1. Aşağıdakilerden hangisi Türk asırlarında ilmi
gelişmelere hizmeti geçen bilginlerden biri değildir?
A) Taşköprülü İsameddin Ahmed Efendi
B) Süleyman Saadeddin Efendi
C) Bursalı Mehmed Tahir
D) Mahmut Karakaş
E) Ahmet Haşim
Çözüm: Bu asırlardaki ilmî gelişmelere hizmeti geçen
bilginleri tanımak için Taşköprülü İsameddin Ahmed
Efendi’nin eş-Şakaiku’n-Numaniye ile daha sonra yapılan
zeyilleri, Süleyman Saadeddin Efendi’nin Devhatü’lMeşayih’i,
Bursalı Mehmed Tahir’in Osmanlı Müellifleri,
Osman Şevki’nin Beşbuçuk Asırlık Türk Tababeti Tarihi,
Mahmut Karakaş’ın Müsbet İlimde Müslüman Âlimler,
Franz Babinger’in Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri
gibi kaynaklara bakılabilir. Doğru cevap E’dir.
2. İslam medeniyetinin kuruluşunda ve gelişmesinde
aşağıdaki milletlerden hangisinin katkısı büyüktür?
A) İranlılar
B) Güney Afrikalılar
C) Cezayirliler
D) Somalililer
E) Azerbaycanlılar
Çözüm: Hz. Peygamberle başlayan İslam medeniyetin
kuruluş ve gelişmesinde Araplar, İranlılar ve Türklerin
büyük payları olduğu bir gerçektir. Doğru cevap A’dır.
3. İslam medeniyetinin çiçek açma çağı olarak bilinen
asır kaçıncı asırdır?
A) 8. Asır
B) 9. Asır
C) 10. Asır
D) 11. Asır
E) 12. Asır
Çözüm: İslâm medeniyeti çiçek açma çağı olan 10.
asırda, Himalayalar’dan Pireneler’e, Karadeniz’den Aden
Körfezi’ne kadar uzanan bütün İslâm dünyasına nüfuz
etmişti. Doğru cevap C’dir.
4. Hz. Peygamber “Allah, beni bir muallim olarak
gönderdi.” Hadisiyle kendisini ne olarak
tanımlamıştır?
A) Lider
B) Asker
C) Yönetici
D) Öğretici
E) Savaşçı
Çözüm: Hz. Peygamber’in, bizzat kendisinin bir öğretici
olduğuna işaretle “Allah, beni bir muallim (öğreticiöğretmen)
olarak gönderdi.” (İbn Mâce, Sünen,
Mukaddime, nr. 229) şeklindeki hadisi, Müslümanlar için
bir rehber olmuştur. Doğru cevap D’dir.
5. Kuran’ın:“De ki, hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur
mu?” (Zümer, 39/9) “Rabbim, ‘benim ilmimi artır’
de!” (Tâhâ, 20/114) “Şayet bilmiyorsanız ilim ehline
sorun” (Nahl, 16/43) “Kalem ve yazdıklarına yemin
ederim ki,” (Kalem, 68/1) ayetleri insanları neye
teşvik etmektedir?
A) Namaza
B) Tefekküre
C) Politikaya
D) Savaşa
E) Üremeye
Çözüm: Yukarıda belirtilen ayetler ve bunlar gibi
birçokları ilmi, araştırmayı ve düşünmeyi teşvik
etmektedir. Hatta öğrenme vasıtalarının en
önemlilerinden biri olan “kalem”e yemin edilmesi,
İslâm’ın bu konuda nasıl anlayışa sahip olduğunu
göstermektedir. Doğru cevap B’dir.
6. Osmanlı döneminin XV ve XVI. asırlarına Türk
asırları denmesinin sebebi nedir?
A) Osmanlı’nın geniş çaplı fetihleri
B) Osmanlı’nın en zengin devlet oluşu
C) Osmanlı’nın politik başarıları
D) Osmanlı’nın baskıcı yönetimi
E) Osmanlı’nın müspet ve dini ilimlerdeki gelişimi
Çözüm: Osmanlı döneminin XV ve XVI. asırlarında
müspet ve dinî ilimlerin her alanı ile meşgul olan
bilginlerin meydana getirdikleri eserler sebebiyle bu
asırlara “Türk Asırları” denilmektedir. Doğru cevap
E’dir.
7. Hz. Peygamberin bir hadisinde belirttiği, Allah’ın
hesap gününde gölgesinde barındıracağı 7 zümre
insandan ilki hangisidir?
A) Adil devlet başkanı
B) Rabbine kulluk ederek büyüyen genç
C) Kalbi mescitlere bağlı Müslüman
D) Gizliden sadaka veren kişi
E) Tenhada Allah’ı anıp ağlayan kişi
Çözüm: Buharî, Müslim, Tirmizî, Neseî gibi sahih hadis
kaynaklarında verilen hadisinde Hz. Peygamber şöyle
buyurmaktadır: “Hiçbir gölgenin bulunmadığı bir günde
Allah, yedi zümre insanı kendi (arşının) gölgesinde
barındırır ki, bunların ilki adaletle hükmeden ve âdil
davranan yöneticidir.” Doğru cevap A’dır.
8. İslam coğrafyasının en batı ucu olan ve İslam
hâkimiyetinin sekiz asır sürdüğü bölge neresidir?
A) Horasan
B) Habeşistan
C) Endülüs
D) Anadolu
E) Mezopotamya
Çözüm: İslâm’ın hoşgörü anlayışı ve ötekine karşı olan
insanî tutumu İslâm coğrafyasının en batı ucunda bulunan
Endülüs’te de devam etmişti. Gerçekten çok dinli ve çok
kültürlü bir yapıda bulunan Endülüs’te İslâm hâkimiyeti
yaklaşık sekiz asır (711-1492) sürmüştür. Doğru cevap
C’dir.
9. İslam dininin İspanya’da Ferdinand ve İsabella
tarafından duyurulan bir fermanla yasaklanması kaç
yılında olmuştur?
A) 1495
B) 1500
C) 1502
D) 1505
E) 1510
Çözüm: Müslüman Araplar 711 senesinde İslâmiyet’i
İspanya’ya sokmuşlardı. 1502 senesinde ise Ferdinand ve
İsabella tarafından duyurulan bir ferman ile bütün
İspanya kraliyeti dâhilinde İslâm dini yasaklandı. Hâlbuki
bu iki tarih arasında geçen yüzyıllar süresince Müslüman
İspanya’da Ortaçağın en parlak tarih sayfalarından biri
yazılmıştır. Doğru cevap C’dir.
10. Haksızlıkları ortadan kaldırmak ve özellikle şehir
dışından gelenlerin haklarını korumak için toplanan,
40 yaşından küçük kişilerin kabul edilmediği Hılfü’lfudul
toplantısına istisnai olarak 25 yaşındayken
kabul edilen kişi kimdir?
A) Hz. Ebu Bekir
B) Hz. Osman
C) Hz. Ali
D) Hz. Ömer
E) Hz. Muhammed
Çözüm: Kırk yaşından aşağı olanların kabul edilmediği
bu toplantıda istisnaî olarak o sıralarda henüz 25 yaşında
bulunan Abdullah’ın oğlu Muhammed (Hz. Peygamber)
kabul edilmişti. Haksızlıkları önlemek gayesiyle yapılan
bu toplantıya Hılfü’l-fudûl adı verilmişti. Doğru cevap
E’dir.