XVI - XX. Yüzyıl Türk - İslam Edebiyatı Çözümlü Test I
1. Aşağıdakilerden hangisi 16. yy. şairlerinden değildir?
A) Fuzuli
B) Baki
C) Zati
D) Nev’i
E) Nef’i
Çözüm: Yüzyılın başta gelen şairleri, başta Âzerî
lehçesiyle şiir yazmakla beraber, yüzyıllar boyunca bütün
Türk ülkesinde tanınan, sevilen ve okunan, şiirdeki kudret
ve şöhretleriyle yaşadıkları çağı aşan Fuzûlî ve gazelde
ileri giden ve İstanbul Türkçesi’ni genel bir şiir dili hâline
getirerek yüzyıllar boyunca unutulmayan Bâki olmak
üzere, geniş hayal gücüne sahip olan Zâtî , aşk ve rindâne
hayatın usta sözcüsü Hayâlî, sâde diliyle Nev‘î, insan
ruhunu tahlilde gerçekten başarılı olan tenkitçi ve terkîb-i
bendleriyle isim yapmış olan Rûhî-i Bağdâdî bu yüzyılın
usta şairleridir. Doğru cevap E’dir.
2. Divan edebiyatı ve şiiri için bir ihtişam dönemi bir
altın çağı olarak nitelendirilen dönem hangi yüzyıldır?
A) 14. Yy.
B) 15. Yy.
C) 16.yy.
D) 17. Yy.
E) 18.yy.
Çözüm: Divan edebiyatı ve şiiri için XVI. yüzyıl bir
ihtişam dönemi, bir altın çağı mesâbesindedir. Bu yüzyıl,
aynı zamanda Divan şairlerinin istiklâllerine kavuştukları
bir yüzyıldır. Doğru cevap C’dir.
3. 17. Yüzyılın en önemli gelişmesi hangi alanda
olmuştur?
A) Edebiyat
B) Şiir
C) Askeri
D) Musiki
E) Mensur eser
Çözüm: 17. Yüzyılın en önemli gelişmesi musiki alanda
olmuştur. Bu yüzyıl Türk mûsikîsi açısından çok önemli bir
zaman dilimi ve aşamasıdır. Genişleyen mûsikî hayatı
yalnız sarayla sınırlı kalmamış, devlet adamları ve
sultanların saraylarına, varlıklı kimselerin konaklarına
kadar girmiştir. Mûsikî, en parlak yıllarından birini Sultan
IV. Murad’ın saltanatı sırasında yaşamıştır. Doğru cevap
D’dir.
4. Aşağıdakilerden hangisi 17. yy. şairlerinden değildir?
A) Nef‘î
B) Nâbî
C) Nâilî
D) Neşâtî
E) Zati
Çözüm: Divan edebiyatında, 1603 yılında klasik devir
sona ermiş, onun yerine “Sebk-i Hindî” diye
isimlendirilen yeni bir akım başlamıştır. Şiir, bir önceki
yüzyılın sağlam temelleri üzerinde gelişmiştir. Türk
edebiyatı, bu dönemde gazel ve kasîde alanında altın
çağını yaşar. Bu yüzyılın temsilcileri olarak kaside ustası
Nef‘î’yi, hikemiyât şairi Nâbî’yi, samîmî edâlı Şeyhülislâm
Yahya ve Sebk-i Hindî akımının ilk temsilcileri olan Nâilî
ile Neşâtî bu yüzyılın usta şairleridir. Bunlardan ayrı
Bahâî, Fehîm-i Kadîm, Sâbit ve Nâdirî de ilk akla gelen
diğer şairlerdir. Doğru cevap E’dir.
5. Aşağıdakilerden hangisi yazılan mensur edebî
eserlerin başındaki “Şuarâ Tezkireleri” arasında
yer almaz?
A) Mecmau’l-Havâs
B) Riyâzu’ş-Şuarâ
C) Zübdetü’l-Eş‘âr
D) Tezkire-i Şuarâ
E) Siyeri Veysi
Çözüm: Yazılan mensur edebî eserlerin başında “Şuarâ
Tezkireleri” yer almaktadır. Tamamı yedi adet olan bu
tezkireler şunlardır: Sadıkî’nin Mecmau’l-Havâs,
Riyâzî’nin Riyâzu’ş-Şuarâ, Kaf-zâde Fâizî’nin Zübdetü’lEş‘âr,
Rızâ’nın Tezkire-i Şuarâ, Yümnî’nin Tezkiretü’ş-
Şuarâ, Âsım’ın Zeyl-i Zübdetü’l-Eş‘âr ve Güftî’nin
Teşrifâtü’ş-Şuarâ’sıdır. Doğru cevap E’dir.
6. Mahallileşme Akımı aşağıdakilerden hangisinin
öncülüğünde başlamıştır?
A) Nedim
B) Şeyh Galip
C) Edirneli Nazmi
D) Tatavlalı Mahremi
E) Tatavlalı Mahremi
Çözüm: 18. yüzyılın edebi özelliklerinin en belirgini
Nedim’in öncülüğünde başlayan Mahallileşme Akımı’dır.
Ülkenin içinde bulunduğu rehavet yüzünden şiire,
eğlenceye olan düşkünlük artmış ve bu eğlenceler dönemin
bütün şairlerinin şiirlerinde ve divanlarında yer almaya
başlamıştır. Doğru cevap A’dır.
7. Divan edebiyatı en büyük üstadlarını hangi yüzyılda
vermiştir?
A) 16. Yy
B) 17.yy
C) 18. Yy
D) 19. Yy
E) 20. Yy
Çözüm: XVIII. yüzyılda divan edebiyatı en büyük
üstadlarını vermişti. Şeyh Gâlib, İran’ın neo-klâsik şiirini
Türkçe’de örneği görülmemiş bir tarzda kullanmış ve
başarıya da ulaşmıştır. Kasîde, gazel, mesnevî nazım
şekilleri bütünüyle işlenmişti. Nedîm ise, daha önce en
ince hayalleri örmüş, en şuh şarkıları söylemişti. Doğru
cevap C’dir.
8. Mihnet-keşân eseri aşağıdakilerden hangisine aittir?
A) Keçeci-zâde İzzet Molla
B) Mütercim Âsım
C) Fîrûzâbâdî
D) Şeyh Gâlib
E) Nedim
Çözüm: Keçeci-zâde İzzet Molla (ö. 1829) da, divanında,
güçlü bir divan şiiri temsilcisi olmakla beraber, Mihnetkeşân
isimli mesnevîsinde İstanbullu ile taşralının görüş,
düşünüş, anlayış, hatta anlatış özelliklerini belirtmiş, bize,
henüz sosyal hayatımızda ele alınıp incelenmemiş fakat
incelenmeye hazır bir belge vermişti. Doğru cevap A’dır.
9. Klasik edebiyatımız, hayattan kopuk, yüksek
zümrenin uğraştığı bir edebiyat olarak görülmüş,
kullandığı remiz ve mazmunlar yönüyle, daha
sonraları “Divan Edebiyatı Uzmanı” ünvanıyla
karşımıza çıkan isimlerce bile küçük görülen ve hafife
alınan bir edebiyat olarak gösterilme gayreti içerisine
girilen dönem aşağıdaki hangi yüzyıldır?
A) 16. Yy
B) 17.yy
C) 18. Yy
D) 19. Yy
E) 20. Yy
Çözüm: XX. yüzyılın ilk yarısında klasik edebiyatımız,
hayattan kopuk, yüksek zümrenin uğraştığı bir edebiyat
olarak görülmüş, kullandığı remiz ve mazmunlar yönüyle,
daha sonraları “Divan Edebiyatı Uzmanı” ünvanıyla
karşımıza çıkan isimlerce bile küçük görülen ve hafife
alınan bir edebiyat olarak gösterilme gayreti içerisine
girilmiştir. Doğru cevap E’dir.
10. Aşağıdakilerden hangisi XX. yüzyılda aruz veznini
kullanarak geleneğe uygun şiirler kaleme alan ve
Divan teşkil eden mutasavvıf şairlerden değildir?
A) Erzurumlu Muhammed Lutfî
B) Sivaslı Şeyh Halid
C) Osman Kemâlî
D) Mustafa Fehmi Gerçeker
E) Edirneli Nazmi
Çözüm: XX. yüzyılda az da olsa aruz veznini kullanarak
geleneğe uygun şiirler kaleme alan ve Divan teşkil eden
mutasavvıf şairler de bulunmaktadır. Avlarlı Efe olarak da
tanınan Erzurumlu Muhammed Lutfî, Sivaslı Şeyh Halid,
Osman Kemâlî, Mustafa Fehmi Gerçeker, Darendeli
Osman Hulusî bunlardan bir kaçıdır. Doğru cevap E’dir.
XVI - XX. Yüzyıl Türk - İslam Edebiyatı Çözümlü Test II
1. Anadolu’da 13. Yüzyılda başlayıp klâsik dönemin
sona erdiği Tanzimat’a kadar gelen edebiyatın adı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eski Türk Edebiyatı
B) Türk-İslâm Edebiyatı
C) Anadolu Edebiyatı
D) İslâm Edebiyatı
E) Doğu Edebiyatı
Çözüm: Türk edebiyatı üç döneme ayrılır. İslâmiyet
Öncesi, İslâmiyet’in Etkisinde Türk Edebiyat ve Batı
Etkisindeki Türk Edebiyatı. İslamiyet’in kabulünden
Tanzimat’a kadar devam eden edebiyat Türk-İslâm
edebiyatıdır. Doğru cevap B’dir.
2. 16. Yüzyıl Türk-İslâm edebiyatının (Divan Ed.)
şiirlerini İstanbul Türkçesiyle yazmış aynı zamanda
halk deyimlerini ve söyleyişlerini eserlerinde
başarıyla kullanmış tasavvufi değil dünyevi aşkı
işlemiş şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Zâti
B) Hayali
C) Nevi
D) Bâki
E) Fuzuli
Çözüm: Divan edebiyatının zirveye çıktığı en güzel
eserlerin verildiği yüzyıl 16. Yüzyıldır. İran edebiyatının
etkisinden uzaklaşan edebiyatımızın önemli şairlerinden
biri de Bâki’dir. Bâki şiirlerinde İstanbul Türkçesini
başarılı bir şekilde kullanmıştır. Doğru cevap D’dir.
3. 18. Yüzyılda Türk-İslâm edebiyatında şiirlerde halkın
âdetlerine, atasözlerine, deyimlerine ve kısmen de
olsa konuşma diline yer verilmesi akımı göze çarpar.
Bu akımın adı nedir?
A) Şehirleşme
B) Halkçılık
C) Öze dönüş
D) Mahallileşme
E) Türkçülük
Çözüm: 18. Yüzyıl edebiyatının önemli bir özelliği de
yerel değerlere uygun bir yaklaşım içinde olmasıdır.
Doğru cevap D’dir.
4. 18. Yüzyıl Türk-İslâm edebiyatında (Divan Ed.) Hüsn
isminde bir kız ile Aşk isminde bir erkeğin aşkının
anlatıldığı tasavvuf tarzındaki bu mesneviyi aşağıdaki
şairlerden hangisi yazmıştır?
A) Veysi
B) Evliya Çelebi
C) Nef’i
D) Şeyhülislâm Yahya
E) Şeyh Galip
Çözüm: Türk edebiyatında Şeyh Galip’in tasavvuf
tarzında yazdığı Hüsn-ü Aşk aynı zamanda felsefî ögeleri
barındıran bir eserdir. Batı edebiyatında da yankı
uyandırmıştır. Doğru cevap E’dir.
5. Aşağıdakilerden hangisi Batı etkisindeki kalan Türk
Edebiyatı’nın adıdır?
A) Milli Edebiyat
B) Fecr-i Âti
C) İslâm Edebiyatı
D) Tanzimat Edebiyatı
E) Anadolu Edebiyatı
Çözüm: Batı’yla ilişkilerini geliştiren Osmanlı Devleti
Batı’nın pek çok özelliklerinden etkilendi. Etkilendiği
özelliklerden biri de Batı’nın edebiyatıdır. Doğru cevap
D’dir.
6. Aşağıdakilerden hangisi 17. Yüzyıl Divan
şairlerinden biri değildir?
A) Fuzuli
B) Şeyhülislâm Yahya
C) Nevi Zâde Atayi
D) Naili
E) Neşati
Çözüm: Fuzuli Divan edebiyatının 16. Yüzyıl şairidir.
Doğru cevap A’dır.
7. Şinasi, Ziya Paşa, Namık Kemal gibi sanatçılar hangi
yüzyıl edebiyatın sanatçılarıdır?
A) 15. yüzyıl
B) 16. yüzyıl
C) 17. yüzyıl
D) 18. yüzyıl
E) 19. yüzyıl.
Çözüm: Soruda adı geçen bu sanatçılar, Tanzimat
edebiyatı sanatçılarıdır. Tanzimat edebiyatının ortaya
çıkışı 19. Yüzyıldır. Doğru cevap E’dir.
8. Aşağıdakilerden hangisi 17. Yüzyıl sanatçısı olan
Evliya Çelebi’nin bir eserinin adıdır?
A) Risâle
B) Keşf-üz-Zünun
C) Seyahatname
D) Siyer-i Veysi
E) Cihannüma
Çözüm: Türk edebiyatında Osmanlı coğrafyasını gezen ve
gözlemlerini yazdığı Evliya Çelebi’nin bu eserinin ada
Seyahatnamedir. Doğru cevap C’dir.
9. Aşağıdaki şairlerden hangisi 20. Yüzyıl Divan şiiri
geleneğini sürdürmüştür?
A) Şinasi
B) Ziya Paşa
C) Mehmet Akif Ersoy
D) Namık Kemal
E) Rıza Tevfik Bölükbaşı
Çözüm: 20. Yüzyıl Divan şiirinin yok olmaya başladığı
bir dönemdir. Bu yüzyılda M. Akif, Yahya Kemal Beyatlı
gibi şairler Divan şiiri geleneğini sürdürmüşlerdir. Doğru
cevap C’dir.
10. Aşağıdakilerden hangisi 20. Yüzyıl Türk-İslâm
edebiyatı geleneği dışında kalan bir sanatçıdır?
A) Ahmet Muhip Dranas
B) Necip Fazıl Kısakürek
C) Nuri Pakdil
D) Cahit Zarifoğlu
E) ismet Özel
Çözüm: 20. Yüzyıl edebiyatında yukarıdaki soruda adı
geçen sanatçılardan yalnızca Ahmet Muhip Dranas Türkİslam
edebiyatı dışında kalan eserler vermiştir. Doğru
cevap A’dır
XVI - XX. Yüzyıl Türk - İslam Edebiyatı Çözümlü Test III
1. Aşağıdaki yazar eser eşleştirmelerinden hangisi
yanlıştır?
A) Fuzuli-Divan
B) Baki-Leyla vü Mecnun
C) Lamii Çelebi-Hüsn-ü Dil
D) Hakani Mehmed Bey- Hilye
E) Hayreti-Risale-i Tasavvuf
Çözüm: Risale-i Tasavvuf adlı eser Lamii Çelebi’ye aittir.
Doğru cevap E’dir.
2. Nefehatü’l-Üns adlı eser kimindir?
A) Fuzuli
B) Baki
C) Lamii Çelebi
D) Hakani Mehmed Bey
E) Hayreti
Çözüm: Nefehatü’l-Üns adlı eser Lamii Çelebi’ye aittir.
Doğru cevap C’dir.
3. I. Emri
II. Figani
III. Hayreti
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri XVI. Yüzyıl
dönemi şairlerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Hiçbiri
D) I,II, III
E) I, III
Çözüm: Emri, Figani, hayreti XVI: yüzyıl şairlerindendir.
Doğru cevap D’dir.
4. Aşağıdakilerden hangisi XVI. yüzyılda tezkire
alanının gelişmesine yardımcı olanlar arasında yer
almaz?
A) Sehi Bey
B) Latifi
C) Aşık Çelebi
D) Ahdi
E) Feridun Bey
Çözüm: Feridun Bey münşeat alanında gelişmelere katkı
sağlamıştır. Doğru cevap E’dir.
5. Türk-i Basit tarzını oluşturan ve sade Türkçe ile şiir
yazan şairler kimlerdir?
A) Sehi Bey-Fuzuli
B) Baki- Lamii çelebi
C) Fuzuli-Nazmi
D) Nazmi-Mahremi
E) Fizuli-Lamii Çelebi
Çözüm: Türk-i basit tarzını Nazmi ve Mahremi
oluşturmuştur. Doğru cevap D’dir.
6. Aşağıdakilerden hangisi XVI.yüzyıl Türk İslam
Edebiyatının mutasavvıf şairlerindendir?
A) Fuzuli
B) Baki
C) Lamii Çelebi
D) Hakani Mehmed Bey
E) Vahib Ümmi
Çözüm: Vahib Ümmi XVI.yüzyıl Türk İslam Edebiyatının
mutasavvıf şairlerindendir. Doğru cevap E’dir.
7. Aşağıdakilerden hangisi Şuara Tezkireleri arasında
yer almaz?
A) Mecmau’l-Havâs
B) Siyer-i Veysî
C) Riyâzu’ş-Şuarâ
D) Zübdetü’l-Eş‘âr
E) Zeyl-i Zübdetü’l-Eş‘âr
Çözüm: Siyer-i Veysî dönemin nesire örneklerindendir.
Doğru cevap B’dir.
8. Aşağıdakilerden hangisi XVIII. Yüzyılda Sebk-i
Hindi akımının en önemli temsilcisidir?
A) Sehi Bey
B) Latifi
C) Aşık Çelebi
D) Şeyh Galib
E) Feridun Bey
Çözüm: Sebk-i Hindi akımının XVIII. Yüzyıldaki
temsilcisi şair Şeyh Galib’dir. Doğru cevap D’dir.
9. El Kamusu’l-muhit adlı eser kime aittir?
A) Firuzabadi
B) Hoca Ahmed Yesevi
C) Latifi
D) Aşık Çelebi
E) Firdevsi
Çözüm: ElKamusu’l-muhit Firuzabadi’ye aittir. Doğru
cevap A’dır.
10. Nur Harmanı adlı eser kime aittir?
A) Mustafa Fehmi Gerçeker
B) Sezai Karakoç
C) C)Muhammed Lutfi
D) Necip Fazıl
E) Darendeli Osman Hulusi
Çözüm: Nur Harmanı Necip Fazıl tarafından yazılmıştır.
Doğru cevap D’dir.
0 Yanıt
3080 Gösterim