1. Osmanlı dârulhadîsi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
doğrudur?
A) İlk olarak Orhan Gazi devrinde kurulmuştur.
B) Osmanlı’nın egemen olduğu her yere açılmıştır.
C) Edirne Dârulhadîsi’ni Molla Gürânî yaptırmıştır.
D) Murad devrinde Abdullah Paşa Dârulhadîsi
yaptırılmıştır.
E) Seydî Çelebi, burada en çok okunan hadis
kitaplarından olan Sâgânî’nin Meşâriku’l-envâr’ı
üzerine Mebâriku’l-ezhâr isimli şerhini yazmıştır.
Çözüm: Osmanlı egemen olduğu hemen her yere bir
hadis okulu (dârulhadîs) açmıştır. İlk Osmanlı dârulhadîsi
I. Murad devrinde kurulmuştur. Edirne Dârulhadîsi’ni II.
Murad yaptırmıştır. Abdullah Paşa Dârulhadîsi II.
Beyezid devrinde yaptırılmıştır. İbn Melek burada en çok
okunan hadis kitaplarından olan Sâgânî’nin Meşâriku’lenvâr’ı
üzerine Mebâriku’l-ezhâr isimli şerhini yazmıştır.
Doğru cevap B’dir.
2. “Cem‘u’l-fevâid” adlı eser kime aittir?
A) Seydî Çelebi’
B) Molla Gürânî
C) Meşâriku’l-envâr
D) Rudânî
E) Molla Lütfi
Çözüm: Hadis sahasında önemli bir derleme olan
“Cem‘u’l-fevâid” adlı eser Rudânî’ye aittir. Molla Lütfi
“Ta‘lîka ale’l-Câm‘i’s- sahîh” adlı bir hadis kitabı telif
etmiştir. Seydî Çelebi’ “Mustahrec mine’l-Buhârî” adlı
hadis kitabını yazmıştır. Molla Gürânî “el- Kevseru’ lcârî
ilâ riyâzi’ l-Buhârî” adlı eserini
yazmıştır.“Meşâriku’l-envâr” Sâgânî’ye aittir. Doğru
cevap D’dir.
3. “Tâcu’l- arûs” adlı eseri kim yazmıştır?
A) İbn Kemâl
B) Yusuf Efendizâde
C) Seyyid Ervâdî
D) Muhammed Zâhid el- Kevserî
E) Murtezâ ez- Zebîdî
Çözüm: Osmanlı Mısır’ının en önemli simalarından biri
de Murtezâ ezZebîdî’dir (ö. 1206/1791). Genç yaşta
Kahire’ye gelip yerleşen bu Hindistan doğumlu bilim
adamına 1777 yılından itibaren maaş bağlanmıştır.
Tâcu’larûs isimli eserini tamamladığında Osmanlı Sultanı
da bir nüsha sipariş etmiştir. Zebîdî’den hadis kitapları
için icazet isteyenler arasında Sultan I. Abdülhamid de
vardır. Doğru cevap E’dir.
4. Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî ile ilgili
aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) “Te’nîbü’l-Hatîb” i kaleme aldı.
B) Alasonyalı Ali Zeynelâbidin’e intisap etti.
C) Doksan üç harbine müritleriyle birlikte fiilen
iştirak etti.
D) İlk tahsilini İstanbul’da yaptı.
E) “Garâibü’l-ehâdîs” adında kırk hadis derlemesi
vardır.
Çözüm: İlk tahsilini Trabzon’da yapmıştır. “Te’nîbü’lHatîb”
i kaleme alan Muhammed Zâhid el-Kevserî’dir.
“Hadîs-i Erbaîn” adında kırk hadis derlemesi vardır.
Ahmed el-Ervâdî’ye intisap etmiştir. Ahmed Ziyâeddîn
Gümüşhânevî Doksan üç harbine müritleriyle birlikte
fiilen iştirak etmiştir. Doğru cevap C’dir.
5. 1920-1950 arasında Diyanet İşleri Başkanlığı
tarafından Murtezâ ez-Zebîdî’nin “Sahîh-i Buhârî
Muhasarı” nı tercüme ve şerh ettirmekle
görevlendirilen kişi kimdir?
A) Eğinli İbrahim Hakkı
B) Babanzâde Ahmed Naim
C) Kadıasker Hasan Efendi
D) Alasonyalı Ali Zeynelâbidin
E) Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî
Çözüm: Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî 1893’de vefat
etmiştir. Muhammed Zâhid el-Kevserî, İstanbul’daki
Kadıasker Hasan Efendi Dârulhadîs’inde ders görmüştür
ve Fatih Camii’nde Eğinli İbrahim Hakkı, Alasonyalı Ali
Zeynelâbidin gibi hocalardan ders almıştır. Babanzâde
Ahmed Naim, 1920-1950 arasında Diyanet İşleri
Başkanlığı tarafından Murtezâ ez-Zebîdî’nin “Sahîh-i
Buhârî Muhasarı” nı tercüme ve şerh ettirmekle
görevlendirilmiştir. Doğru cevap B’dir.
6. Aşağıdakilerden hangisi Münir Selâmi Yurdatap’ın
eseridir?
A) Binbir Hadis Tercümesi ve Tefsiri
B) Dinî ve Gayrî Dinî Rivayetler
C) Peygamberimizin Vecizeleri
D) Kırk Hadis
E) Bülûğu'l- Merâm Terceme ve Şerhi
Çözüm: Zâkir Kadiri Ugan “Dinî ve Gayrî Dinî
Rivayetler” adlı yazıyı kaleme almıştır. “Peygamberimizin
Vecizeleri” Ahmet Hamdi Akseki’ye aittir. Ahmed Naim,
“Kırk Hadis” i yazmıştır. Ahmed Davudoğlu’nun tercüme
ve şerh ettiği eser “Bülûğu'l- Merâm Terceme ve Şerhi”
dir. “Binbir Hadis Tercümesi ve Tefsiri” Münir Selâmi
Yurdatap’ın eseridir. Doğru cevap A’dır.
7. “Hadis Istılahları Sözlüğü” kime aittir?
A) Talat Koçyiğit
B) M. Yaşar Kandemir
C) Mücteba Uğur
D) Mehmet Sofuoğlu
E) Abdullah Aydınlı
Çözüm: Abdullah Aydınlı “Hadis Istılahları Sözlüğü” nü,
M. Yaşar “Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları” nı, Talat
Koçyiğit “Hadis Istılahları” nı, Mücteba Uğur “Hadis
Terimleri Sözlüğü” nü, Mehmet Sofuoğlu “Sahîh-i Müslim
ve Tercümesi” ni kaleme almıştır. Doğru cevap E’dir.
8. I. Başlangıçta Hristiyanlığı yaymak amacı
taşımaktadır.
II. Avrupa’nın siyasi ve ticari yayılmacılık
politikalarına alet edilmiştir.
III. Hadislerin çoğunun Hz. Muhammed’le ilgisinin
bulunmadığını ileri sürer.
IV. Hadislerin bir kısmının Tevrat ve İncil’den
derlendiğini iddia eder.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri oryantalizm
ile ilgili doğru bilgi içermektedir?
A) Yalnız I
B) I-IV
C) II-III
D) II-III-IV
E) I-II-III-IV
Çözüm: Oryantalizm veya diğer bir isimlendirmeyle
şarkiyatçılık Başlangıçta kilise ve krallar tarafından
Hıristiyanlığı yaymak için vasıta olarak kullanılmak
istenen oryantalizm, zamanla Avrupa ülkelerinin siyasi,
ticarî yayılmacılık ve sömürgecilik politikalarına alet
edilmeye başladı. Farklı görüşleri benimseyenler olmakla
birlikte oryantalistlerin önemli bir kısmı, Hz.
Peygamber’in hadisleri yazmayı yasaklaması sebebiyle
sahâbîler tarafından pek az hadisin rivayet edildiğini ve
hadis külliyatını dolduran rivayetlerin çoğunun Hz.
Muhammed’le ilgisinin bulunmadığını ileri sürerler.
Ayrıca hadislerin farklı görüşlere mensup kimseler
tarafından ortaya atılması yüzünden birbiriyle çeliştiğini,
esasen bir kısmının Tevrat’tan, İncil’den ve eski
hurafelerden derlendiğini iddia ederler. Doğru cevap
E’dir.
9. Aşağıdakilerden hangisi “Nezîlu Hind” lakabıyla
anılmıştır?
A) Ebû Musa Necîh es-Sindî
B) İsmail b. Mûsa
C) Recâ es-Sindî
D) Ebu Cafer ed- Deybülî
E) Rebî’ b. Sabîh
Çözüm: Rebî’ b. Sabîh, Halife Mehdî’nin h. 159’da
gönderdiği ordunun içinde bulunan meşhur bir hadisçidir.
Ebû Musa Necîh es-Sindî ve Recâ es-Sindî ikinci asır
hadisçilerindendir. Ebu Cafer ed- Deybülî de bu dönemde
Hind bölgesinde yetişen muhaddislerden biridir. Hasan elBasrî’nin
(ö. 110/728) talebesi İsmail b. Mûsa, Hind’e çok
gidip geldiği için “Nezîlu Hind” lâkabıya anılmıştı. Doğru
cevap B’dir.
10. Ömrünün üçte birini Diyobend’de geçiren,
Kadiyânîlik fitnesine karşı büyük mücadele veren ve
“Sahîh-i Buhârî” şerhi “Feyzu’l-bârî” nin yazarı olan
âlim kimdir?
A) Şah Veliyyullah b. Abdirrahîm ed-Dehlevî
B) Kasım Nanotevî
C) Muhammed Enver Şâh Keşmîrî
D) Reşid Ahmed Gangohî
E) Şeyh Ali el-Muttakî
Çözüm: Muhammed Enver Şâh Keşmîrî, ömrünün üçte
birini Diyobend’de geçiren, Kadiyânîlik fitnesine karşı
büyük mücadele veren ve “Sahîh-i Buhârî” şerhi
“Feyzu’l-bârî” nin yazarıdır. Şah Veliyyullah b.
Abdirrahîm ed-Dehlevî Hicâz’a gidip ilim tahsil ettikten
sonra geri dönmüş ve kendisini ilim neşrine vermiştir.
Muhammed Kasım Nanotevî ve Reşid Ahmed Gangohî
Kuzey Hindistan’da bulunan Seharenpur yakınlarındaki
Diyobend kasabasında “Ezheru’l-Hind” olarak şöhret
bulan “Daru’l-Ulûm Diyobend Medresesi” ni
açmışlardır. Şeyh Ali el-Muttakî Multân’a gitmiş, orada
Şeyh Husâmuddin el-Muttakî’den ilmen ve ruhen
beslenmiştir. Doğru cevap C’dir.
0 Yanıt
1546 Gösterim