Alm. Zahnstocher Ammei, Fr. Herbe auxcure-dents, İng. Tooth-pick. Familyası: Maydonozgiller (Umbelliferae).
Türkiye’de yetiştiği yerler: Trakya, Batı Anadolu, Akdeniz, Güney Doğu Anadolu bölgeleri.
30-80 cm boyunda, bir senelik otsu ve özel kokulu bir bitki. “Kılır, hıltan” adlarıyla da bilinir. Yaprakları parçalı, parçalar iplik şeklindedir. Çiçekler temmuz-eylül ayları arasında görülür. Çiçek durumu 3-8 cm uzunlukta, çok kollu, bileşik şemsiye şeklindedir. Meyveler olgunlaşmaya başlayınca çiçek durumunun kolları birbiri üzerine kapanır, çiçek tablası şişer. Çiçekler beyaz, meyve açık veya koyu gri renklidir.
Kullanıldığı yerler: Bitkinin kullanılan kısmı kurutulmuş olan olgun meyveleridir. Dişotu meyvelerinde sâbit yağ, uçucu yağ, khellin ve visnagin vardır. Khellin, dişotu bitkisinin kök, gövde, yaprak ve bilhassa meyvelerinde bulunmaktadır.
Anadolu’da yetişmekte olan bitkilerden elde edilen meyveler, en iyi kalite kabul edilir. Mısır menşeli meyveler ile aynı miktarda khellin taşımaktadır. Dişotu meyveleri çok eskiden beri doğu ülkelerinde gaz ve idrar söktürücü olarak kullanılmaktadır. Bronşlar, idrar yolları, safra yolları ve kronerler üzerine antispazmotik tesiri görülmektedir.
Dişotu bitkisinin kurutulmuş gövde ve dalları, Güneydoğu Anadolu’da toprak damların altına konulmakta ve bitkinin özel kokusunun bit, pire ve tahta kuruları gibi haşarâtın evlerde yaşamasına mâni olduğu söylenmektedir. Yer solucanları üzerinde yapılan denemelerde, dişotu meyvelerinden hazırlanan ekstrelerde yer solucanlarının öldüğü tesbit edilmiştir. Ayrıca çiçek durumu sapları halk arasında kürdan olarak da kullanılmaktadır.
Kullanılan Kısmı:
Çiçeği, yaprağı ve tohumları.
Etkisi:
Böbrek ve idrar yolu iltihabı ile kum ve taşlarına, damarları açmaya, kalp hastalıklarına, ritm bozukluğunu düzenlemeye ve mesane tıkanıklığına iyi gelir. Özellikle de böbrek ve idrar yollarının çok iyi bir ilacıdır. Aybaşı düzensizliği ile rahim akıntısı ve ağrılarına da kullanılır.
Kullanılışı:
Tohumları kaynatılıp suyu içilir, dövülerek bala karıştırılıp yenir. Otu kürtan olarak kullanılır. Yaprakları kaynatılarak suyu içilir.
0 Yanıt
2139 Gösterim