1. İnsan, yeni bir şey keşif ve icad etmekten çok taklit etmeye eğilimlidir. Medeniyet, belirli bir bölgede, belli bir dönemde ve belli bir toplumda bir kere ortaya çıkınca oradan komşu toplumlara ve giderek dünyaya yayılır.
Yukarıdaki ifade medeniyetlerin doğuşuna ilişkin anlatılan aşağıdaki teorilerden hangisi ile ilgilidir?
A) Ana Kültür Kalıbı
B) Gelişme
C) Yüksek Kültür
D) Yayılma
E) Vahiy
2. İnsan davranışlarını hem hürriyete kavuşturan hem de sınırlandıran, öte yandan gruplaşmalara ve bölünmelere yol açan değişken bir sosyal örgütler ve ilişkiler ağına ne ad verilir?
A) Çevre
B) Kültür
C) Toplum
D) Kurum
E) Teknoloji,
3. "Kültür; bir milletin dinî, ahlâkî, hukukî, aklî, bediî, lisanî, iktisadî, fennî hayatlarının aklî bir
bütünüdür”. Kültür ile ilgili yukarıdaki tanımı yapan düşünür kimdir?
A) R. Thurnwald
B) A. Young
C) E. Sapir
D) Z. Gökalp
E) P. Sabahattin
4. Ait olduğu toplumun pek çok yönünü, diğer kültür unsurlarından çok daha fazla etkilemiş
ve ona temel karakterini kazandırmış olan manevî kültür unsuru aşağıdakilerden hangisidir?
A) Örf
B) Ahlâk
C) Estetik
D) Hukuk
E) Din
5. Medeniyetin "kavram boyutu" hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Latince bir kelime olan "medeniyet", "cultura" sözcüğünden türemiştir.
B) Arapça bir kelime olan "medeniyet", "medîne" sözcüğünden türemiştir.
C) Osmanlı aydınları medeniyet kelimesini “uygarlık” olarak kullanmıştır.
D) Günümüz Türkçesinde medeniyet yerine daha çok “milliyetçilik” kelimesi kullanılmaya
başlanmıştır.
E) Bilimsel kabullere göre medeniyet, şehirden köye göç etmektir.
6. Hz. Peygamberin hicretinden sonra, önceleri Medînetü’n-Nebî sonraları Medine-i
Münevvere şeklinde adlandırılan şehir aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şam
B) Bağdat
C) Yesrib
D) Necd
E) Taif
7. Kültür ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Bir topluluğun yaşama tarzıdır.
B) Geçmişten gelen sadece maddi değerlerin toplamıdır.
C) Bir toplulukta örf ve adetlerden, davranış tarzlarından, teşkilat ve tesislerden kurulu
ahenkli bütündür.
D) İnsanın tabiatı ve kendini idare etme yolu ile bizzat meydana getirdiği eserdir.
E) Yaşanan çevre ile fert arasında var olan düşüncelerin, zevklerin, alışkanlıkların
ortaklığıdır.
8. Medeniyet kimliği, gelecekte gittikçe artan bir şekilde önem kazanacak ve dünya büyük ölçüde,
belli başlı yedi veya sekiz medeniyet arasındaki etkileşimle şekillenecektir.
Yukarıdaki görüşü savunan Huntigton'a göre aşağıdakilerden hangisi bu savunduğu medeniyetlerden biri değildir?
A) Kuzey Amerika
B) İslâm
C) Batı
D) Konfüçyüs
E) Slav-Ortodoks
9. Günümüz hukuk anlayışına göre İstinaf Mahkemesi, Temyiz, Danıştay veya Ağır Ceza
Mahkemesi gibi terimlerin karşılığı olarak kullanılabilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A) İltizam
B) Mültezim
C) Mezalim
D) Mürtezika
E) Reccale
10.
I. Maya
II. İran
III. Roma (Bizans)
IV. Çin
Yukarıdakilerden hangileri İslâm Medeniyetinin doğuşunda ve gelişmesi
esnasında karşılaştığı medeniyet ve kültür alanlarındandır?
A) I ve II
B) II ve III
C) I, II ve IV
D) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
11. İslâm’ın önemsediği ve insanlar arasında uygulanmasını istediği değerlerden biri olan
ve "görmezliğe gelme, bağışlama" manasına gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hoşgörü
B) Huzur
C) Bağlılık
D) İhtisab
E) Hâce
12. İslâm ülkelerindeki ilmî hayatın gelişmesinin ikinci dönemi olarak ele alınan, sistemli bir
eğitim ve öğretim yeri olarak medreselerin halkın dinî, medenî, sosyal ve kültürel
gelişmesinde faal olarak rol oynamaya başladığı yüzyıl aşağıdakilerden hangisidir?
A) VII.
B) VIII.
C) IX.
D) X.
E) XI.
13. Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyetinde ilmin gelişmesi ve yayılmasında etkin rol
oynayan araçlardan biri değildir?
A) Deve derisi
B) Parşömen
C) İpek
D) Kâğıt
E) Papirüs
14. İslam’ın ilk büyük filozofu sayılan kişi kimdir?
A) Ebu Nuvas
B) Muhammed b. Musa el-Harezmî
C) Câhız
D) el-Kindî
E) Huneyn b. İshak
15. Aşağıdakilerden hangisi büyük bir bilgin ve araştırıcı olan el-Bîrûnî'nin eserlerinden
biridir?
A) Arâü’l-Medineti’l-Fâdıla
B) El-Âsâru’l-Bâkiye Ani’l-Kurûni’l-Hâliye
C) İhsâu’l-Ulûm
D) Kitâbu’l-Mûsikî
E) Atabetu’l-Hakayık
16. Yusuf Has Hâcib’in "Kutadgu Bilig" adlı eseriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
A) Devlet yönetme bilgisini veren bir kitaptır.
B) Uygur harfleri ile Türkçe olarak yazılmıştır.
C) Aruz vezniyle manzum olarak yazılmıştır.
D) Siyâset-nâme mahiyetinde bir eserdir.
E) Müellif bu eserinde sağlık hayatı ile ilgili bilgiler verir.
17. İslâm tarihinde "Asr-ı Saadet" olarak isimlendirilen dört büyük halife döneminin devlet
şekli zaman zaman farklı çağdaş rejim adlarıyla tanımlanmaktadır.
Yukarıdaki açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi bu tanımlanan rejim adlarından biri
biri değildir?
A) Demokrasi
B) Monarşi
C) Oligarşi
D) Cumhuriyet
E) Krallık
18. Osmanlı sultanının halife unvanı aşağıdaki hangi anlaşma ile uluslararası boyuta
taşınmıştır?
A) Küçük Kaynarca
B) Karlofça
C) Lozan
D) Berlin
E) Zitvatoruk
19. Vezirlik makamı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Abbasîler’de 900’lü yılların başlarından itibaren vezirleri halk seçmiştir.
B) Büyük Selçuklularda ve Anadolu Selçuklularında vezirlik, hükümdarı da aşan
en yüksek makamdı.
C) Vezirlik, “Arap cahiliye döneminin” en belirgin kurumlarından biridir.
D) Vezirlik kurumsal kimliğine ilk olarak Abbasîler döneminde kavuşmuştur.
E) Nizâmü’l-Mülk gibi güçlü vezirler Selçuklular’da vezirliği Abbasîlerden daha
etkisiz ve yetkili hale getirmişlerdir.
20. Divan-ı Hümâyun ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Divân-ı Hümâyun, Fatih dönemine kadar hükümdarın, sonraları vezir-i âzamın
başkanlığında toplanarak devlet işlerine bakan ve padişah adına karar veren divan
kuruludur.
B) Divan üyesi olan Şeyhülislâm, her zaman ve kimseye haber verme ihtiyacı duymadan
divan müzakerelerine iştirak eder ve oy kullanırdı.
C) Divan-ı Hümâyun toplantıları, XV. asır ortalarından sonra cumartesi, pazar, pazartesi ve salı günleri olmak üzere haftada dört gün ve Padişah nerede ise orada yapılmıştır.
D) Bu divanda padişah, vezir-i âzam ve diğer vezirler, kadıaskerler, defterdarlar, nişancı,
Rumeli Beylerbeyi, Yeniçeri Ağası ve Kaptan Paşa da bulunurdu.
E) Divan-ı hümayun’dan çıkan kararlara “hüküm” adı verilmiştir.
CEVAP ANAHTARI
1. D
2. C
3. D
4. E
5. B
6. C
7. B
8. A
9. C
10. D
11. A
12. E
13. A
14. D
15. B
16. E
17. C
18. A
19. D
20. B