. Her askeri mahkemede bir askeri savcı ile yeteri kadar askeri savcı yardımcısı bulunur.
Askerî mahkemeler (Türkiye):
Askeri Disiplin Mahkemesi:
Asker kişilerin disiplin suçlarına ait davalara bakan mahkeme. Alay, tümen, kolordu, Jandarma Genel Komutanlığı ve Deniz, Hava, Kara Kuvvetleri Komutanlıkları ile Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarlığı ve Genel Kurmay Başkanlığında kurulur. Bir başkan, iki üye olmak üzere üç subaydan meydana gelir.
Askeri Yargıtay:
Askeri mahkemelerde verilen karar ve hükümlerin son inceleme makamı. Ayrıca asker kişilerin yasa ile belirlenen bazı davalarına ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar.
Askerî Yargıtay, askerî adli mahkemeler tarafından verilen karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Ayrıca, askerlerin yasayla belirlenmiş kimi davalarına ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar. Askerî Yargıtay üyeleri, birinci sınıf askerî hâkimler arasından seçilir. Askerî Yargıtay Genel Kurulunun üye tam sayısının salt çoğunluğu ve gizli oyla, her boş yer için üçer aday belirlenir. Belirleyici seçimi cumhurbaşkanı bu adaylar arasından yapar. Askerî Yargıtay başkanı, başsavcısı, ikinci başkanı ve daire başkanları Askerî Yargıtay üyeleri arasından rütbe ve kıdem sırasına göre atanır. Askeri Yargıtay Başkanı her sene toplanan Yüksek Askeri Şura tarafından, üyeler arasından birinin generalliğe veya amiralliğe yükseltilmesi ile seçilir. Askerî Yargıtay’ın kuruluşu, işleyişi, üyelerinin disiplin ve özlük işleri, mahkemelerin bağımsızlığı, hâkimlik teminatı ve askerlik hizmetlerinin gerekleri, yasayla düzenlenir. Anayasada belirtildiği üzere cezai sorumluluklarından kaynaklanan yargılamaları Anayasa Mahkemesi üyelerinden oluşan, Yüce Divan tarafından gerçekleştirilir.
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi:
Askerî Yüksek İdare Mahkemesi ya da kısaca AYİM, Türkiye'de askeri idari yargı alanında faaliyet gösteren tek mahkemedir. 4 Temmuz 1972 tarih ve 1602 sayılı kanunla kuruldu.
Askerî olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesidir.
Asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmet ile ilgili idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların ilk ve son derece mahkemesi olarak yargı denetimini ve yasalarla belirlenen diğer görevlerini yapan, bağımsız yüksek bir mahkeme. Buna Askeri Danıştay da denir.
0 Yanıt
2419 Gösterim