*Miladi 7.yy’da Hz.Muhammed tarafından tebliğ edilen dinin adıdır.
*ıslam; Allah’ın iradesine teslim olmak anlamındadır.
*ıslam’ın emirleri evrenseldir.
*Irk, sınıf, dil ayrımı yapmadan kardeş eşitliği temel alır.ıslam’ın Tarihsel Gelişimi: 7. yy başında Arabistan’da ortaya çıkmış.
*ıslam; temelde Yahudilikteki seçilmişlik ve Hristiyanlıktaki teslis inancını reddeder.
*ıSLAM; Hz.ıbrahim’in kurduğu Kâbe’nin de içinde yer aldığı Mekke’de 610 yılında Hz.Muhammed’in tebliğ faaliyetiyle ortaya çıkmıştır.
*O dönemde Bizans’ın dini- Hristiyanlık ; Sasanilerin dini- Mecusilik ; Araplar arasında Putperestlik hakimdir.
*Hz.ıbrahim’in tevhid inancını takip edenler “Hanifler” Mekke’de yaşıyordu.
*Araplar, Allah’ı ilah olarak kabul ediyor, Allah ile kendi aralarındaki işlerde putları aracı olarak görüyorlardı, Allah’a ortak koşanlar anlamında “müşrik” denilir.Hz.Muhammed (SAV) 571 yılında Arabistan Yarımadası’ndaki Mekke’de doğdu.
*25 yaşında Hz.Hatice ile evlendi, 7 çocuğu oldu.*Mekke’de haksızlığa uğrayan yerli- yabancı tüccarların hakkını korumak için “ ERDEMLıLER TOPLULUğU” anlamında “Hılfülfudül” toplantısına katılmıştır.
*”Siyah taş” anlamına gelen “Hacerülesved’i” yerine kimin yerleştireceği tartışma konusu olunca hakemlik yapmıştır.
*ılk vahiy 40 yaşında gelmiştir. (Alak Suresi 96 / 1-5)*3 yıl kesintiden sonra Duhâ suresini teşkil edecek ayetler; Allah’ın onu unutmadığı, ahretin dünyadan hayırlı olduğu, yetimlere ve isteyelere iyi davranılması gerektiğini anlatır.
*ılk yıllarda doğru inanca sahip olmayla ilgili ayetler vahyedilir.Allah’ın birliği, ahret inancı,öldükten sonra diriliş üzerinde durulur.
*Hak dinden vazgeçmeyip bu uğurda can verenlere “şehit” denir.
*Mekkeli müşriklerin Müslümanlara işkencesi artınca Müslümanların bir kısmı Habeşistan’a hicret ettiler.
*Mekkeli müşrikler Hz.Peygamber’i kendisine vermesini istediler Ebu Leheb hariç herkes karşı çıktı ,vermeyince Haşimoğullarına boykot uyguladılar.
* Boykot kararında; Haşimoğullarıyla konuşulmayacak, kız alıp verilmeyecek, ticari alışverişte bulunulmayacaktır.
*Boykot sırasında yaşanan kıtlık nedeniyle Hz.Hatice ve Ebu Talip vefat etti. Bu sırada Miraç olayı gerçekleşti.Miraçla birlikte namaz farz kılındı.
*Hz. Muhammed 622 yılında Ebu Bekir’le beraber Medine’ye hicret etti.Bu yıl,
Hz.Ömer’in halifeliği zamanında hicri takvimin başlangıcı kabul edildi.
*Hicretten sonra 10 yıl Peygamberlik yapacaktır.Medine’ye hicret edenlere Muhacir, Medineli Müslümanlara Ensar denilir.
*Hicretin 2.yılında Alkollü içki ve şans oyunları yasaklandı.
*Mekke’yi kan dökmeden fathedince Mekkeliler toplu ıslam'ı kabul etti.
*Hicretten 10 yıl sonra Arap yarımadasının tamamı ıslam’ı kabul etti.
*Hicretin 10.yılı Veda Haccı’nı gerçekleştirdi. Hutbede; Allah’a iman, Müslümanlar arasında eşitlik, üstünlüğün takvada olduğu, faizi yasaklanması, kan davasının kaldırılması, kadınlara iyi davranılması, mirasın kadın-erkek arasında eşit dağıtılması kararı alındı.Mekkeli müşriklerin uyguladığı boykot sırasında kaybettiği yakınları? Hz.Hatice ve Ebu Talib’tir.
Kutsal Metinler:
1) Kur’an
2) Hadistir*Kur’an Peygamber’in 23 yıllık Peygamberliğinde parça parça inmiştir.*Dili Arapçadır.Vahiyleri kağıda geçiren katiplere Vahiy katipleri denir. Allah Kur’an’ı koruyacağını ifade eder. ( Hicr -9)
*Peygamber’in ilk 10 yılık Mekke ‘de vahyedilen ayetler Mekki ayetler, hicretten sonra 13 yıllık Medine’de vahyedilen ayetler Medeni ayetlerdir.*Ayetler ihtiyaç ve özel durumlara cevap halinde inmiştir.
* Hz.Ebu Bekir zamanında Zeyd b. Sabit başkanlığındaki komisyonca derlenmiş, Hz..Osman zamanında çoğaltılmıştır.114 sure bulunur.
*Hadis, Hz.Muhammed’in söz, fiil ve davranışlarını anlatan ifadeler.*Kütüb-i Sitte’de yer alan kitaplar; Sahih-i Buhari, Sahih-i Müslim, Sünen-i Tirmizi, Sünen-i Nesâi, Sünen-i Ebu Davud ve Sünen-i ıbn Mâce’dır.
*Hadis kitabındaki hadisler, sened ve metin kısmı; ravilerin adlarının olduğu kısım sened, ravilerin naklettiği söz, metin kısmını oluşturur.ınanç Esasları: ıman esasları ( Amentü) da denir.ıman; tasdik, itimat etmektir.
*tasdikin 3 mertebesi , kalp, dil ve fiil ile tasdiktir.Mümin hem kalbi hem diliyle tasdik eder. Münafık sade diliyle tasdik eder.Kafir inkar eder.*ıcmali ıman ; iman esaslarını özetler. Kelime-i şehadet, Kelime-i Tevhid gibi..Tafsili ıman:Amentüdeki (6 iman esası)lerin tamamı.*Allah’a iman, Meleklere ıman, Kitaplara ıman, Peygamberlere ıman, Ahirete ıman , Kadere ıman..
*Cebrail ve Mikail’in ismi Kur’an’da zikredilir. Cebrail’e ; Cibril,Rûhulkudüs, Rûhulemin,Rûh ve Resul denir.*”Hatemü’n-Nebiyyin” Peygamber Efendimize denir.Uzeyr, Lokman ve Zülkarneyn’in peygamber olup olmadığı tartışmalıdır.
*Sıdk, Emanet,Fetanet,ısmet, Tebliğ peygamberlerin özellikleridir
.*Öldükten sonra hesaba çekilmek için toplanılan yere Mahşer Yeri veya Arasat denir.*ınsan seçmekte hür olduğundan sorumludur,insan neyi seçerse Allah onu yaratır.
İbadetler:
1) Namaz;
Mekke döneminde Hz.Peygamber’in Miraç hadisesinde farz kılınmıştır.Farz namazlar; 5 vakit namaz, Cuma namazı ve cenaze namazı ( farz-ı kifaye)dır.Bayram namazı ve vitir namazı vacip namazdır. Nafile namazlar, 5 vakit namazların sünneti,Kuşluk namazı,Teheccüd namazıdır.
2)Oruç:
Hicretin 1. yılında farz kılındı.Allah rızası için bedenle yapılır.
3)Hac:
Maddi imkanı olan ve sağlıklı olan her Müslümana yılda 1 kez farzdır.hem mali hem bedenidir. Kabe Allah adına inşa edilen ilk mabeddir.
4)Zekat:
Hicretin 2. yılında farz kılınmıştır.Kendisine zekat verilecek olanlar; Zekat verilecek olanlar; fakirler,miskinler,zekatın toplanmasında görev alanlar,kalpleri ıslam’a ısındıracak olanlar.kölelikten azad edecekler,borçlular,Allah yolunda sarf edecek olanlar, yolda kalmışlar..( Tevbe 9/60)
Bayramlar:
Ramazan Bayramı- bu bayram fıtır sadakası verildiğinden fıtır bayramı da denir. Kurban Bayramı- Hz.ıbrahim’den beri vardır.Bayramın ilk 3 günü kesilir.Küçük aş hayvanı 1 kiş, büyükbaş hayvanı 7 kişiye kadar müsadesi vardır. Arefe gününden başlayarak namaz sonlarında “Teşrik Tekbirleri” getirilir.
Mezhepler:
1) Sünnilik:2 itikadi ( Maturidi ve Eş’ari), 4 fıkhi ( Hanefi, şafi, Maliki, Hanbeli) oluşur.Kur’an, Sünnet, ıcma ve Kıyas’ı delil olarak kabul ederler.
Hanefilik:Kurucusu ımam-ı Azam Ebu Hanife ( Numan b. Sabit)’dır.Ebu Yusuf ve Muhammed b. şeybani’de diğer kurucularıdır. Özelliği; görüşü nakli kaynaklar kadar akli yorumlara da dayandırması..
şafilik:Muhammed b.idris es-şafi’dır.Karakterislik özelliği; hadislere fazla yer vermesidir.Malikilik:Kurucusu;Malik b. Enes’tir.“Muvatta” kitabıdır.Peygamberin sözü kadar sahabenin sözlerine de önem vermiştir. Özelliği; Medinelilerin örf ve adetleri ile “istihsan” ve “mesalihi mürsele” metotlara başvurmasıdır.K.Afrika’da yaygındır.
Hanbelilik:Kurucusu Ahmed b. Habel’dır. şafiliğe yakındır.Özelliği, nakli delile dayanmasıdır.Suudi Arabistan’da yaygındır
şiilik:Hz.Ali taraftarıdır,Caferilik ( ımamiyye), Zeydiyye Ehl-i Sünnete yakındır.
Hz.Ali’yi tanrılaştıranlara Gâliyye denir. Özelliği, imam inancı ve aşırı Ehl-i Beyt sevgisidir.ımamların korunmuş olduğuna inanırlar.ımamiyye:ımam Cafer-i Sâdık’ın yolunu izleyenlere denir.Caferi de denir.Karakteristik özelliği; imamet düşüncesi ve takiyye düşüncesidir.”ımamlık” , nas , veraset, vasiyetle belirlenir.Hz.Muhammed’den sonra ımamlığın Hz.Ali’nin hakkı olduğuna inanırlar.
*Kabirde sorulacak sorudan biri de “ımamın kimdir?” sorusudur.
*Takiye inancına göre kişi uygun olmayan durumda, kendini,asli inancını ve görüşünü gizleyebilir
.*ılk 6 ımam; Ali, Hasan, Hüseyin,Zeynelabidin,Hz.Muhammed Bâkır,Caferi Sadık’tır.
*7. imamın kim olacağı tartışmalıdır,bu konuda 2’ye ayrılırlar.
1-ısnâ Aşeriyye ( 12 ımamcılar):
Cafer-i Sadık’tan sonra imam onun küçük oğlu Musa Kazım’dır.
Büyük oğlu ısmail, bazı günahları yüzünden kabul edilmez.
*Musa Kazım’dan sonraki imamlar; Ali Rıza, Muhammed Cevad, Ali Hâdî, Hasan el-Askeri’dır.
*12.ımam Muhammed Mehdi, ahir zamanda gelecek mehdi olduğuna inanırlar.
*Abdest alırken ayağı meshedilmesi, Mut’a nikahı, Secdede alnın özel taşa konması, ezana “Aliyyün Veliyyullah” ifadesinin eklenmesiyel Ehl-i Sünnet’ten farklıdır.ıran’da hakimdir.
2-ısmailiyye:
7.ımamın Cafer-isadık2ın oğlu ısmail olduğunu kabul edenlere denir.Seb’iyye de denir.*ımam ısmail’den sonraki Muhammed Mektüm ve Muhammed Hatib gizli imamdır.*Peygamberler “Nâtık Huccetler” konuşan delillerdir.ımamlar- Sâmid Huccet; Sessiz Delillerdir. *ımamlar masumdur, korunmuştur,yanılmazdır.
*Hindistan’da “HOCALAR” adıyla devam eder.
Zeydilik:Hz.Ali’nin oğlu Hüseyin’in torunu Zeyd b. Ali taraftarlarına verilen isimdir.
*Mezhep anlayışı bakımından Ehl-i Sünnete yakındır.
*Günümüzde Yemen’de yaşar.*Ehl-i kitap, kafir, mütraf, Fâsık,ehl-i zimmet,ehl-i fetret diğer dinleri tanımlamak için kullanılan kavramlardır.
*8.yy- 14.yy arasında dünya dinleriyle diyalog kurmuşlardır.
İbn Nedim’inel-Fihrist , ıbn Hazm’ın el-Fasl , Biruni’nin Asâkiru’l-Bâkire ve Kitabü’t-Tahkik mâ li’l-Hind , şehristani’nin el-Milel ve’n- Nihal eserleri Müslümanların diğer dinler hakkıbdaki bilgisini gösterir.
0 Yanıt
1855 Gösterim