Eğitim hakkı ve devletin eğitim görevi nedir?
Eğitim; insanın yaradılışında var olan bütün bilgi ve kabiliyetleri temel alarak onu yönlendirmek, geleceğe hazırlamak, hayatı boyunca gerekli bilgiyi nasıl elde edeceğini öğren¬mesine yardımcı olmaktır. Öğretim ise bilgiyi bulmak, kazanmak, bilgiyi kazanma yolunun ve kazanılan bilgiyi hafızada tutarak yeri geldiğinde kullanabilmek için hatırlamasına yardımcı olmaktır.
- Neden?
Çünkü; Sosyal devlet anlayışının gelişmesi ile devletin önemli görevlerinden biri de topluma eğitim hizmetlerinin sunulması olmuştur. Sosyal devlet, eğitim ve öğretimi devletin başta gelen ödevi saymakta ve tüm vatandaşların eşit imkanlar içinde, bilime dayalı, düşündüren, bilinçlendiren, yaratıcı, barışçı, laik ve demokratik eğitim görmesini sağlamaktadır. Ayrıca fırsat eşitliğini ve eğitimin toplumla bütünleşmesini sağlamak da sosyal devletin görevleri arasındadır
Devletin eğitimi parasız yapması, eğitim faaliyetlerinin planlanması, eğitim kurumlarını yurt çapına yayması, mesleki ve teknik eğitime ağırlık verilmesi devletin başlıca görevleridir. Eğitim ve öğretim hakkı çok önemli bir hak olduğu için devlet bunu güvenlik içinde yapılmasını sağlamakta, bunun için yasal düzenlemeler getirmektedir.
Anayasamızda Eğitim Hakkı nasıl belirtilmiştir?
-Kimse, eğitim ve öğretim hakkından mahrum tutulamaz.
-Bu hakkın kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir.
-Eğitim ve öğretim, Atatürk ilkeleri ve inkılapları doğrultusunda,çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, devletin gözetimi ve denetimi altında yapılır. Bu esaslara aykırı, eğitim ve öğretim yerleri açılamaz. Bu hakların kullanılması ve hürriyeti anayasaya sadakat borcunu ortadan kaldırmaz.
- İlköğretim, kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve devlet okullarında parasızdır.
-Özel ilk ve orta dereceli okulların bağlı oldukları esaslar, devlet okulları İle erişilmek istenen seviyeye uygun olarak, kanunla düzenlenir.
-Devlet maddi imkanlardan mahrum başarılı öğrencilerin öğrenimlerini sürdürebilmesi için gerekli yardımları yapar ve özel eğitime muhtaç kişiler için topluma yararlı kılacak tedbirleri alır.
-Eğitim ve öğretim kuruluşlarında sadece bu faaliyetler yürütülür ve bu faaliyetler engellenemez.
-Türkçe’den başka bir dil Türk vatandaş¬larına ana dil olarak öğretilemez yabancı dillerin eğitimi hususu kanunla düzenlenir.
Eğitim hakkına bir örnek:
Darüşşafaka, 30 Mart 1863 tarihli Padişah fermanı ile devletin ileri gelenleri tarafından babası ölmüş ve parasal durumu yetersiz kız-er-kek öğrencilere karşılıksız eğitim olanakları sağlamak amacıyla kurulmuştur. Anadolu Lisesi statüsünde olan bu kurum öğrencilerin tüm ihtiyaçlarını karşılamakta, eğitim haklarından yararlanmalarını sağlamaktadır. Darüşşafaka’nın tüm gelirleri bağışlar ve taşınmazlardan elde edilmektedir.
Cumhuriyet kurulduğu zaman nüfusun bü¬yük bir bölümü okuryazar değildir. (%90) Yapılan Harf Devrimi ile nüfusun tümü bugünkü hale geldi. Cumhuriyet rejimi bu durumu düzeltmek için çok büyük bir atılım ve proje başlattı. Bunun için Millet Mektepleri ile büyük bir okuma-yazma seferberliği gerçekleştirildi. Bu durum eğitime verilen önemi göstermektedir.
“Baba Beni Okula Gönder” Türkiye’nin en önemli eğitim kampanyalarından biridir.
Çalışma hakkının önemi nedir?
Sosyal devletin temel amacı herkese insan onuruna yaraşan asgari bir yaşam düzeyi sağlamaktır
Eğer devlet kendini sosyal devlet olarak tanımlıyorsa bu hakları da vatandaşlarına sağlamalıdır. Bu haklar; çalışma hakkı, adil ücret hakkı, sosyal güvenlik hakkı, konut hakkı, sağlık hakkı ve eğitim hakkıdır.
- Neden?
- Çünkü; sosyal devlet; sosyal güvenliğin sağlanması, işsizliğin önlenmesi, emeğiyle
yaşayanların korunması ve yaşam düzeylerinin yükseltilmesi ve sosyal eşitsizliklerin giderilmesi için çalışmaktadır.1982 Anayasası’nın 49. maddesi çalışma hakkını tanımıştır. Bu maddeye göre;
“Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları korumak, çalışmayı desteklemek ve işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak için gerekli tedbirleri alır”. Tabi ki çalışma hakkı tanımak yanında devletin çalışma imkanı yaratması gereği de kaçınılmaz bir sonuçtur.
Türkiye İş Kurumu işlendirmenin korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmaya ve işsizliğin önlenmesi etkinliklerine yardımcı olmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek amacıyla 2003 yılında kurulan kurumdur. Bu organ yoluyla binlerce işsiz vatandaş iş bulmaktadır.
Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre çocukların çalışma durumu nasıl belirlenmiştir?
Madde 32:
1. Taraf Devletler, çocuğun, ekonomik sömürüye ve her türJü tehlikeli işte ya da eğitimine zarar verecek ya da sağlığı veya bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaksal ya da toplumsal gelişmesi için zararlı olabilecek nitelikte çalıştırılmasına karşı korunma hakkını kabul ederler.
2. Taraf Devletler, bu maddenin uygulamaya konulmasını sağlamak için yasal, idari, toplumsal ve eğitsel her önlemi alırlar. Bu amaçlar ve öteki uluslararası belgelerin ilgili hükümleri göz önünde tutularak, Taraf Devletler özellikle şu önlemleri alırlar:
İşe kabul için bir ya da birden çok asgari yaş sınırı tespit ederler, çalışmanın saat olarak süresi ve koşullarına ilişkin uygun düzenlemeleri yaparlar. Bu maddenin etkili biçimde uygulanmasını sağlamak için ceza veya başka uygun yatırımlar öngörürler
Sosyal güvenlik nedir?
Sosyal Güvenlik, herhangi bir sosyal risk yüzünden geliri veya kazancı azalmış kişilerin, başkalarının yardımına gerek kalmaksızın, yaşama ve geçinme ihtiyaçlarını karşılayan bir sistemler bütünüdür. Vatandaşların insanca yaşamına olanak sağlayan, hastalıkta ve sağlıkta gerekli olan devlet güvencelerine sahip olmalarıdır. Sosyal güvenliğin ana işlevi, değişik sosyal risklerin yol açtığı gelir kayıplarına (hastalık, işsizlik, yaşlılık) gider artışlarına (çocuk yetiştirmek, kira masrafları, yol giderleri) karşı telâfi edici sosyal yardım ve destekler sunmaktır.
Anayasamızın 60. Maddesi’ne göre; herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekti tedbirleri alır ve teşkilatı kurar.
Sosyal güvenliğin yöntemleri şunlardır:
Sosyal sigorta sistemi, devletçe bakılma, kamusal sosyal yardım, sosyal tazminat ve sosyal teşviktir.
Sosyal güvenlik sistemi nasıl işlemektedir?
Sosyal Güvenlik Kurumu, çeşitli organlarla bu görevi üstlenmektedir. 16 Mayıs 2006 tarihinde kabul edilen 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığı kurumlarının devrolunması ile kurulmuş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı bir kurumdur.
Sosyal güvenlik kurumları şunlardır
SSK:
Özel işletmelerde, kuruluş ve fabrikalarda çalışanların (işçiler) ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sosyal güvenliklerini sağlayan bir kuruluştur.
Emekli Sandığı:
Devlet kurumlarında me¬mur kadrosunda çalışanlar ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla kurulmuştur.
BAĞ-KUR:
Belirli bir prim karşılığında, devlet eliyle esnaf, sanatkârlar ve bağımsız çalışanlar ile bunların bakmakla yükümlü ol¬dukları kişilerin sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla kurulmuş bir sosyal güvenlik kuruluşudur.
0 Yanıt
3624 Gösterim