Fransız matematikçisi ve filozof.
1596’da La Haye’de doğup, 1650’de Stockholm’de öldü. İlk önce Cizvit Kolejini bitirdi, daha sonra Poitiers Üniversitesinde tahsil gördü. Senelerce Almanya, İtalya, Hollanda ve Polonya’da kalarak ilmî çalışmalar yaptı. Metod Üzerine Nutuk isimli eserinin 1637’de yayınlanmasından sonra bütün dikkatleri üzerine topladı. Bu eserindeki fikirlerini daha sonra şu üç denemeyle pekiştirdi:
1. Dioptri: Burada, fizikte ortamların kendilerinden geçen ışık üzerine olan tesirlerini tetkik etmiştir. Ayrıca gözlük camlarının îmâli konusunda bâzı çalışmaları olmuştur.
2. Meteorlar: Burada, atmosferde meydana gelen olaylar tetkik edilmiştir.
3. Geometri: Bu kısımda da geometri konusu ele alınmıştır. Diğer eserleri şunlardır: Metafizik Felsefe Üzerine Düşünceler, Felsefe Prensipleri, Rûhun İhtirasları.
Ölümünden sonra, İnsan Üzerine, Dünyâ ve Işık Üzerine ve Mektuplar adlı eserleri arkadaşları tarafından yayınlanmıştır.
Descartes, cebir ve geometri teorilerine getirdiği görüşler sebebiyle büyük matematikçilerden sayılır. Adı felsefe târihinde önemli bir yer tutar. Descartes, skolastik sistemi reddetmiş ve meşhur, “Düşünüyorum, öyleyse varım!” aksiyomundan hareket ederek teorilerini “salt akıl” temeli üstüne kurmuştur. Hiçbir şeyi ispatsız kabul etmek istemez. Bu bakımdan, kendi varlığı dâhil her şeyden şüphe ederek yola çıkmıştır. Metafizik konularda idealist olan Descartes, tanrının varlığını da, kusursuz varlığın tanımlanması yoluyla kendine göre îzâh ve ispat eder. Sonra tanrı insanları aldatmak istemeyeceği için, dış âlemin varlığını ve kendi cisminin varlığını kabul eder. Böylece Descartes geçici idealizmden sonra realizme varır. Bu realizm, düalisttir, yâni mahlûkun iki özden (ruh ve beden) meydana gelmiş sayar.
Descartes felsefesinin, bu iki yüzü sebebiyle, materyalist ve idealist olmak üzere birbirine taban tabana zıt iki çeşit tâkipçisi yetişmiştir. Descartes’in sistemi günümüze göre eski bir târihte ortaya atıldığı için ölümünden 100 sene sonra tabiat ilimlerinin bir hayli gelişmesi netîcesinde ehemmiyetini yitirmiştir.
Önemli fikirleri
Cogito ergo sum, metodik şüphe, Kartezyen koordinat sistemi, ikisellik, Tanrı'nın varlığına ilişkin ontolojik argüman; modern felsefenin kurucusu olarak kabul edilir.
René Descartes Eserleri
1618. Compendium Musicae (Kısa Müzik)
1626–1628. Regulae ad directionem ingenii (Aklın Yönetimi İçin Kurallar)
1630–1633. Le Monde (Dünya) ve L'Homme (Adam)
1637. Discours de la méthode (Yöntem/Metod Üzerine Konuşma)
1637. La Géométrie (Geometri)
1641. Meditationes de prima philosophia (İlk Felsefe Üzerine Düşünceler)
1644. Principia philosophiae (Felsefenin İlkeleri)
1647. Notae in programma (Programlamanın Notları)
1647. La description du corps humain(İnsan vücudunun Tanımı)
1648. Responsiones Renati Des Cartes…(Yeniden Descartes Cevapları)
1649. Les passions de l'âme (Ruhun Tutkuları)
1656. Musicae Compendium
1657. Correspondence(Yazışma)
0 Yanıt
2341 Gösterim