Fransız bilim adamı. Termodinamiğin kurucusu olup, 1 Haziran 1796’da Paris’te doğdu. Bir askerî dehâya sâhib olan Lazare Carnot’un oğludur. Babası ortaçağda yaşamış olan şâir Sâdî-i Şîrâzî’ye karşı duyduğu hayranlığından dolayı oğluna bu İslâm âliminin ismini vermiştir.
Carnot, zamânının ileri ilmî kuruluşu olan ve askerî mühendislerin yetiştiği ünlü Ecole Polytechnique’de tahsil gördü. 1924’te buhar makinalarının çalışma düzenini inceleyen Ateşin Müteharrik Gücü Üzerine Düşünceler isimli kısa bir kitap yazdı. Ancak, ileri konuları basit bir şekilde anlatabilme kâbiliyeti, kitabın bir teknik incelemeden ileri bir klasik temel eser olmasını sağlamıştır. Yanlış ısı kalori teorisine dayandığı için ayrıntılı olarak verdiği sonuçların çoğu yanlıştır. Buna rağmen, ortaya koyduğu teoremler, bilimin en önemlileri arasında yer alır.
Carnot bir ısı makinasını esas parçalara ayırmıştır: Isı kaynağı, ısı alıcısı, çalışan sıvı veya gaz. Buhar makinasında bunlar, buhar kazanı, yoğunlaştırıcı ve suya karşı gelir. Çalışan maddeyi değiştirmeyen basit işlem devreleri kullanarak, sürtünmesiz ideal bir makina tasarlamıştır. Verilen bir ısının harcanması ile bir makinadan alınacak iş miktârının çalışan maddeye bağlı olmayıp, sâdece ısı kaynağı ve ısı alıcısının sıcaklıklarına bağlı olduğunu göstermiştir. Bu ideal makinanın randımanının bilinmesiyle, diğer bütün makinaların randımanının hesaplanabileceğini ileri sürmüştür.
Carnot, 24 Ağustos 1832’de Paris’de ölmüştür. Kitâbı, William Thomson (Lord Kelvin) tarafından tekrar ortaya çıkarılıncaya kadar dikkati çekmemiştir. Thomson, onun bulduğu sonuçları kullanarak, buhar makinasının verimliliğinden daha çok, çalışan sıvı ve gaz maddelerinin özelliklerini hesaplamıştır. Böylece, Carnot tarafından başlatılan modern termodinamiğin kuruluşu tamamlanmıştır.
0 Yanıt
2068 Gösterim