1. Medeniyet kelimesinin ilk kullanıldığı ülke
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fransa
B) İngiltere
C) İsviçre
D) İtalya
E) Arabistan
Çözüm: Medeniyet kelimesi ilk kez 1757 yılında
Fransa’da, bundan on yıl sonra da İngiltere’de
kullanılmaya başlamıştır. Doğru cevap A'dır.
2. Kültür kavramını tanımlamak için aşağıda verilen
ifadelerden hangisi doğru değildir?
A) Bir milletin bütün hayati tezahürlerinde üslup
bütünlüğüdür
B) Bir grubun yaşama tarzıdır
C) Atalardan gelen maddî-mânevî değerler toplamıdır
D) İnsanın, tabiatı ve kendini idare etme yolu ile bizzat
meydana getirdiği eserdir
E) Bir toplulukta örf ve âdetlerden, davranış
tarzlarından, teşkilat ve tesislerden kurulu ahenkli
bütündür
Çözüm: Kültür; sadece bir grubun değil, bir topluluğun
yaşama tarzıdır. Doğru cevap B’dir.
3. Arapça’da medeniyet karşılığında kullanılan
“umrân”a uygarlık ve sosyal kalkınma, sosyal
ilerleme anlamını yükleyen Tarih felsefesi ve
sosyolojinin kurucusu olarak da kabul edilen kişi
kimdir?
A) Gazali
B) Şinasi
C) İbn Haldun
D) İbn Rüşd
E) Ziya Gökalp
Çözüm: Tarih felsefesi ve sosyolojinin kurucusu kabul
edilen İbn Haldun, ümrana; uygarlık ve sosyal kalkınma,
sosyal ilerleme anlamını yüklemiştir. Doğru cevap C’dir.
4. Sensin ol fahr-i cihân-ı medeniyet
Acep midir medeniyet resûlü dense sana
Yukarıda verilen mısralarla medeniyete ideoloji
sınırlarını da aşan bir anlam yükleyen şair hangisidir?
A) Gazali
B) Reşid Paşa
C) Ziya Gökalp
D) Mehmet Akif Ersoy
E) Şinasi
Çözüm: Bazı Tanzimat dönemi Osmanlı aydınlarına göre
medeniyetçilik, Osmanlı Devleti’ni kurtaracak, onu eski
gücüne kavuşturacak ve çağdaşlaştıracak yeni bir ideoloji
olarak görülmüştür. Şinasi, Reşid Paşa’ya yazdığı bir
şiirinde:
Sensin ol fahr-i cihân-ı medeniyet
Acep midir medeniyet resûlü dense sana
mısralarıyla medeniyete ideoloji sınırlarını da aşan bir
anlam yüklemiştir.
Doğru cevap E’dir.
5. Aşağıdakilerden hangisi medeniyetlerin doğuşunda
etkili olan unsurlardan biri değildir?
A) İklim
B) İnsan
C) Coğrafya
D) Kurumsal ve güçlü ekonomik bir yapı
E) Göç/ hicret/ yer değiştirme
Çözüm: Medeniyetlerin doğuşunda etkili olan faktörlerin
başında insan unsuru gelir. Medeniyetlerin doğuşunda
etkili olan faktörlerden ikincisi coğrafyadır. Diğer
faktörler: Kurumsal ve güçlü bir ekonomik yapı,
şehirleşme, göç/ hicret/ yer değiştirme, değerler sistemi,
istikrarlı bir siyasî sistem, sağlıklı eğitim, sanat, dil,
hukuk, iletişim, sağlık ve güvenlik kurumları vb.
medeniyetlerin doğuşlarını etkileyen önemli unsurlardır.
İklim bunlardan biri değildir. Doğru cevap A’dır.
6. Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyetinin
doğduğu yakın arka planını teşkil eden bölgedir?
A) Orta Asya: Göktürkler
B) Avrupa Bölgesi
C) Hindistan
D) Hicaz Bölgesi: Mekke ve Medine
E) Uzak Doğu Bölgesi ve Çin
Çözüm: Avrupa Bölgesi, Hindistan, Uzak Doğu Bölgesi
ve Çin, Orta Asya: Göktürkler İslâm medeniyetinin
doğduğu uzak arka planını teşkil eden bölgeler iken;
Hicaz Bölgesi: Mekke ve Medine İslâm medeniyetinin
doğduğu yakın arka planını teşkil eden bölgedir. Doğru
cevap D’dir.
7. Aşağıdakilerden hangisi Mekke’ nin oldukça farklı bir
öneme sahip olmasının dayandığı temellerden biri
değildir?
A) Tarihî
B) Dinî
C) Siyasî
D) Ekonomik
E) Coğrafi
Çözüm: Mekke genelde bütün Arap toplumları, özelde ise
Kureyş kabilesi için oldukça farklı bir öneme sahiptir. Bu
farklı önem, tarihî, dinî, siyasî ve ekonomik temellidir.
Coğrafi temeller bunlardan birisi değildir. Doğru cevap
E’dir.
8. Aşağıdakilerden hangisi Medine şehrinin ilk ismidir?
A) Yesrib
B) Medînetü’n-Nebî
C) Medine-i Kutsi
D) Medine-i Münevvere
E) Medine-i Yesrib
Çözüm: Medine’nin asıl adı Yesrib’dir. Hz.
Peygamber’in hicretinden sonra, önceleri Medînetü’nNebî,
sonraları Medine veya Medine-i Münevvere şeklinde
adlandırılmıştır. Kur’ân-ı Kerim’de hem Yesrib (Ahzab,
33/13) hem de Medine (Tevbe, 9/120) olarak
kullanılmıştır. Doğru cevap A’dır.
9. Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyetinin doğuş
sürecini oluşturan temel kaynaklardan biridir?
A) Kur’ân ve Sünnet
B) Yazılı kaynaklar
C) Sanat eserleri
D) Diğer medeniyetlerin yaşayan unsurları
E) Diğer medeniyetlerden yapılan tercümeler
Çözüm: İslâm medeniyetinin doğuş sürecinde iki temel
kaynağı vardı. Bunların biri vahiy, diğeri vahyi hayata
aktaran Hz. Peygamber’di; başka bir ifadeyle Kur’ân ve
Sünnet idi. Gelişme sürecinde bu temel kaynağa doğal
olarak, yazılı kaynaklar, sanat eserleri, diğer
medeniyetlerin yaşayan unsurları ve onlardan yapılan
tercümeler gibi daha başka kaynaklar da eklenmişti.
Doğru cevap A’dır.
10. Aşağıdakilerden hangisi İslâm dininin olduğu gibi,
İslâm medeniyetinin de bilinebilir ve analiz edilebilir
veya tarif edilebilir özünün tevhid olmasının
nedenlerinden biri değildir?
A) Tevhid, İslâm dininin ilk belirleyici prensibidir.
B) Tevhid, İslâm medeniyetinin ilk belirleyici
prensibidir.
C) Ahenkli bütününe medeniyet adı verilen her
unsur bir şekilde tevhide yönelik bir anlam ve bir
simge taşır.
D) İslâm inancında, kendisinden başka hiçbir ilâh
olmayan Allah’ı hoşnut etmeye yönelik her
girişim ve davranış ibadet olarak kabul edilmiştir.
E) Tevhid, bünyesinde tüm medeniyetleri kapsayıcı
nitelikte prensipleri barındırır.
Çözüm: İslâm dininin olduğu gibi İslâm medeniyetinin de
bilinebilir ve analiz edilebilir veya tarif edilebilir özü
tevhiddir. Çünkü tevhid, hem İslâm dininin hem de İslâm
medeniyetinin ilk belirleyici prensibidir. Ahenkli bütününe
medeniyet adını verdiğimiz her unsur bir şekilde tevhide
yönelik bir anlam ve bir simge taşır. Çünkü İslâm
inancında, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayan Allah’ı
hoşnut etmeye yönelik her girişim ve davranış ibadet
olarak kabul edilmiştir. Tevhid bünyesinde tüm
medeniyetleri kapsamamaktadır. Doğru cevap E’dir.
0 Yanıt
1365 Gösterim