Alm. Weltbank, İnternationale Bank für Wieder ausfbau und wirstchaftliche Entwicklung (IBRD) , Fr. Banque Internationale, Banque Internationale de Reconstruction et de Développement (BIRD) , İng. World Bank, International Bank for Reconstruction and Development (IBRD).
Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası.
Üye ülkelerin kalkınmasına katkıda bulunacak üretim projelerine finansman sağlayan Birleşmiş Milletlere bağlı mâlî bir kuruluştur. 1944’te ABD’de Bretton Woods’ta Uluslararası Para Fonu (IMF) ile birlikte kuruldu. 1946’da fiilen faaliyete geçmiştir. Kuruluşunun ilk yıllarında savaş sonrası Batı Avrupa ekonomilerinin îmârı için finansman sağlamış, daha sonraları gelişmekte olan ülkelere kredi vermeye başlamıştır.
Dünyâ Bankası, 1956 yılında gelişmekte olan ülkelerde özel kesime kredi sağlama fonksiyonunu üstlenen bir kuruluş olan Uluslararası Finans Kurumunu (IFC) kurdu. 1960’ta ise, yine gelişmekte olan ülkelere daha iyi şartlarla kredi vermek maksadıyla Uluslararası Kalkınma Birliğini (IDA) kurdu. Böylece üç ayrı kuruluşu (Dünyâ Bankası, IFC ve IDA) içine alan Dünya Bankası Grubu (The World Bank Group) ortaya çıktı.
Dünyâ Bankasının nihâî yönetimi üye ülkelerin elindedir. Kararlar üye ülkelerin Mâliye Bakanları veya Merkez Bankası başkanlarından teşkil edilen Guvernörler Kurulu tarafından alınır. Ülke temsilcilerinin kullandıkları oylar eşit olmayıp, ilgili ülkelerin oy verme güçlerine bağlıdır. Oy verme gücü de Banka’ya ödedikleri âidâtla bağlantılıdır. Dünyâ Bankasına üye olan ülkeler aynı zamanda Uluslararası Para Fonu (IMF) üyesidir. Her iki kuruluşun toplantıları genellikle birlikte yapılır.
Dünyâ Bankası üç tip kredi açar. Bunlar; proje kredileri, program kredileri ve millî para kredileridir. Bankanın temel kredi politikası proje kredilerine dayanır. Diğerleri istisnâîdir. Dünyâ Bankası proje kredisi açma kararı verirken, teklif edilen projeleri ekonomik, mâlî ve teknik yönlerden analize tâbi tutar. Banka’nın yapmış olduğu incelemeler sâdece projeyle kayıtlı değildir; bu arada ülkenin uyguladığı genel ekonomik ve mâlî politikalar da gözden geçirilir. Banka’nın herhangi bir ülke hakkındaki değerlendirmeleri sâdece kendi vereceği krediler açısından değil, öteki finansman çevreleri, yâni sanayileşmiş ülkeler, özel tîcârî bankalar, kalkınma bankaları bakımından da büyük ehemmiyet taşır.
Banka’nın kredi politikalarında ve koyduğu kriterlerde 1970’lerden sonra önemli değişmeler olmuştur. Temel ihtiyaçların karşılanması ve yoksullukla mücâdele gibi amaçlar ön plâna geçmiştir. Belirtilmesi gereken diğer önemli bir nokta, 1980’de “Yapısal Uyum Kredisi” (Structural Adjustment Credit) programının uygulamaya konulduğudur. Bu programa göre orta ve uzun vâdeli bir perspektif içinde ekonomik kalkınma ve dış dengenin gerçekleştirilmesi sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu arada tarım ve tarıma dayalı endüstrilerin geliştirilmesine özel bir önem verilmektedir.
Türkiye kuruma 1947 yılında üye olmuştur. Kişi başına GSMH'ye göre yapılan dört gruplu sınıflandırmada Türkiye 3. grupta yer almakta, böylece 5 yıl geri ödemesiz 17 yıla kadar vadeli kredi kullanabilmektedir. Türkiye'nin sermaye ve oy gücü %0,5 düzeyindedir.
0 Yanıt
2687 Gösterim