Alm. Dedektor, Fr. Dédecteur, İng. Dedector.
Özellikle radyolarda ses kalitesini düzeltmek için kullanılan âlet.
Değişik türleri vardır.
Kristal dedektör:
İlk kristal dedektör, herhangi bir metal sülfür kristaline temas eden metal bir telden ibâretti. Bu tür temaslardaki bir yönlü iletkenliği 1874’te keşfeden Braun, bu özelliği yine ilk defâ kendisi 1901’de telsiz alıcısının bir parçasının yapımında kullanmıştır.
1906’da Amerikalı mühendis Henry H.C. Dunwody, kristal dedektörlerde karbon kullanımının patentini almıştır. Aynı yıl G.W. Pickard kristal dedektörlerde silikon kullanımının patentini almıştır. Kristal dedektör, ayarlanmada kritik olmasına karşılık hassas ve ucuzdur. Bu sebeple amatör telsizciler tarafından ve pekçok ilk ticârî telsiz istasyonları tarafından ve 1920’nin başlarında basit alıcılar tarafından kullanılmıştır.
İkinci Dünyâ Savaşından bu yana geliştirilen ve bugün elektronik mühendisliğinin her sahasındaki kullanılan yarı iletkenler, bunun doğrudan doğruya bir devâmıdır.
Magnetik dedektör:
1902’de Marconi tarafından bulunan magnetik dedektörde, iki dâimî mıknatıs, bir bobine âit primer sargının çekirdek alanında hareket eden demir tel demetini magnetize etmekteydi. Gelen bir sinyal alındığında, sargılardaki magnetik alanı değiştirir. Alanın değişmesi ikinci sargıda voltaj meydana getirir. Bu dedektör, 1912’ye kadar Marconi telsizlerinin standart techizatıydı.
Elektrolitik dedektör:
Elektrik akımını geçiren bir çözeltiye batırılan ince telden ibârettir. 1900-1913 yılları arasında değişik türden elektrolitik dedektörler kullanılmıştır.
Vakum tüp dedektörler: John A. Fleming 1904’te radyo dalgalarını algılamak için, içinde iki elektrot bulunan bir tüp (diyot lamba) kullanmıştı. Bir yöndeki iletkenliği diğer yöne göre daha fazla olan bu tüpler, 1905-1912 arasında Marconi telsizlerinde kullanılmıştır.