İletişimin önemi nedir?
İnsanlar, doğdukları andan itibaren toplum içerisinde yaşamaya başlarlar. Toplumsal yaşamda ihtiyaçlarını karşılamak için birbirleriyle ilişki kurarlar. Bu ilişkiler ailede, okulda, iş yerinde, çarşıda, pazarda, hastanede sürüp gider. Anne, baba - çocuk ilişkisi, arkadaş ilişkisi, hasta - doktor ilişkisi, satıcı - müşteri ilişkisi, öğretmen - öğrenci ilişkisi bunlara örnektir. Kişiler arası ilişkiler ne kadar olumlu ve sağlıklı ise bireyler ve toplum o kadar mutlu ve huzurludur.
İnsanlar arasında kurulan olumlu ilişkilerde iletişimin önemli bir rolü vardır. Toplumsal yaşamda birbirimizle sürekli iletişim hâlindeyiz. Duygu ve düşüncelerimizi başkalarıyla iletişim yoluyla paylaşırız. Anlamak, anlatmak, öğrenmek, başkalarına ulaşabilmek için iletişime başvururuz. İletişim, beşikten mezara kadar hep bizimledir ve bizim için hava kadar yaşamsal bir ihtiyaçtır.
Yapılan bilimsel araştırmalara göre yeni doğmuş bir bebekle ne kadar ilgilenilir, konuşulur, temas kurulursa, bebeğin duygusal gelişiminde de o kadar olumlu bir artış gözlenmektedir. İletişim bebeğin dil gelişimine de katkıda bulunmaktadır.
İletişim, insanlar arasında gerçekleşen duygu, düşünce, davranış ve bilgi alışveriş idir. İnsanlar iletişim kurarken çeşitli yollardan yararlanırlar. İşaret, bakış, gözyaşı, gülümseme, mimikler, giyinme alışkanlıkları gibi sözsüz iletişim; konferans, konser, tartışma gibi kişiler arası ya da gruplar arası iletişim; gazete, kitap, dergi, radyo, televizyon gibi kitle iletişim araçları; bilgisayar, telefon, uydu gibi iletişim teknolojileri iletişim sözcüğünün kapsamındadır.
Aslında tüm canlılar iletişim hâlindedir. Köpeklerin birbirlerini koklaması, kedilerin kızdıklarını ya da isteklerini göstermek için miyavlaması buna örnektir. Ancak diğer canlılara göre insanların yaşamında iletişimin rolü daha önemlidir. Çünkü bir insanın uyku dışındaki zamanı iletişim hâlinde geçmektedir. Kişi ya kendisi iletişim kurmaktadır ya da kendisiyle iletişim kurulmaktadır. İnsanlar arasındaki olumlu iletişim sayesinde iyi ilişkiler kurulabilmekte, sorunlara çözümler üretilebilmektedir.
İlk insanların iletişim kurmaları oldukça zordu. Önce sembolleri keşfettiler. Mağara duvarlarına resim yapmaya başladılar. Yazıyı bularak iletişimlerini geliştirdiler. Günümüzde ise iletişim kurmak oldukça kolaydır. Sabah kalktığımızda aile bireylerine günaydın demek, asansörde veya sokakta karşılaştığımız kişilere gülümseyerek selam vermek, arkadaşımızın hâlini hatırını sormak iletişimi başlatan en basit yollardır.
Toplumsal ilişkilerde iletişimi kolaylaştıran ve engelleyen bazı unsurlar vardır. Bu unsurların bilinmesi etkili iletişim kurmak için önemlidir. İnsanlar diğer canlılardan farklı olarak etkili iletişim kurmayı öğrenebilmekte, iletişim becerilerini geliştirebilmektedir.
İletişimde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Kişiler arası iletişimde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
- İletişim becerisi insanın kendisini tanımasıyla başlar. Kendini tanıyan insan gerçek duygu ve düşüncelerinin farkındadır. Kendi duygu ve düşüncelerinin farkında olan bireyler bunları başkalarına doğru ifade edebilir. Bu sayede karşı tarafça kolaylıkla anlaşılabilir.
- Karşılıklı saygı ve hoşgörü iletişimin temelidir. Hoşgörülü ve saygılı insanlar birbirlerini anlamaya çalışır. Farklı düşünce ve duyguları önemser. Kırıcı değil, yapıcıdır. Bencil, sadece kendini düşünen, başkalarına saygısız ve değer vermeyen tutum ve davranışlar içinde olan insanlarla iletişim kurmak mümkün değildir.
- Kendi düşünce ve fikirlerini tek doğru olarak benimseyen, başkalarının fikir, düşünce ve duygularını önemsemeyen ve saygı göstermeyen insanlar olumlu ve etkili iletişim kuramazlar.
- İletişimde dinlemek çok önemlidir. Karşımızdakini anlamak için onu dinlememiz gerekir.
- Konuşmalarımızda sürekli ahlak dersi veren, nasihat eden ifadeler kullanmak iletişimi olumsuz etkiler.
- Sözünden dönmek, oyalamak, alay etmek, konuyu saptırmak, tehdit etmek, uyarmak, yargılamak, suçlamak iletişimin kesilmesine yol açar.
- Ön yargılı davranmak iletişimde yapılan en önemli hatalardandır.
- İletişimde sakin olmak, duygularımıza kapılmamak ve aceleci davranmamak çok önemlidir.
- Başkalarının duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmak, onlarla empati kurmak iletişimi olumlu etkiler.
- Çatışmayı artırıcı değil, çözümü amaçlayan davranışlar, olumlu iletişimde önemli bir rol oynar.
Etkili bir konuşmada yapılması ve yapılmaması gerekenler nelerdir?
Etkili bir konuşmada yapılması ve yapılmaması gerekenler şöyledir:
- Sözcükler ve duygular doğru seçilmelidir.
- Söylenenlerin açık, net ve karşı tarafça anlaşılır olması gereklidir.
- Çok fazla ve hızlı konuşmaktan kaçınılmalıdır.
- Söylenecekler önceden hazırlanmalı ve planlanmalıdır.
- Konuşurken göz iletişimi kurulmalıdır.
- Sözcükler değil, düşünceler düşünülmelidir.
- Sesin yüksekliği bulunulan çevreye göre ayarlanmalı, günlük konuşmada ağır bir tonda konuşulmalıdır.
- Konuşurken ayrıntılara girilmemeli, vurgulanmak istenen noktalar netleştirilmelidir.
- Rahatsız edici tavırlardan sakınılmalıdır.
Beden dilinin doğru kullanılması
- İnsanların birbirlerinin yüzüne bakması ve göz ilişkisi kurması iletişimi olumlu yönde etkiler.
- Canlı ve tebessüm eden bir yüz ifadesi iletişimi kolaylaştırır. Donuk ve ifadesiz bir yüz insanları olumsuz etkiler.
- Biri konuşurken başın haŞfçe aşağı yukarı hareket ettirilmesi, kişiye dinlendiğini ve anlaşıldığını hissettirir.
- Çok aşırıya kaçmadan, yerli yerinde kullanılan el, kol ve baş hareketleri yani jestler iletişimi olumlu etkiler. Jestler, konuşmaya güç katmakta ve konuşmanın akıcılığı ile inandırıcılığını sağlamaktadır.
- Birisi ile konuşurken ve sizinle konuşulurken öne eğilmek ilginin göstergesidir. Ayakta iken dik durmak, otururken sandalye ve koltuğu tam olarak doldurmak ve arkaya yaslanmak, beden dilini etkili kullanmak açısından gereklidir. İletişimde önemli olan unsurlardan biri de konuşan insanların birbirlerine dönük olmasıdır.
- İnsanlara daima onları rahatsız etmeyecek, mümkün olan en yakın mesafede durmak gereklidir. İnsanları tedirgin etmeden mümkün olan her durumda bedensel temas kullanılmalıdır.
- Kişinin kendine gösterdiği özen kendisine ve karşısındakine verdiği değerin ifadesidir. Fazla gösterişe kaçmadan, toplumsal rol ve statülere uygun giyinilmelidir.
İyi bir dinleyicinin özellikleri nasıl olmalıdır?
- Dikkatini karşısındaki kişiye verir.
- Konuşmacının sözünü kesmeden dinler.
- Konuşmaktan çok dinler.
- Göz teması kurar.
- Son sözü söylemek için çabalamaz.
- Dinlerken vereceği cevabı düşünmez.
- Yargılamadan, suçlamadan ve sabırla dinler.
- Dinlerken başka işle meşgul olmaz.
- Konuşmacının sözlerine olduğu kadar, mimik, beden hareketleri gibi sözsüz mesajlarına da dikkat eder.
- Konuşmacının duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır.
- Konuşmacının duygu ve düşüncelerini anladığını gösteren sözlü ifadelerde bulunur.
2 Yanıt
6607 Gösterim