Konu: 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 1. Dönem 1. Yazılı Soruları 1

[Uyanan Gençlik]

A-Aşağıdaki cümlelerin doğru olanların başına D, yanlış olanların başına Y harfi koyunuz.(16puan)

1.(          ) Yumurtada  D vitamini bulunur.

2.(         ) Karbonhidratlar temel besin gruplarımızdandır.

3.(        ) Mineraller bütün canlılar tarafından hazır olarak alınırlar.

4.(       ) Mide karın boşluğunun sağ alt bölümündedir.
 
5.(       ) Azı dişleri besinleri öğütmeye yarar.

6.(        ) Yetişkin bir insanda toplam 36 tane diş vardır.

7.(        ) Boşaltım sadece böbreklerde olur.

8.(       ) İki tane böbreğimiz vardır.


B- Aşağıdaki cümleleri uygun sözcüklerle tamamlayınız. (24puan)

1. Proteinler ……………………. ve ……………………… besin maddeleridir.

2.Canlılar gereksinimleri olan enerjiyi ……………………alırlar.

3. Ağızdan gelen besinler ……………………………… ile yemek borusuna gönderilir.

4. Bir besinde……………………. bulunup bulunmadığını anlamak için  besin ezilip kağıda sürülür.

5. Vücutta hayatsal olaylar sırasında meydana gelen atık maddelerin atılmasına …………………….. denir.

6. Zararlı olabilecek maddeler böbreklerden ………………… adı verilen sıvı ile atılır.

7. Temel boşaltım organı ……………………lerdir

8. Ağzımızda azı, …………… ve ………… dişleri vardır.

C.Aşağıdaki soruların doğru cevabını işaretleyiniz.(40puan)

1. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sindirim sistemi organlarımız sırasıyla verilmiştir?

A) ağız-yemek borusu-yutak-mide-ince bağırsak-kalın bağırsak   
B) ağız-yutak-yemek borusu-mide- kalın bağırsak-ince bağırsak
C) ağız-yemek borusu-yutak-mide-kalın bağırsak-ince bağırsak   
D) ağız-yutak-yemek borusu-mide-ince bağırsak-kalın bağırsak

2. Sağlıklı bir insanda aşağıdakilerden hangisi fazla miktarda alındığında beslenme açısından olumsuz bir durum gözlenmez?
A) Yağ                B) Protein               C) Nişasta                   D) Su

3. Besinlerin içerdikleri maddeler ve görevleri hangi seçenekte doğru eşleştirilmiştir?

A) Protein    Düzenleyici                                    B) Yağ     Yapım- onarım

C) Karbonhidrat               Enerji verici                          D) Su            Yapım - onarım   

4. Aşağıdakilerden hangisi boşaltım sistemi organımız değildir?

A) Böbrekler                      B) İdrar kesesi                 C) Oniki parmak bağırsağı           D) İdrar kanalı

5. Ekmek, patates yemeği, cacık ve baklava yiyen bir öğrenci aşağıda verilenlerden hangisini en fazla oranda almıştır?     

A) Karbonhidrat               B) Protein                 C) Yağ                    D) Su ve mineral

6.  I. Sindirim kanalının  çıkışı anüstür.
     II. Akciğer vücudumuzdaki karbondioksiti dışarı atar.
    III. Böbrekler, idrarın toplandığı yerdir.

Yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?
A)  I- III                         B) Yalnız II              C) II- III                     D) I- II

7. Aşağıdakilerden hangisi, yağ bakımından zengin hayvansal besinlerden değildir?           

A) Balık                 B) Süt                      C) Zeytin                    D) Kaymak

8. Diş sağlığı için aşağıdakilerden hangisi yapılmamalıdır?   

A) Günde iki kez, iki dakika fırçalamalıyız.
B) Fındık, ceviz gibi sert kabuklu yiyecekleri dişimizle kırmalıyız.
C) Elma, havuç gibi yiyecekleri dişimizle kopararak yemeliyiz.
D) Mineralleri ve A, C, D vitaminlerini almalıyız.

9. Aşağıda sindirim organlarının benzetildiği durumlar belirtilmiştir.
Hangi benzetme yanlış yapılmıştır?

A) Kalınbağırsak –çöpçü gibidir.                       B) Mide- değirmen gibidir.
C) Ağız- biçerdöver gibidir.                               D) İncebağırsak- otobüs gibidir.

10. Aşağıdaki egzersizlerden hangisini yapan kişi diğer durumlara göre daha fazla boşaltım yapmıştır?
A) Tenis oynama              B) Ödev yapma                     C) Kitap okuma                   D) Resim yapma

D. Aşağıda verilen vitaminleri bulundukları besinlerle eşleştiriniz.(10 puan)

Vitaminler                                                                      Besinler
A vitamini                                                  süt, tereyağı, yumurta
B vitamini                                                   balık, domates, havuç
C vitamini                                                   et, lahana, mısır
D vitamini                                                   kestane, yumurta sarısı
E vitamini                                                   tavuk, karaciğer, pirinç
K vitamini                                                   limon, portakal, çilek   

E.Aşağıdaki soruları cevaplayınız.(10puan)
1.Besinleri içeriklerine  göre gruplandırın.





2. Boşaltımda görevli yapı ve organları sırasıyla yazınız.
 1. ………………   2. …………………… 3……………………………. 4……………………..

[Uyanan Gençlik]

     A. Aşağıdaki soruları dikkatli bir şekilde okuyup doğru seçeneği daire içine alalım.( 30 puan)
1.   Dengeli beslenmeyi en iyi açıklayan tanım aşağıdakilerden hangisidir?
a)   Meyve ve sebze tüketmektir.
b)   Her çeşit besinden yeterince tüketmektir.
c)   Et, süt, yumurta tüketmektir.
d)   Taze besin tüketmektir.

2.   Sindirim sisteminin ilk ve son bölümü hangi seçenekte doğru verilmiştir?
a) Ağız- kalınbağırsak         b) Yutak- ağız                     c) Ağız- anüs               d) Mide- anüs

3.   1. Haftada üç gün, sabah sporu yapmaktadır.
      2.Üzüntülü veya neşeli olduğunda sigara içmektedir.
   3. Yemekten önce ellerini yıkamaktadır.
Yukarıda Necdet’in babasının yaptığı bazı davranışlar verilmiştir. Necdet bu davranışlardan hangilerini kendine örnek almamalıdır?
   a) yalnız 1      b) Yalnız 2       c) 1 ve 3       d) 2 ve 3

4. Sigaranın içinde bulunan ve bağımlılığa neden olan madde hangisidir?
a)Karbon monoksit         b)nikotin         c)Katran      d)Benzen

5. Tahıl,tahıl ürünleri,yumurta,süt ve süt ürünleri,kırmızı et ve sebzelerin çoğunda bulunan vitamin çeşidi hangisidir?
      a)A vitamini      b)B vitaminleri   c)C vitamini      d)D vitamini


B.Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri verilen sözcüklerden uygun olanları ile tamamlayınız. (20 puan)

Hayvansal  -   yemek borusu -  kesici  -  yutak  -  idrar kesesi  -  kan  -  besin  -  vitamin  -  ağız  -  üreter  -  anüs

1.   Vücudumuza aldığımız her türlü yiyecek ve içeceğe ……………. denir.
2.   Besinlerde A,B,C,D,E ve K gibi ……………… vardır.
3.   Sindirim ………………… da başlar.
4.   ………………….. ağızdan gelen besinlerin mideye iletilmesini sağlar.
5.   ………………….. böbreklerin kandan süzdüğü idrarı, idrar kesesine taşıyan borulardır.
6.   Sindirilen besinler vücuda ……………………. yoluyla dağılır.
7.   Et,süt ve yumurta …………………… besinler grubundadır.
8.   Her insanda köpek, azı ve ……………………. dişler bulunur.
9.   …………………………. İdrarın toplandığı yerdir.
10.   Besinlerin ağızdan yemek borusuna iletilmesini …………………… sağlar.


C.Aşağıda verilen besin çeşitlerini, bu besinlere ait görevleri ile eşleştiriniz.(10 puan)
1   Yapıcı ve onarıcıdır.                  (  )Vitaminler
2   Düzenleyicidir, sağlıklı olmamızı sağlar.         (  )Proteinler
3   Vücudumuza enerji sağlar.               (  )Karbonhidratlar
4   Düzenleyicidir, yediğimiz besinlerle alırız.         (  )Yağlar
5   Karbonhidratlardan sonra enerji kaynağımızdır.      (  )Su ve Mineraller
   

     Ç.Aşağıdaki cümlelerin sonuna doğru ise “D” , yanlış ise “Y” harfi koyunuz. (20 puan)
1.   Yetişkin bir insanın ağzında 32 tane diş vardır.                          (    )
2.   Sigara yalnızca içenlere zarar verir.                                    (    )
3.   Böbrekler kanı süzerek,  zararlı maddelerden arındırır.                (    )
4.   Her insanda 5 tane köpek dişi vardır.                                              (    )
5.   Dişlerimiz şekil ve büyüklük bakımından birbirinden farklıdır.          (    )
6.   Havuç, bol miktarda A vitamini içerir.                                            (    )
7.   Böbrek sindirim sistemi organlarımızdandır.                                    (    )
8.   Akciğer ve deri boşaltıma yardımcı organlardandır.                          (    )
9.   İnsanlar sağlıklı büyümek için sadece protein içeren besinler almalıdır     (    )
10.   Buğday, mısır, yulaf ve arpada bol miktarda karbonhidrat vardır.              (    )

D.Aşağıdaki soruları cevaplayınız.(20 puan)
1.   Pasif içicilik nedir? ………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………

2.   Diş sağlığımızı korumak için neler yapmalıyız? ...

3.   Gıda maddeleri satın alırken nelere dikkat etmeliyiz? ………………………………………………………………………………………………

4. Vücut sağlığını korumak için neler yapmalıyız. Kısaca yazın.  .………………………………………………………………………………………………………

[Uyanan Gençlik]

1.   Diş sağlığımızı korumak için neler yapmalıyız? (10 puan ) ...

2.   Dengeli ve sağlıklı beslenmek için  nelere dikkat etmeliyiz? (10 puan ) …………………………………………………………

3.   Aşağıdaki cümlelerin sonuna doğru ise “D” , yanlış ise “Y” harfi koyunuz. (20 puan ) 
1.   (    ) Yetişkin bir insanın ağzında 32 tane diş vardır.                          
2.   (    ) Her insanda 8 tane azı dişi vardır.                                              
3.   (    ) Vitaminler sindirime uğramadan doğrudan kana karışır.Vücuda enerji vermez.
4.   (    ) Havuç, bol miktarda A vitamini içerir.                                            
5.   (    ) İnsanlar sağlıklı büyümek için sadece protein içeren besinler almalıdır     
6.   (    ) Buğday, mısır, yulaf ve arpada bol miktarda karbonhidrat vardır. 
7.   (    ) Posa halindeki besinlerde kalan su ve mineraller  kalın bağırsakta emilir.   
8.   (    ) Mineraller vücutta düzenleyici olarak görev yapar. Sindirime uğramadan kana karışır 
9.   (    ) Sindirilen besinler vücuda kan yoluyla dağılır.
10.   (   ) Karbonhidratlı besinler üzerine tentürdiyot veya iyot çözeltisi dökülürse mavi-mor renk oluşur.       
             
4. Aşağıdaki metindeki boşlukları tamamlayınız. (10 puan )
a)   Sindirim.............................da başlar, gıdalar dil yardımıyla.......................................gider.
b)   Oradan.....................................ye gelir.
c)   Burada eritildikten sonra...................................................gönderilir.
d)   Sindirim yapıldıktan sonra ise atılmak üzere.................................................ğa giderler.
e)   Besinlerde A,B,C,D,E ve K gibi ………………………………….… vardır.

         
5. Aşağıda verilen besin çeşitlerini, bu besinlere ait görevleri ile eşleştiriniz. (10 puan )
1   Yapıcı ve onarıcıdır.                  (   )Vitaminler
2   Düzenleyicidir, sağlıklı olmamızı sağlar.         (   )Proteinler
3   Vücudumuza enerji sağlar.               (   )Karbonhidratlar
4   Düzenleyicidir, yediğimiz besinlerle alırız.               (   )Yağlar
5   Karbonhidratlardan sonra enerji kaynağımızdır.            (   )Su ve Mineraller


 6. Dengeli beslenmeyi en iyi açıklayan tanım aşağıdakilerden hangisidir?
a)   Meyve ve sebze tüketmektir.
b)   Her çeşit besinden yeterince tüketmektir.
c)   Et, süt, yumurta tüketmektir.
d)   Taze besin tüketmektir

 7. Ekmek, patates yemeği ve baklava yiyen bir öğrenci aşağıda verilenlerden hangisini en fazla oranda
  almıştır?     
     A) Karbonhidrat               B) Protein                 C) Yağ                    D) Su ve mineral


 8. En çok turunçgiller (portakal, mandalina, limon ) maydanoz, çilek, domateste bulunan vitamin 
   hangisidir?
      a) A          b) B                c) C                d) D

9. Aşağıdaki besin maddelerinden hangisine en fazla yağ bulunur?
      A) kesme şeker-tuz                  B) ceviz-fındık     
      C) yumurta-ekmek                   D) elma- portakal

10.  Aşağıdakilerden hangisi bir sindirim organı değildir?
           A) ağız         B) ince bağırsak
C) yemek borusu         D) böbrek

11.  Aşağıdaki davranışlardan hangisi sindirimde görevli organların sağlığı için uygun değildir?
       a) Sofrada dik oturmak                             b) Lokmaları iyice çiğnemek
       c) Yemek yerken acele etmek                       d) Yemekten sonra kısa bir süre dinlenmek

12.   Aşağıdakilerden hangisi suyun vücuttaki görevlerinden değildir?
      a) Vücudun sıcaklığını ayarlamak                         b) Sindirimi kolaylaştırmak
      c) Besinlerin taşınmasında görev yapmak             d) Enerji vermek


13.  Paketlenmiş besinleri alırken aşağıdakilerden hangisine dikkat etmeliyiz?
       a) Üretim tarihi           b) Markası                c) Rengi           d) Son kullanma tarihi


14.  Bir besinin yağ içerdiğini nasıl anlayabiliriz?
      a) Nitrik asit damlatarak                         b) Tentürdiyot damlatarak
      c) Dilimizle                                           d) Kağıda sürerek

[Uyanan Gençlik]

1)      Canlılar yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için neye ihtiyaç duyarlar?
a)                  uykuya
b)                  gezmeye
c)                  dinlenmeye
d)                 enerjiye


2)      Aşağıdakilerden hangisi canlıların ortak özelliklerinden biri değildir?
         a)   soluk alıp vermek
         b)   boşaltım yapmak
         c)   uyaranlara tepkide bulunmak
         d)  dinlenmek

3)      Canlılar yaşamsal faaliyetleri için gerekli olan enerjiyi nereden karşılarlar?
a)                        besinlerden
b)                        marketten
c)                        sebzelerden
d)                       hayvanlardan
4)      Canlılar yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. Yaşamları için gerekli olan enerjiyi de besinlerden karşılarlar. Peki canlılar besinleri enerjiye nasıl dönüştürebilmektedir?
a)      uyuyarak
b)      dinlenerek
c)      besinleri oksijenle yakarak
d)     tatil yaparak
5)      Aşağıdaki besinlerden hangisi hayvansal kaynaklı değildir?
a)      et
b)      fasulye
c)      yumurta
d)     yoğurt
6)      Aşağıdakilerden hangisi bitkisel kaynaklı bir besin değildir?
a)      patates
b)      yumurta
c)      pirinç
d)     salatalık
7)      Aşağıdakilerden hangisi hayvansal kaynaklı bir besindir?
a)      patlıcan
b)      domates
c)      süt
d)     biber
8)      Canlılar ihtiyaçları olan enerjiyi nereden karşılarlar?
a)      sebzelerden
b)      meyvelerden
c)      besinlerden
d)     marketten

9)      Besinleri içeriklerine göre kaç grupta toplayabiliriz?
a)      3
b)      4
c)      5
d)     6
10)   Besinleri içeriklerine göre gruplandırdığımızda aşağıdakilerden hangisi bu grubun dışında kalır?
a)      karbonhidratlar
b)      proteinler
c)      sebzeler
d)     yağlar

11)  Aşağıdakilerden hangisi proteinlerin vücudumuzdaki öncelikli görevidir?
a)      enerji vericidirler
b)      düzenleyicidirler
c)      yapıcı ve onarıcıdırlar
d)     hayvansal kaynaklıdırlar

12)  Ozan ve Ahmet birlikte top oynarken  Ahmet küçük bir darbe alır ve birden yere düşer. Ozan, yanına geldiğinde Ahmet’in bacağının kanadığını görür. Arkadaşını kaldırıp hemen doktora giderler. Doktor, Ahmet’in bacağını sargı beziyle sarar. Evde birkaç gün yatmasını ve listedeki yiyeceklerden bol miktarda yemesini söyler.

Yukarıdaki olayda doktorun Ahmet’e verdiği listedeki yiyecekler hangi besin maddesini bolca içermektedir?
a)      karbonhidrat
b)      protein
c)      mineral
d)     vitamin

13)  Proteinler vücudumuzun en önemli besin maddelerindendir. Vücutta …………………….olarak görev yaparlar.

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
a)      enerji verici
b)      düzenleyici
c)      yapıcı ve onarıcı
d)     besleyici

14)  Aşağıdaki besinlerden hangisi protaince zengindir?
a)      pirinç
b)      patates
c)      yumurta
d)     ekmek

15)  Aşağıdaki besinlerden hangisinde protain diğer besinlere oranla daha az bulunur?
a)      süt
b)      balık
c)      yumurta
d)     ekmek

16)  Aşağıdakilerden hangisi karbonhidratların vücudumuzdaki öncelikli görevidir?
a)      enerji vericidirler
b)      besleyicidirler
c)      düzenleyicidirler
d)     yapıcı ve onarıcıdırlar

17)  Enerji elde etmek için en fazla tüketilen besin maddesi .……………
 Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelirse daha doğru olur?
a)      proteinler
b)      yağlar
c)      karbonhidratlar
d)     vitaminler

18)  Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
a)      Yiyecekler birden fazla besin maddesi içerebilir.
b)      Proteinler vücutta yapıcı ve onarıcı olarak örev yaparlar.
c)      Yağlar enerji vericidirler.
d)     Karbonhidratlar vücutta düzenleyici olarak görev yaparlar.

19)  Nazlı’nın akşam yemeği
pirinç pilavı ( 100 g )
patates kızartması ( 100 g )
makarna çorbası ( 100 g )
elma ( 100 g )
Akşam yemeğinde yukarıdaki besinleri tüketen Nazlı en fazla hangi besin maddesinden almıştır?
a)      mineral
b)      karbonhidrat
c)      yağ
d)     protein

20)  Vücudumuz için gerekli olan enerji ilk olarak karbonhidratlardan sağlanır. Ancak vücut zor ve yorucu işler yaptığında karbonhidratlar yeterli olmaz. İşte bu sırada vücut enerji elde etmek için ………………………. kullanır.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
a)      yağlar
b)      mineraller
c)      proteinler
d)     vitaminler

[Uyanan Gençlik]

Vücudumuzun bilmecesini çözelim ünitesi ile ilgili hazırlanmış sorular

1.        Canlıların neden beslenmeye gereksinimleri vardır.

2.        İnsanlar ve hayvanlar ne şekilde hareket ederler?

3.        Bitkilerin hareketleri ne şekildedir?

4.        Bir taşıt neden yakıt alınır?

5.        Canlıların yakıtı nedir?

6.        Canlılarda enerji nasıl sağlanır?

7.        Canlılar için besinin önemi nedir?

8.        Besinler kaç gurupta incelenir?

9.        Kaynaklarına göre besinler kaç çeşittir?

10.    Yapılarına göre besinler kaç çeşittir?

11.    Hayvansal besinler nelerdir?

12.    Bitkisel besinler nelerdir?

13.    Proteinler hangi besinlerde bulunur?

14.    Proteinler vücuttaki görevleri nelerdir?

15.    Karbonhidratlar hangi besinlerde bulunur?

16.    Karbonhidratlar vücut için neden gereklidir?

17.    Patates yada ekmekle nişasta olduğu nasıl anlaşılır?

18.    Yağlar nelerden elde edilir?
         
19.    Yağlar vücutta ne gibi katkı sağlar?

20.    Bir besin maddesinde yağ olduğu nasıl anlaşılır?

21.    Vitaminler hangi tür besinlerde bulunur?
             
22.    Vitaminlerin vücuttaki görevi nedir?
         
23.    A vitamini en çok hangi besinlerde bulunur?

24.    A vitaminin yararı nedir? Eksikliğinin etkisi nedir?

25.    B vitamini hangi besinlerde bulunur?

26.    B vitamininin vücudumuzun için yararları nelerdir? Eksikliğinin etkisi nedir?

27.    C vitamini en çok hangi besinlerde bulunur?

28.    C vitamininin vücudumuz için yararı nedir? Eksikliğinde ne gibi olumsuzluklar yaşanır.

29.    D vitamini hangi besinlerde bulunur?

30.    D vitamini vücutta nasıl bir görev üstlenir ve eksikliğinin etkileri nelerdir?

31.    E vitamini hangi besinlerde bulunur?

32.    E vitaminin yararı nedir?

33.    K vitamini en çok hangi besinlerde bulunur?

34.    K vitamininin vücudumuz için yararı nedir?

35.    Minareler nelerdir?

36. Minerallerin yararları nelerdir?

37. Vücudumuzun ne kadarı sudur?

38. Suyun vücudumuz için önemi nedir?
       
39. Normal bir insanın günlük su ihtiyacı ne kadardır?

40. Vücudumuz, için gerekli suyun tamamını içerek mi sağlamalıyız?

41. Dengeli beslenme ne demektir?

42. Sağlıklı beslenmek nelere dikkat etmeliyiz?

43. Eski insanlar yemekleri nasıl pişirirlerdi?
       
44. Eski insanlar besinlerini nasıl saklarlardı?

 45. Bilimsel ve teknolojik gelişmeler besin alanında ne gibi gelişmelere neden olmuştur?

46. Sindirim nedir?

47. Sindirim organları nelerdir?
 
48. Sindirime yardımcı organlar nelerdir?

49.    Besinler ince bağırsaklara gelmeden kana geçebilir mi?

50.    Ağızda başlayan sindirimde ne gerçekleşir?

51.    Yutağın görevi nedir?

52.    Besinler soluk borusunda neden kaçmaz?

53.    Yemek borusu nasıl bir yapıdır? Görevi nedir?

54.    Besinlerin tamamı sindirilir mi?

55.    Sindirim organlarının sağlığını korumak için neler yapılmalıdır?

56.    Dişlerin ne işe yarar?

57.    Dişlerin yapısı nasıldır?
           
58.    Görevlerine göre dişler kaça ayrılır?

59.    Dişler çeşitlerine göre kaçar tanedir?

60.Süt dişleri ne  demektir?
             
61.Normal  bir  insanda  kaç  diş  bulunur?

62.Dişlerimizin  sağlığını  nasıl  korumalıyız?

63. Boşaltım  nedir?

64 . Boşaltım olayı  nasıl  gerçekleşir?

65.Zararlı  maddeler  başka  hangi  yolla dışarı  atılır?

66. Böbreklerin   sağlığı nasıl  korunmalıdır?

67. Sigara   içmeye   başlayan  bir  insan neden  daha   sonra  bırakamaz?