GİRİŞ
1. Bir kimseye “sen kimsin?” diye sorulduğunda
insanların çoğu bu soruyu nasıl cevaplamaktadırlar?
Cevap: Bir kimseye “sen kimsin?” diye sorulduğunda,
insanların önemli bir kısmı “Müslümanım”,
“Hıristiyanım” “Yahudiyim”, “Budistim” gibi dine dayalı
cevaplar vermektedir.
2. Dinî inanç ve değerlerin güdülenmesiyle insanlar neler
yapmaktadırlar?
Cevap: Dinî inanç ve değerlerinin güdülemesiyle insanlar
iyi ve kötünün, doğru ve yanlışın ölçüsüne sahip olmakta
ve bunları koruma ve geliştirmeye çalışmaktadırlar.
3. Din nasıl bir psikolojik faktördür?
Cevap: Din, ister bilinçli bir kabul isterse dolaylı bir
etkilenme yoluyla olsun bireylerin duygularında, düşünce
ve tasavvurlarında, tutum ve davranışlarında, sözlerinde
ve ilişkilerinde kendisini ortaya koyan önemli bir
psikolojik faktördür.
DİN PSİKOLOJİSİNİN TANIMI, KONUSU VE YÖNTEMİ
4. Din Psikolojisi nasıl bir disiplindir?
Cevap: Din Psikolojisi, bireylerin kutsal kabul ettikleri
varlık(ya da varlıklar)la ilişki çerçevesinde ortaya
koydukları her türlü söz, tecrübe ve davranışı tecrübî
(emprik) yöntemle araştıran bir disiplindir.
5. Din Psikolojisinin temel ilgi alanı nedir?
Cevap: Bireylerin ruhsal yaşantıları ve davranışları
içerisinde ortaya çıkan “dinî olgular” Din Psikolojisinin
temel ilgi alanıdır.
6. Din Psikolojisi nasıl bir bilim dalıdır ve diğer din
bilimlerinden nasıl ayrılır?
Cevap: Din Psikolojisi, bireylerin yaşadıkları dinî hayatı
oluşum, yapı, gelişim şartları ve süreçleri, sonuçları ve
etkileri açısından ele alan bir bilim dalıdır. Din olgusunu
insan bilincindeki yapılanması, ruhsal tecrübe ve davranış
olarak kendini ifade edişini çok çeşitli yönleriyle tespit ve
tasvir etmeye çalışır. Daha sonra da, bunların en doğru
yorumlarına ulaşılmaya çalışılır. Dindar bireyi ya da grubu
içten, ruhsal yönüyle anlama gayreti içerisinde olan din
psikolojisi, kendine ait bakış açısıyla diğer din
bilimlerinden ayrılır.
7. Din Psikolojisi hangi konuları araştırır?
Cevap: Din Psikolojisi Bilimi, bireyin ruhsal yaşayış ve
davranışları içerisinde dinî nitelikli olguları ele alıp
araştırır. Din Psikolojisi dinin veya dine karşı olan anlatı
ve söylemlerin karşısında bireyin ortaya koyduğu olumlu
veya olumsuz öznel (sübjektif) tutumları araştırır. Bir
yandan dinî inanç ve davranışın birey üzerindeki
psikolojik etkileri (ruh sağlığına, kişiliğine, sosyal
ilişkilerine) diğer yandan ise, kişinin çeşitli duygu ve
arzularının, karakter ve kişilik yapısının, tutum ve
davranışlarının dinî inanç ve yaşayış üzerindeki etkileri
karşılıklı olarak araştırılır. Dindarlığın çok çeşitli şekilleri
ortaya çıkışı, gelişimi, yapılanması, değişim ve
dönüşümleri açısından din psikolojisinin başlıca araştırma
konusudur.
8. Bireylerin dinî inançları nasıl oluşur ve gelişir?
Cevap: Bireylerin dinî inançları, tutum ve davranışları
belli bir sosyo - kültürel bağlamda oluşur ve gelişir.
9. Din Psikolojisi hangi amaçla araştırmalarını
sürdürür?
Cevap: Din Psikolojisi, bireylerin ruhsal yaşayış ve
davranışlarında ortaya çıkan dinî olguyu anlamak, tasvir
etmek ve en genel kavramsal çerçevelerle ifade etmek
amacıyla araştırmalarını sürdürür.
10. Din psikologlarının görevleri nelerdir?
Cevap: Din psikologlarının görevi din üzerinde, dinî
metinlere dayalı bir araştırma yapmak değil, insan tecrübe
ve davranışında ortaya çıkan dinî tezahürleri anlamaya
çalışmaktır. Dinin insanî ve kültürel gerçeklik boyutunu
açığa çıkarmaktır. Toplumsal ve kültürel bir ortamda
yaşayan ve bir etkileşim içerisinde dinî değerleri kendisine
mal eden dindar ( ya da din ile bir şekilde ilgili) kimselerin
iç dünyasının görüntülerini anlaşılır hale getirmektir.
11. Din psikologları, Din Psikolojisinin konularını nasıl
değerlendirmelidir?
Cevap: Dinin gerçek kaynağı ve özü, dinî kavram ve
değerlerin nihai hakikati gibi konularda hüküm yürütmek
din psikologlarının işi değildir. Din Psikolojisinin
Tanrı’nın varlığının ispatı ya da inkârına yol açacak
deliller üretmek gibi bir amacı yoktur. İnançlara saygı
duymak, tarafsız ve gözlemci bir tutumla onları en azından
yaşanan etkili bir gerçek ve olgu olarak değerlendirmek
durumundadır.
12. Tecrübî bir bilim olarak Din Psikolojisi neleri açığa
çıkarmaya çalışır?
Cevap: Tecrübî bir bilim olarak Din Psikolojisi, dini
tutumun, dindarlık yaşantısının içindeki psikolojik
faktörleri ve yapıları açığa çıkarmaya çalışır.
13. Dinî eğitim-öğretim, dinî irşat, dinî danışmanlık ve
rehberlik, dinî iletişim çalışmaları nasıl ileriye
götürülebilir?
Cevap: Dinî eğitim-öğretim, dinî irşat, dinî danışmanlık
ve rehberlik, dinî iletişim çalışmaları, ancak din
psikolojisinin bulgu ve tespitlerini dikkate alarak ileriye
götürülebilir.
DİN PSİKOLOJİSİNİN DİĞER BİLİM DALLARIYLA İLİŞKİSİ
14. Din Psikolojisi hangi bilimler grubu ile ilişki ve
yardımlaşma içindedir?
Cevap: İnsan ve Toplum Bilimleri
İlahiyat Bilimleri
Din Bilimleri
15. Din Psikolojisi çalışmalarında, başlıca hangi sosyal
bilimlerin çalışmaları dikkate alınır ve onlardan
yararlanılır?
Cevap:
Psikoloji
Tarih
Dilbilim
Sosyoloji
Antropoloji
16. Din Psikolojisi ile aynı sınır üzerinde yer alan ve dinî
olguları tecrübî yöntemlerle inceleyen bir dizi bilim dalı
olan Din Bilimleri denilen alanların başlıca olanları
hangileridir?
Cevap:
Din Sosyolojisi
Din Fenomenolojisi
Din Antropolojisi
Din Felsefesi
Dinler Tarihi
17. Din Sosyolojisi hangi konuları inceler?
Cevap: Din Sosyolojisi din-toplum ilişki ve etkileşimini
ve bu çerçevede ortaya çıkan olgular, süreçler, kurumlar
ve gruplaşmaları inceler.
18. Din sosyologları ile din psikologları arasındaki fark
nedir?
Cevap: Din psikologları dinî olguları bireysel açıdan ele
alırken, din sosyologları toplumsal açıdan ele alırlar.
19. Din psikologları din fenomenologlarının hangi
çalışmalarından faydalanmışlardır?
Cevap: Din fenomenologlarının analiz ve
değerlendirmelerinden din psikologları önemli ölçüde
yararlanmışlardır. Fakat daha da önemlisi dinî tecrübenin,
dinî gerçeklere saygı, hoşgörü ve sempati anlayışı
çerçevesinde ele alınması yönündeki din
fenomenologlarının vurgusu, din psikolojisi
çalışmalarında da önemli yansımalara yol açmıştır.
20. Din Antropolojisi hangi konuları araştırmaktadır?
Cevap: Din Antropolojisi, belli zaman ve mekânlarda
özel bazı dinî inanç ve uygulamaların (özel bir mit, özel
bir ritüel veya özel bir ritüelin ilahi, kurban, ruh gibi
yönünü) tezahürlerini araştıran bir bilim dalıdır.
21. Din psikologları din antropologlarının hangi
çalışmalarından faydalanmaktadırlar?
Cevap: Din psikologları dindarlığın yerel kültür ve
toplum yapılarına bağlı şekilleri kadar evrensel görünüm
ve anlamlarını anlamada, din antropologlarının
çalışmalarından yararlanmaktadırlar.
22. Din psikologları din felsefecilerinin hangi
çalışmalarından faydalanmaktadırlar?
Cevap: Din psikologları, dinî tanım ve kavramlar
oluştururken, dinî olguların anlamı üzerine incelemeler
yaparken din felsefecilerinin çalışmalarından yararlanırlar.
23. Din psikologları dinler tarihinin verilerine hangi
durumda başvurma ihtiyacı duyarlar?
Cevap: Dinî olguların bireysel ve toplumsal olduğu kadar
tarihsel bir arka planı ve gerçekliği vardır. Din
psikologları, bireyin hayatında gözlemlediği dinî olguların
anlamını daha iyi ortaya koyabilmek için, bunların
geçmişten gelen köklerini ve gelişim tarzlarını araştırma
ihtiyacı duyar. İşte bu durumda dinler tarihinin verilerine
başvurma ihtiyacı ortaya çıkar.
DİN PSİKOLOJİSİNDE YÖNTEM
24. Din psikolojisi, her şeyden önce dinî tecrübeler, dinî
inanç ve tasavvurlar, dinî tutumların sistemli
araştırılmasıdır. Bunları gözlemler, analiz eder, bütün
psikoloji çalışmalarında kendisine başvurulan
tekniklerden yararlanır. Bu araştırma yöntem ve
tekniklerinden başlıcaları nelerdir?
Cevap:
1. Sistemli gözlemler
2. Kişisel dokümanların sistemli incelenmesi
3. Anketler
4. Mülâkatlar
5. Tutum ölçekleri
6. Kişilik testleri
7. Davranışların analizi
8. Semantik analiz ölçekleri
9. Klinik metotta kullanılan derinlikli analiz
10. İstatiksel analizler
11. Deneyler
12. Yorumlama ve değerlendirme
25. İlk din psikologlarından W. James hangi yolla yaptığı
incelemeler sonucu bu bilimin temellerini atmıştır?
Cevap: Bireyin din hayatına ışık tutan ve başkaları
tarafından yazılan ( biyografi), ya da bizzat kendisinin
yazdığı hayat hikâyesi (otobiyografi), hâtıra kaydı, arşiv
belgeleri, mektuplar, seyahatnameler, kişisel eşyalar, bu
kişilerin iç dünyasını anlamada önemli ipuçları oluşturur.
İlk din psikologlarından W. James, önemli dinî şahsiyetler
üzerinde bu yolla yaptığı incelemeler sonucu, bu bilimin
temellerini atmıştır.
26. İlk olarak hangi din psikologları gençlere çeşitli
anketler uygulayarak, onlardaki dini değişimi ortaya
çıkarmaya çalışmalardır?
Cevap: Starbuck ve Halley gibi öncü din psikologları
gençlere çeşitli anketler uygulayarak, onlardaki dinî
değişimi ortaya çıkarmaya çalışmışlardır. Halen anket
çalışmaları en çok gençlere yönelik olarak
kullanılmaktadır.
27. Tutum ölçekleri hangi amaçla geliştirilmiş ölçme
araçlarıdır?
Cevap: Turum ölçekleri, dinî inanç ve davranışların
yönünü (olumlu-olumsuz) ve şiddet derecesini ( güçlü,
zayıf, kararsız) anlamak için geliştirilen ölçme araçlarıdır.
28. Dinî rehberlik ve danışmanlık çalışmaları hangi yolla
ilerlemektedir?
Cevap: Klinik metotta kullanılan derinlikli analizde,
birebir görüşme yoluyla, bireylerin geçmiş dinî yaşantıları,
bilinç dışı saplantıları ve kaygıları anlaşılmaya çalışılır.
Dinî rehberlik ve danışmanlık çalışmaları daha çok bu
yolla ilerlemektedir.
29. Hangi amaçla istatiksel analizlere başvurulur?
Cevap: Anketler ve testler yoluyla elde edilen nicel
veriler, değişkenler arasındaki ilişkilerin anlamlı olup
olmadığını ortaya çıkarmak amacıyla çeşitli istatistik
analizlere başvurulur.
DİN PSİKOLOJİSİNDE ARAŞTIRMA KONULARI
30. Bağımsız bir disiplin olarak kurulduğu günden beri
din psikologlarının üzerinde araştırma yaptığı konular ve
alanlar her gün artmaktadır. Şimdiye kadar üzerinde
çalışılan beli başlı konular nelerdir?
Cevap:
1. Dindarlığın kaynakları
2. Dinî ve manevi tecrübe
3. Dinî gelişim
4. Dindarlığın tanımı ve ölçülmesi
5. İman, şüphe ve inançsızlık
6. Dua, ibadet ve dinî ritüel
7. Din ve ahlaklılık
8. Tanrı tasavvurları
9. Din değiştirme
10. Dinî tutumlar
11. Birey ve dinî gruplar arasındaki ilişkiler
12. Din ve ruh sağlığı
13. Din ve akıl bozuklukları
14. Ölüm ilgileri ve din
15. Mistisizm
16. Kişilik ve din
17. Din ve manevi yaşam
18. Erdem psikolojisi
19. Mutluluk, hayat tatmini ve dindarlık
DİN PSİKOLOJİSİNİN TARİHÇESİ
31. İslam dünyasında dini kaynakların başında neler
gelmektedir?
Cevap: İslam dünyasında dini kaynakların başında
Kur’ân-ı Kerim ve Hz. Peygamberin hadisleri
gelmektedir. Kur’ân-ı Kerim ve Hz. Peygamberin
hadisleri olmak üzere dinî kaynaklarda birçok psikolojik
kavram ve konuya yer verilmiştir.
32. Kur’ân-ı Kerim’de üç yüze yakın yerde geçen “nefs”
kavramı ne ifade etmektedir?
Cevap: K. Kerim'de üç yüze yakın yerde geçen “nefs”
kavramı, insanın kişilik yapısı, iç dünyası ve davranış
eğilimlerini ifade etmektedir. Nefsin kelime anlamı bir
şeyin kendisi ve özü “zât”; “benlik”, “kendilik” demektir.
Kur’ân’da nefs genel olarak, ruhsal ve bedensel, bilinçli ve
bilinç dışı tüm fonksiyonların bütününden oluşan insanın
psikolojik yapısı anlamında kullanılmaktadır.
33. Kur’ânın anlatısında doğal inanma yeteneği (fıtrat)
nasıl açıklanmıştır?
Cevap: Kur’ânın anlatısına göre, insan tabiatında
değişmez evrensel bir öz olarak doğal inanma yeteneği
(fıtrat) bulunmaktadır. Hz. Peygamberin hadislerinde de
bu doğal inanma yeteneği ile ilgili geniş açıklamalar yer
alır. Buna göre doğal inanma yeteneği (fıtrat) çocukta
konuşma çağına kadar bu saf haliyle devam eder. Çocuk
içinde yetiştiği toplumun dilini kullanmasını öğrenmeye
başladığı andan itibaren çevresel faktörlere (anne baba,
toplum, kültür) göre şekil alarak belli bir dinî kimlik
haline gelir. Bu doğal inanma yeteneği kendi yönünde
sağlıklı bir gelişme gösterme imkânı bulursa Allah’a inanç
ve bağlılıkla son bulur. Dinî inanç ve bağlılık kişinin
bilincine ve karakterine işleme düzeyine göre, kişinin
ruhsal hayatını ve davranışlarını düzenleyici güçlü bir
içsel faktör haline gelir. Aksi durumda kişi ya kendi doğal
dürtülerine ya da toplumsal arzulara ve ideolojilere
tapınmaya yönelir.
34. Kur’ânın anlatısında bütün psikolojik işlevlerin yeri
ve kaynağı neresidir?
Cevap: Kur’ân’ın anlatımında nefsin, çeşitli duygu ve
heyecanların, inançların, aklî etkinliklerin kısacası bütün
psikolojik işlevlerin yeri ve kaynağı kalbdir.
35. Hicri üçüncü asırdan itibaren İslam dünyasında hangi
kitaplar, risaleler ve kitap bölümleri ortaya çıkmıştır?
Cevap: Hicri üçüncü asırdan itibaren İlmü’n-Nefs,
İlmü’n-Nefs ve’r-Ruh, Kitabu’r-Ruh, İlmu Ahval-i Ruh
gibi başlıklar taşıyan kitaplar, risaleler ya da kitap
bölümleri ortaya çıkmaya başlamıştır.
36. Hâris el-Muhâsibi kimdir? Çalışmaları ve eserleri
nelerdir?
Cevap: Hâris el-Muhâsibi (öl. 243/857), İslam
dünyasında psikolojik bakış açısıyla insanın iç hayatını
inceleyen ilk bilgindir. Eserlerinde derin psikolojik
tahliller ve ruhsal haller ve süreçlerle ilgili
kavramlaştırmalar dikkat çekicidir. Bunların başında Nefs
kelimesinin salt psikolojik anlamda en tutarlı kullanımına
yer verdiği görülmektedir. Dini/ahlâki hakikatlerle uyumlu
bir hayat tarzı için kişinin öncelikle kendisini iç açıdan
anlamaya çalışmasını ısrarla vurgulamıştır. Bireyin
kendisini “iç gözlem”e dayalı olarak araştırması ve kendisi
hakkında “iç görü” elde etmesini bir araştırma ve eğitim
yöntemi olarak ilk defa dile getirmiştir. Bu konuda da
kendinden sonraki birçok araştırmacıyı etkilemiştir. er-
Riâye li Hukuk’ı-llah derin psikolojik tahlillerinin yer
aldığı en önemli eseridir.
37. İlk İslam filozofu olarak kabul edilen kişi kimdir?
Çalışmaları ve eserleri nelerdir?
Cevap: İlk İslam filozofu olarak kabul edilen Kindî’nin
(öl. 252/866) Risâle fî mâhiyyeti’n-nevm ve’r-ru’ya/
Rüyanın ve uykunun mahiyeti adlı eseri, İslam dünyasında
rüya psikolojisi hakkında yazılan ilk telif eserdir.
Kindî’nin psikoloji kültürüne bir diğer önemli katkısı, elHîle li- defi’l-ahzân/Üzüntüden Kurtulma Yolları adlı ruh
sağlığı konusundaki öncü çalışmasıyla olmuştur.
38. Rüya ve vahy psikolojisi konusunda sistemli bir teori
ilk olarak kim tarafından ortaya konulmuştur?
Cevap: Rüya ve vahy psikolojisi konusunda sistemli bir
teori ilk olarak Farabî (öl. 339/950) tarafından ortaya
konulmuştur.
39. Farabî’ye göre sâdık rüya, ilham ve vahyin kaynağı
ile insandaki alıcı organ nedir?
Cevap: Farabî’ye göre sâdık rüya, ilham ve vahyin
kaynağı Faal Akıl, insandaki alıcı organ ise hayal
gücüdür.
40. İslam filozofları içinde psikoloji ve din psikolojisinin
çeşitli konularında en çok eser yazmış isim kimdir?
Cevap: İslam filozofları içerisinde psikoloji ve din
psikolojisinin çeşitli konularında en çok eser yazmış olan
isim İbn-i Sinâdır (öl. 428/1037).
41. İbn-i Sinâ psikoloji ve din psikolojisinin hangi
konularında çalışmalarda bulunmuştur ve bu konulardaki
eserleri nelerdir?
Cevap: İbn-i Sina ruhsal hallerin, çeşitli duygu ve
heyecanların davranışlar ve bedensel fonksiyonlar üzerine,
dolayısıyla sağlık ve hastalık üzerine olan etkisini iknâ
edici tarzda ortaya koymuştur. Telkin, hipnoz, nazar, büyü,
mucize gibi olayları “ruhsal etki” kavramıyla açıklamıştır.
İbn-i Sina duyuları dış ve iç olmak üzere ikiye ayırmış;
bilinen beş dış duyunun yanında beş de iç duyu olduğunu
ortaya koyarak bunların fonksiyonlarını açıklamıştır.
Hocası Farabi’den devraldığı rüya ve vahy psikolojisi ile
ilgili görüşleri geliştirerek, daha detaylı bir teori haline
getirmiştir. İbn-i Sina’nın bu alana bir başka katkısı da
ölüm kaygısı ve stres konusundaki çalışmalarıdır. Risâle fî
def’i gami’l-mevt/ Ölüm Korkusundan Kurtuluş adlı
eserinde ölüm korkusu ve kaygısının sebepleri, sonuçları
ve bundan kurtulma yollarını ortaya koymuştur. İbn-i
Sina’nın es-Salâtü ve mâhiyetühâ/ Namaz ve Mahiyeti
isimli risalesi felsefi ve psikolojik açıdan namaz ibâdetini
inceleyen ve başkaca örneğine rastlanmayan özgün
görüşler içermektedir.
42. İlk ve özgün ruh sağlığı kitabı kime aittir?
Cevap: Filozof Ebû Bekir Râzî’nin (öl. 313/925) etTıbbu’r-Rûhânî isimli eseri gerek kavramsal gerekse
içerik açısından ilk ve özgün bir ruh sağlığı kitabıdır.
43. Gazzâli, psikoloji ile din psikolojisine neler katmıştır
ve bu konudaki eserleri nelerdir?
Cevap: Büyük İslam bilgini Gazzâli (öl.505/1111),
sistemli iç gözlem ve davranış tahliline dayalı
yaklaşımlarıyla pek çok yeni görüşler dile getirmiştir.
Onun büyük eseri İhyâu Ulûmi’d-Din, psikolojik
kavramlaştırmalar, tahliller ve tasnifler yönünden oldukça
zengindir. Bu kitabın özellikle üçüncü cildinin başında yer
alan “Acâibü’l-Kalb” bölümünde, sistemli davranış
tahlillerine dayalı dinî ve ahlâkî çıkarımlar yer almaktadır.
el-Munkizu mine’d-Dalâl/Dalaletten Kurtuluş Gazzâli’nin
otobiyografisi olup, bu kitabında fikri gelişimi, yaşadığı
bazı bunalımlar, manevî/tasavvufî tecrübeleri hakkındaki
şahsî gözlem ve değerlendirmeleri yer alır.
44. Modern bir bilim olarak Din Psikolojisi, Batı
dünyasında ne zaman gelişmeye başlamıştır?
Cevap: Modern bir bilim olarak Din Psikolojisi, psikoloji
biliminin bağımsız bir disiplin olmaya başladığı yılların
hemen sonrasında gelişmiştir. Gerek A.B.D. ve gerekse
Avrupa kıtasında 19. yüzyılın sonlarından itibaren bilimsel
psikolojinin ilk kurucuları aynı zamanda dinî olaylara da
ilgi duymuşlar ve bu konudaki çalışmaları da
başlatmışlardır.
45. Din psikolojinin modern zamanlardaki asıl kurucusu
ve atası kimdir?
Cevap: W. James (1842-1910), bu bilim dalının modern
zamanlardaki asıl kurucusu ve atası olarak kabul edilir
46. W. James Din Psikolojisine katkıları nelerdir, hangi
konularda çalışmıştır ve bu konulardaki eserleri nelerdir?
Cevap: The Varieties of Religious Experience (1902)/
Dini Tecrübenin Çeşitliliği isimli eseri din psikolojisinin
klasiği olarak kabul edilir. James bu kitabında dua, din
değiştirme, din ve ruh sağlığı, dindarlık tipleri, mistisizm
gibi konuları ele alarak, din psikolojisi araştırmalarına yön
vermiştir. Dindarlık yönünden en uçta yar alan
(peygamber, mezhep kurucusu, din filozofu, ilahiyatçı, din
yenilikçisi, mistik, aziz vb.) kimselerin hayatlarını
incelemiştir. Dinin bireysel ve duygusal yönüne özel bir
önem vermiştir. Çünkü ona göre dindarlığın asıl kaynağı
buradan ortaya çıkmaktadır. Din psikolojisinin, kendine
özgü sınırları içerisinde tecrübî (emprik) bir disiplin olarak
gelişmesi için temelleri atmıştır.
47. Psikanaliz ekolünün kurucusu S. Freud (1856-1939),
hangi kitaplarında din ile ilgili görüş ve
değerlendirmelerini ortaya koymuştur?
Cevap: Psikanaliz ekolünün kurucusu olan S.Freud
(1856-1939), uzun kariyeri boyunca din ile yakından
ilgilenmiştir. Totem ve Tabu, Bir Yanılsamanın Geleceği,
Musa ve Tektanrıcılık, Uygarlık ve Hoşnutsuzlukları gibi
kitaplarında din ile ilgili görüş ve değerlendirmelerini
ortaya koymuştur.
48. Din Psikolojisi, Türkiye’de ders olarak ilk defa ne
zaman ve nerede okutulmuştur?
Cevap: Türkiye’de bu ders ilk defa 1949 yılında açılan
Ankara İlahiyat Fakültesinde okutulmuştur.
49. Ülkemizde, derslerde okutulmak üzere hazırlanmış
belli başlı Din Psikolojisi kitapları hangileridir?
Cevap:
B. Ziya Egemen, Din Psikolojisi. Saha Kaynak
ve Metot Üzerine Bir Deneme, Ankara 1952.
Osman Pazarlı, Din Psikolojisi. İstanbul 1968.
Neda Armaner, Din Psikolojisine Giriş I. Ankara
1980.
Hayati Hökelekli, Din Psikolojisi. Ankara 1993.
Hüseyin Peker, Din Psikolojisi. Samsun 1991.
0 Yanıt
1877 Gösterim