Alm. Stachelhäuter, Fr. Échinodermes, İng. Echinodermes.
Denizyıldızı, yılanyıldızı, denizkestanesi, denizhıyarı ve denizlalesi gibi deniz hayvanlarını içine alan Echinodermata şûbesi (filum) hayvanlarına verilen ortak isim.
Ekinoderm kelimesi eski Yunancada “kirpi derili” mânâsında olup ekseri ekinodermlerin (derisidikenliler) dikenli derilerine dalâlet eder. Dünyâda okyanusların sularında görülen derisidikenliler umûmiyetle sıcak sularda bulunur. Üreme genellikle yumurtlama ile olur. Regenerasyon (kendini yenileme) da bu hayvanlarda yüksek seviyededir. Çoğu zaman büyük miktarda yumurta ve sperm rastgele denize bırakılır ve böylece döllenme hâsıl olur. İlk yumurtadan çıktıkları zaman yavrular şekil olarak iki taraflıdır. Ancak bu şekil kısa zamanda değişir. Tipik olarak derisidikenlilerin vücûdu muntazam ve beşe bölünmüş bir “güneş” şeklindedir. Ağız ve mideleri ise merkezde bulunup başları yoktur. Ağız etrâfında bulunan bir sinir halkasından vücûdun bütün taraflarına yayılan bir sinir sistemi vardır. Su damar sistemini (ambulakral sistem) barındıran kanal da başka bir halkayı teşekkül ettirir. Bu sistem de bütün vücûda yayılmıştır.
Ekseriya derisidikenlilerin iskelet yapısı kireçimsi ve hemen deri altında bulunmaktadır. Ancak deniz hıyarında olduğu gibi iskelet küçük kireç yumruları (düğüm) şeklinde de görülür. Derisidikenlilerin vücut parçalarını yenileyebilme özelliği vardır. Denizyıldızları, kopan bir veya birkaç kolunu yenileyebildiği gibi, denizhıyarı iç organlarından bâzılarını da yenileyebilmektedir.
0 Yanıt
3274 Gösterim