1. İslâm ülkesi vilâyetlerine kadılar tayin eden ilk kişi
kimdir?
A) Hz. Ömer
B) Hz. Ebubekir
C) Hz. Osman
D) Hz. Aişe
E) Hz. Ebu’d-Derdâ
Çözüm: İslâm ülkesi vilâyetlerine kadılar tayin eden ilk
kişi Hz. Ömer’dir. Doğru cevap A’dır.
2. Kadıların verdiği kararların toplandığı defterlerin
bulundurulması ihtiyacı hangi devirde doğmuştur?
A) Hulefâ-yı râşidîn devri
B) Emeviler devri
C) Abbasiler devri
D) Selçuklular devri
E) Hz. Ömer
Çözüm: Emeviler devrinde kadıların verdiği kararların
toplandığı defterlerin bulundurulması ihtiyacı doğdu. Bu
yöntem Hasımların birbirine düşman haline gelmesi
sebebiyle bu tür siciller tutuldu. Doğru cevap B’dir.
3. Aşağıdakilerden hangisi kadıların hükmederken
bilmesi zorunlu olan şartlardan değildir?
A) Kur’an
B) Sünnet
C) İcmâ
D) Kıyas
E) Hisbe
Çözüm: Kadıların Kur’an, Sünnet, İcmâ ve Kıyası bilmesi
şart koşulur. İslâm dünyasında, Hz. Peygamber devrinden
itibaren varlığı bilinen ve İslâm dünyasının önemli bir
kurumu olan hisbe kurumu ise, “iyiliği emretmek,
kötülüğü yasaklamak” esprisine dayanıyordu. Doğru
cevap E’dir.
4. Kazaskerlik bugünkü bakanlıkların hangisine karşılık
gelmektedir?
A) Maliye Bakanlığı
B) Milli Eğitim Bakanlığı
C) Millî Savunma Bakanlığı
D) Sağlık Bakanlığı
E) İçişleri Bakanlığı
Çözüm: Kazaskerlik bugünkü Milli Eğitim ve Adalet
bakanlıklarına karşılık gelen bir teşkilâttı. Doğru cevap
B’dir.
5. Aşağıdakilerden hangisi şurta’nın görevlerindendir?
A) Dinî meselelerle ilgili anlaşmazlıkları halledip
ayırt etmek.
B) Kadı hükümlerine yapılan itirazlara bakmak.
C) Araştırmak, hüküm vermekte temkinli ve yavaş
davranmak.
D) Devletin güvenliği ve kamu düzeniyle ilgili
suçlarla ilgilenmek.
E) Kamu düzeniyle (asayiş) ilgili işleri kontrol
etmek ve bazen de hemen halledilmesi gereken
cinayetlerle ilgilenmek.
Çözüm: Emniyet teşkilâtının vazifelerini yürütmekle
beraber ceza hukuku alanında kaza yetkisiyle de donatılan
şurta, devletin güvenliği ve kamu düzeniyle ilgili suçlarla
ilgilenmiştir. Doğru cevap D’dir.
6. Mezâlim mahkemeleri uygulamasının tam teşkilâtlı
bir kurum olarak ortaya çıkışına dair ilk adımlar hangi
dönemde atılmıştır?
A) Osmanlılar
B) Hz. Ömer
C) Emeviler
D) Selçuklular
E) Abbasiler
Çözüm: Mezâlim mahkemeleri uygulamasının tam
teşkilâtlı bir kurum olarak ortaya çıkışına dair ilk adımlar
Emeviler döneminde atıldı. Doğru cevap C’dir.
7. Aşağıdakilerden hangisi muhtesip yardımcılarından
değildir?
A) ârif
B) emin
C) gulam
D) nâibler
E) terazicibaşı
Çözüm: Mahkemelerde, çeşitli konularda kadılara
vekâlet eden ve kadılar tarafından geçici veya daimi
olarak belirli bir iş için görevlendirilen nâibler vardı.
Doğru cevap D’dir.
8. I. kazâ/yargı
II. mâlî
III. idârî
IV. askerî
V. dinî eğitim ve öğretim
Yukarıdakilerden hangileri kadıların
görevlerindendir?
A) I ve II.
B) I, II ve IV
C) II, III ve IV
D) I, II, III ve IV
E) Hepsi
Çözüm: Kadıların temel görevi kazâ/yargı olmakla
birlikte İslâm ülkelerinde bazı yer ve zamanlarda onlar
mâlî, idârî, askerî, dinî eğitim ve öğretim işleriyle de
yükümlü kılınmıştır. Doğru cevap E’dir.
9. Adalet bakanı veya başsavcı durumunda bulunan
Emir-i Dâd’ın görevde olduğu dönem aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Abbasiler
B) Sümerliler
C) Selçuklular
D) Osmanlılar
E) Emeviler
Çözüm: Selçuklularda adalet bakanı veya başsavcı
durumunda bulunan Emir-i Dâd’ın başkanlık ettiği bir
çeşit “mezâlim mahkemesi” vardı ve bu mahkemede daha
ziyade örfî hukuk geçerli idi. Doğru cevap C’dir.
10. Aşağıdakilerden hangisi kadıların yardımcısıdır?
A) Nâib
B) Arif
C) Emin
D) Gulam
E) Terazicibaşı
Çözüm: Kadı yardımcısına nâib denilirdi. Doğru cevap
A’dır.
0 Yanıt
1569 Gösterim