Diğer İsimleri: Yemişen.
Latince Adı: Crataegus Monogyna, Crataegus Oxycantha.
2-4 metre yüksekliğinde, Nisan-Mayıs aylarında kokulu ve pembemsi beyaz renkli çiçekler açan,
orman ve yol kenarlarında rastlanan, koyu sarı veya esmer kırmızı meyvaları olan çalıya benzer bir ağaçtır.
Yetiştiği Yerler: 20 kadar alıç türü ülkemizde batı ve Güney Anadolu ağırlıkta olmak üzere çeşitli bölgelere yayılmıştır..
Tarihçe: 19. y.y.'da ingiltere'de çit kenarlarına ekilen başlıca bitki olmuştur.
Batıl inanışa göre alıçın dallarını kesmek eve cinleri ve beraberinde kötü şans getirir.
Eski Yunanlı ve romalılar alıçı neşe ve mutluluğun sembolü olarak kabul etmiş, gelinlerin ellerinde tuttuğu çiçek demetlerinde bu bitkiyi kullanmışlardı.
Yine romalılar yeni doğan çocukların ruhunu şeytandan korumak için eve alıç yaprakları koyarlardı.
Kullanılışı: Çiçekler tamamen açılmadan, ağacın kabukları ve meyvaları ise sonbaharda toplanıp kurutulmak suretiyle kullanılır.
Kurutulmuş çiçekler, meyvalar ve kabuklardan toz halinde veya kaynatılarak faydalanılır.
Alıç meyvaları semt ve kasaba pazarlarında özellikle çocuk müşterilere hitaben ip halkalara dizilmiş olarak satılmaktadır. Mayhoş bir lezzeti vardır.
İçindeki Maddeler: Tanen, trimethylamin ve bazı vitaminler, C vitamini Flavon türevleri, triterpen türevleri taşımaktadır.
Faydaları: Koroner damarları genişleterek, kan dolaşımını artırır. Böylece angina adı verilen kalp ağrıları azalır. Çünkü kalp kasına daha fazla oksijen sağlanabilmektedir. Bu sebeple ilaçlara destek olarak doktor kontrolunda alınabilir. Özellikle yaşlılarda görülen kalp atışlarının hızlanmasıyla birlikte olan kalp ritmi bozukluklarında faydalı olabildiği görülmüştür. Kalple ilgili olan bu etkiler uzun süreli kullanımda kendini göstermektedir.
Yine bu etkiler sebebiyle alıç, yaşlılarda kalbi kuvvetlendirmek, yüksek tansiyonlu hastalarda kalbe destek olmak, bilhassa ateşli hastalıklardan sonra yorulan kalbi kuvvetlendirmek ve kalpteki ritm bozukluklarını tedavi etmek amacıyla kullanılabilir.
Alıçın içerdiği maddelerde vücudda birikme, zehirlilik ve alışkanık yapma gibi özellikler olmadığından uzun süreli kullanıma uygundur. Wagner'in yaptığı farmakolojik testIere göre Alıç'ta kalp kuvvetlendirici etki de mevcuttur. Hafif kalp yetmezliklerinde destekleyici olarak kullanılabilir. Tesir uzun vadede kendini gösterir.
Ayrıca sinir sisteminde yatıştırıcı, spazmları azaltıcı, idrar söktürücü ve kabız yapıcı etkileri de vardır.
Kalple ilgili etkiler için:
kurutulmuş alıç çiçek ve yapraklarından 2 çay kaşığı kadar miktar birer cezve suda 20 dk. kaynatılır ve günde 3 kez içilir. Bu suya 2 veya 3 çay kaşığı bal da eklenebilir.
Diğer bir formül sakinleştirici etkisi sebebiyle oğulotu katılarak hazırlanır.
Eşit oranda alıç yaprakları, alıç çiçekleri ve oğulotu çiçekleri kurutularak karıştırılır.
Bundan 1 çay kaşığı, 1 bardak kaynamış suda 10 dk. sureyle bekletilir.
Bu infüzyondan sabah akşam birer bardak içilir.
Kalple ilgili etkiler yanında kan basıncıda düşürülmek istenirse eşit miktarlarda kurutulmuş alıç yaprağı, alıç çiçeği ve gökçe karıştırılarak, bu karışımdan 2 çay kaşığı kadar miktar ile bir bardak çay yapılır ve bu çaydan sabah akşam birer bardak içilir.
Yüksek tansiyonda kan basıncını düşürmek için gökçe, alıç çiçekleri, papatya ve kediotu kökü kurutularak eşit miktarlarda karıştırılır. Bu karışımdan 2 çay kaşığı, 1 bardak kaynamış suya atılarak 1 gün beklenir. Bu şekilde hazırlanan Sıvı, sabah akşam birer bardak olarak içilir.
Çarpıntı için:
2 kısım oğulotu, 2 kısım kediotu kökü, 3 kısım alıç çiçeği ve 3 kısım müge kurutulmuş olarak karıştırılır.
Bu karışımdan 2 çay kaşığı bir bardak kaynamış suya atılır, 20 dk. beklenir. Bu şekilde hazırlanan çay günde 2 kez içilir.
Sözkonusu etkilerin görülebilmesi için aylarca kullanım gerekmektedir.
Alıçın kalp üzerine olan temel etkisi kalp kaslarını kuvvetlendirmesidir.