Konu: Hangisi kana renk verir?

[busegül]

a ) Alyuvar
b ) Plazma
c ) Akyuvar
d ) Karbondioksit





CEVAP: Alyuvar


Alyuvar Nedir?
Kırmızı kan hücreleri.
Kırmızı kan hücreleri, eritrositler, ilk kez 1658 yılında Jan Swammerdam tarafından tanımlanmıştır.
İnsan bedeninde yaklaşık 25 trilyon alyuvar bulunur. Alyuvarlar (Eritrositler), kanda en fazla bulunan hücre tipidir.
Dolaşım sistemi içinde tüm vücudu baştan aşağıya dolaşarak oksijen ve karbondioksit taşırlar.
Bu taşıma işlemi, alyuvarın içerdiği hemoglobin vasıtasıyla olur.

Alyuvar hücreleri son derece esnek yapıdadır. Sıkışıp küçülerek en dar kılcal damarlardan bile rahatlıkla geçerler.
Oksijen taşıyacak hücre için en ideal şekil, hücrenin yassı olmasıdır.
Çünkü bu yassı şekil hücrenin yüzey alanını artıracak ve oksijenle temasını kolaylaştıracaktır.
Nitekim alyuvar hücresinin biçimi yuvarlak ve yassı bir yastığı andırır.
Bu sayede alyuvarlar mümkün olduğunca çok oksijen atomuyla temas edebilecek bir dizayna sahiptirler.



Alyuvarlar kemik iliğinde yapılırlar.
Olağan koşullarda vücutta saniyede yaklaşık 2.5 milyon alyuvar üretilir.
Alyuvar sayısının dengede tutulması vücut için hayati önem taşımaktadır.
İnsanın dolaşım sisteminde ortalama hayat süreleri 120 gün kadardır.
Erkeklerde bir milimetreküp kanda 5-5,5 milyon, kadınlarda ise 4,5-4,8 milyon kadar bulunur.
Alyuvar yapımı eritropoitein adlı bir hormon tarafından düzenlenir. B12 ve B6 vitamini eksikliklerinde, demir yetmezliklerinde; doğuştan olan bazı enzim eksikliklerinde, bazı irsi hastalıklarda ve çeşitli iç salgı bezleri bozuklularında alyuvar yapımında anormallikler görülür.

Alyuvarların kuru maddesinin %90'ını hemoglobin meydana getirir.
Hemoglobin aynı zamanda kana kırmızı rengini veren maddedir.
Alyuvarların zarlarının dışında bir de "Glukokaliks" denilen tabaka vardır.
Kan gruplarının tespiti bu tabakaya göre olur.
Alyuvarlar 3-4 aylık olduklarında dalakta parçalanırlar.
Parçalanan alyuvarlardan açığa çıkan demir, tekrar kan yapımında kullanılmak üzere kemik iliği tarafından alınır.

Bilim adamları, 1996 yılında, alyuvarların yapısındaki hemoglobin moleküllerinin oksijeni taşımaktan başka,
yaşamsal önem taşıyan bir diğer molekülü daha taşıdıklarını keşfettiler.
Bu molekül, azotmonoksittir (NO)