1. Bilimsel kabullere göre medeni hayat ne zaman
başlamıştır?
A) Hayvancılığın gelişmesi
B) Şehir hayatı ile birlikte
C) Cilalı taş devrine geçiş ile
D) Rönesans ile
E) İstanbul’un fethi ile.
Çözüm: Bilimsel kabullere göre, medenî hayat milattan
önce dört bininci yıllarda şehir hayatı ile birlikte ortaya
çıkmıştır. Bundan önce insan medenî olmayan bir varlık
sayılmıştır. Doğru cevap B’dir.
2. Tarih felsefesi ve sosyolojinin kurucusu Kabul edilen
isim aşağıdakilerden hangisidir?
A) İbn Haldun.
B) İbn Sina.
C) Eflatun
D) Aristotales
E) Hiçbiri
Çözüm: Tarih felsefesi ve sosyolojinin kurucusu kabul
edilen İbn Haldun, umrâna; uygarlık ve sosyal kalkınma,
sosyal ilerleme anlamını yüklemiştir. O, umrânı
insanların, yeryüzünün yerleşime uygun yerlerinde toplu
olarak yaşayıp, bu yerleri imar etmeleri, ihtiyaçlarını
karşılama konusunda birbirine yardımcı olarak toplumsal
bir hayat yaşamaları anlamında ele almaktadır. Doğru
cevap A’dır.
3. Batı’da “medeniyet” kavramı ne zaman kullanılmaya
başlanmıştır?
A) 19. Yüzyılda
B) Milattan Önce
C) Milattan sonra
D) 18. Yüzyılın ilk yarısında
E) 18. Yüzyılın ikinci yarısında
Çözüm: Medeniyet kavramı on sekizinci yüzyılın ikinci
yarısından itibaren Batı’da kullanılmaya başladı.
Fransızlar, İngilizler daha sonraları da diğerleri bu
kavrama, kendilerinin daha önceki dönemlerinden ve
çağdaşı olan diğer milletlerden farklı ve ileri olduğunu
öne sürdüğü hayat tarzı anlamını yüklediler. Doğru cevap
E’dir.
4. Aşağıdakilerden hangisi Sasanilerde toplumu
oluşturan sınıflardan biri değildir?
A) Askerler
B) Din adamları
C) Halk
D) Bürokratlar
E) Çiftçiler
Çözüm: Sâsânîlerde din adamları, bürokratlar, askerler
ve halk olmak üzere dört sınıf vardı. İnsanların hangi
sınıftan oldukları doğumla belirleniyordu. Doğru cevap
E’dir.
5. Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyetinin bir
anlamda uzak arka planını teşkil eden bölgelerden
değildir?
A) Bereketli Hilâl bölgesinin Sâmî-İran terkibi
B) Merkezi dil olarak Latincenin kullanıldığı
Avrupa terkibi
C) Kavimler göçünün yapıldığı Baltık terkibi
D) Hindistan bölgesindeki Hindu terkibi
E) Çin ve komşularının Uzak Doğu terkibi
Çözüm: İslâm medeniyeti, birbirlerine paralel gelişme
gösteren ticaret, sanat, din ve bilimde karşılıklı etkileşim
içinde olan ve hatta ortak mirasları paylaşan dört temel
medenî terkibin tarih alanı içinde doğmuştur. Bunlar
Bereketli Hilâl bölgesinin Sâmî-İran terkibi, Latincenin
kullanıldığı Avrupa terkibi, Hindu terkibi ve Uzak doğu
terkibidir. Doğru cevap C’dir.
6. İslâm medeniyetinin doğuş sürecinde faydalandığı
temel kaynak ya da kaynaklar nedir?
A) Ticaret
B) Coğrafya
C) Bedevi kültürü
D) Kur’ân ve Sünnet
E) İlahiler
Çözüm: İslâm medeniyetinin doğuş sürecinde iki temel
kaynağı vardı. Bunların biri vahiy, diğeri vahyi hayata
aktaran Hz. Peygamber’di; başka bir ifadeyle Kur’ân ve
Sünnet idi. Doğru cevap D’dir.
7. Kur’ânî mesajlar aşağıdakilerden hangisini düzenler?
A) İnsanın yeryüzü ile bağını
B) Sadece İnsan madde ilişkisini
C) Sadece insan ilişkilerini
D) Sadece dini bilgileri
E) Hepsi
Çözüm: Kur’ânî mesajlar bir anlamda insanın yeryüzü
ile bağını düzenler. İnsana halife olarak yeryüzündeki
davranış biçimlerini ve sorumluluklarını hatırlatır. Doğru
cevap A’dır.
8. İslam medeniyetinin özel anlamda özü
aşağıdakilerden hangisidir?
A) İslam
B) Tevhid
C) Coğrafya
D) Hepsi
E) Hiçbiri
Çözüm: İslâm dininin olduğu gibi İslâm medeniyetinin de
bilinebilir ve analiz edilebilir veya tarif edilebilir özü
tevhittir. Çünkü tevhit, hem İslâm dininin hem de İslâm
medeniyetinin ilk belirleyici prensibidir. Doğru cevap
B’dir.
9. İslam medeniyetine göre dünyayı isteme ve sevmenin
sınırını aşağıdakilerden hangisi belirler?
A) Her insanın kendi sınırları vardır
B) Sosyal ilişkiler
C) Fiziki Şarlar
D) Kanunlar
E) İslam ahlakı
Çözüm: Dünyayı sevme ve isteme ilâhî ahlâkın disipline
ettiği bir dünya arzusuyla sınırlı olmalıdır. Eğer bu sınır
korunamaz ise, o medeniyet ahlâkî unsurunu kaybeder,
tamamen dünyevileşir ve mensuplarını hızla hüsrana
sürükler. Bu sınırı sağlam ve dengeli bir şekilde insanlığa
sunan sadece İslâm ahlakıdır. Doğru cevap E’dir.
10. Özgür iradesiyle Allah’a kul olma teklif ve
sorumluluğunu Kabul eden tek varlık hangisidir?
A) İnsan
B) Bitkiler
C) Melekler
D) Hayvanlar
E) Hiçbiri
Çözüm: İnsan, özgür iradesiyle Allah’a kul olma teklif ve
sorumluluğunu Kabul eden tek varlıktır. Bunun için insan
melekler de dâhil olmak üzere bütün yaratılmışlardan
üstün tutulmuştur. İslâm medeniyeti insanı bu kıymet
içinde ele alır. Doğru cevap A’dır.