1. I. Tesbît Dönemi
II. Tedvîn Dönemi
III. Tenkid Dönemi
IV. Tasnîf Dönemi
Hadis tarihinde bu faaliyetlerin sürdürüldüğü dönem
olan mütekaddimûn dönem yukarıda verilen hangi
dönemlerden oluşmaktadır?
A) I, II ve III
B) III ve IV
C) I, II, III ve IV
D) II, III ve IV
E) I, II ve IV
Çözüm: Hadisler tarihi sıra itibariyle önce yazılı ve sözlü
olarak koruma ve kayıt altına alınmaya çalışılmış, sonra
bunlar belli kitaplar içinde bir araya toplanmış, ardından
da bu kitaplardaki hadislerin sınıflandırılması yoluna
gidilmiştir. Bu aşamalar, zamanlarında yapılan hadis
çalışmalarının ayırıcı temel özelliklerinden hareketle;
Tesbît Dönemi, Tedvîn Dönemi ve Tasnîf Dönemi şeklinde
isimlendirilirler. Hadis tarihinde bu faaliyetlerin
sürdürüldüğü döneme mütekaddimûn dönemi denmektedir.
Doğru cevap E’dir.
2. Tesbît Dönemi ile ilgili verilen bilgilerden hangisi
doğru değildir?
A) Bu dönemde hadislerin sözlü ve yazılı olarak
öğretilmesi söz konusudur.
B) Bu dönem aşağı yukarı hicri 3. yüzyılın sonlarına
kadar devam etmiştir.
C) İlk Müslümanlar olan sahâbe nesli ile onlardan
sonra gelen ve tâbiûn denen neslin büyüklerinin
yaşadığı dönemdir.
D) Bu dönemde hadis öğretim ve öğrenimi için Hz.
Peygamber’in, sahabîlerin ve tâbiûn neslinin
büyüklerinin yoğun faaliyetleri olmuştur.
E) Tesbît, sabitleme, kaydetme, bağlama, sağlama
alma anlamlarına gelir.
Çözüm: Tesbît, sabitleme, kaydetme, bağlama, sağlama
alma anlamlarına gelir. Bu dönemde hadislerin sözlü ve
yazılı olarak öğretilmesi, öğrenilmesi, halk arasında
yayılması, böylece hafızalarda ve değişik yazı malzemeleri
üzerine kaydedilip koruma altına alınması söz konusudur.
Bu dönem aşağı yukarı hicri 1. yüzyılın sonlarına kadar
devam etmiştir. Yani ilk Müslümanlar olan sahâbe nesli
ile onlardan sonra gelen ve tâbiûn denen neslin
büyüklerinin yaşadığı dönemdir. Bu dönemde hadis
öğretim ve öğrenimi için Hz. Peygamber’in, sahabîlerin ve
tâbiûn neslinin büyüklerinin yoğun faaliyetleri olmuştur.
Doğru cevap B’dir.
3. Hadislerin öğretilmesi ve halk arasında yayılmasında
en büyük gayret kime aittir?
A) Hz. Peygamberimiz’e aittir.
B) Ebû Hüreyre’e aittir.
C) Hz. Âişe’ e aittir.
D) Abdullah b. Abbas’ e aittir
E) Ebû Hüreyre’ e aittir.
Çözüm: Bu dönemde hadis öğretim ve öğrenimi için Hz.
Peygamber’in, sahabîlerin ve tâbiûn neslinin büyüklerinin
yoğun faaliyetleri olmuştur. Hz. Peygamber hadislerin
kaynağıdır. Onların öğretilmesi ve halk arasında
yayılmasında en büyük gayret de Hz. Peygamber’e aittir.
Hz. Peygamber bu uğurda zamanın bütün iletişim
imkânlarını kullanmıştı. Doğru cevap A’dır.
4. Hz. Peygamber bazı mühim hükümleri savaş
sıralarında açıklamıştı. Mut’a nikâhı ile bazı hayvan
etlerinin haramlığı gibi hükümler hangi savaşta halka
duyurulmuştur?
A) Bedir savaşı
B) Uhud savaşı
C) Hendek savaşı
D) Hayber savaşı
E) Mute savaşı
Çözüm: Savaşların tarih boyunca milletlerin
birbirlerinden bilgi ve tecrübe alışverişinde oynadıkları
rol çok iyi bilinmektedir. İşte Hz. Peygamber de bazı
mühim hükümleri savaş sıralarında açıklamıştı. Meselâ
Hayber Savaşı’nda mut‘a nikâhı ile bazı hayvan etlerinin
haramlığı, Mekke’nin fethinde cahiliye imtiyazlarının
geçersizliği ve Mekke’nin harem oluşu gibi hükümler
halka duyurulmuştu. Doğru cevap D’dir.
5. İlk Müslümanlar, özellikle sahâbîler hadis rivayetinde
gereken titizliği göstermek için aşağıdaki çarelerden
hangisine başvurmuşlardır?
A) Hadis rivayetini arttırma
B) Hadis rivâyet edene şahidsiz inanma
C) Hadis rivayet edene yemin ettirme
D) Hadisi son duyan kimseden almaya çalışma
E) Hadisi hadislerle karşılaştırmadan yayınlama
Çözüm: İlk Müslümanlar, özellikle sahâbîler de
meselenin şuurunda olarak hadis rivayetinde gereken
titizliği göstermeye gayret etmişlerdi. Bunun için başlıca
şu çarelere başvurdukları görülmüştür:
- Hadis rivayetini azaltma
- Hadis rivâyet edenden şâhid isteme
- Hadis rivayet edene yemin ettirme
- Hadisi kur’ân ve önceden bildikleri hadislerle
karşılaştırma
- Hadisi ilk duyan kimseden almaya çalışma
- Hadisin râvîlerini inceleme
Doğru cevap C’dir.
6. I. Medine Sözleşmesi
II. Nüfus Sayımı Tutanağı
III. Dîne Çağrı Mektupları
IV. Hemmâm b. Münebbih’in Sahîfesi
V. Semüre’nin içinde “pek çok ilim” bulunan sahifesi
Yukarıdakilerden hangileri Hz. Peygamber
hayattayken yazılanlardan değildir?
A) I - II
B) III - V
C) II - IV
D) IV - V
E) I - V
Çözüm: Hemmâm b. Münebbih’in Sahîfesi ve Semüre’nin
içinde “pek çok ilim” bulunan sahifesi Hz. Peygamber’in
vefatından sonra sahâbe döneminde yazılan
hadislerdendir. Diğerleri ise Hz. Peygamber hayattayken
yazılmıştır. Doğru cevap D’dir.
7. Hadislerin yazılıp yazılamayacağı konusunda
birbirleriyle çelişen haberler bulunmaktadır. Hadis
usûlünde bu duruma ne ad verilmektedir?
A) İmtiyâznâmeler
B) İhtilâfü’l-hadîs
C) es-Sahîfetu’s-sâdıka
D) Sadakât hadîsleri
E) Mütekaddimûn
Çözüm: Hadislerin yazılıp yazılamayacağı konusunda
birbirleriyle çelişen haberler bulunmaktadır. Hadis
usûlünde bu duruma İhtilâfü’l-hadîs ,ilgili hadislere de
Muhtelifü’l-hadîs (veya Muhtelefü’l-hadîs) denir.
Gerçekte hadisler arasında çelişki yoktur, bu çelişki
görünüştedir. Hz. Peygamber’in bu konudaki
açıklamalarının farklı zamanlarda yapıldığı ve
hadislerinin yazılmasını önce yasakladığı, sonra bu yasağı
kaldırdığı anlaşılmaktadır. Doğru cevap B’dir.
8. “Hz. Peygamber’in -sallellahu aleyhi ve sellemsahâbîleri
arasında benden daha çok hadis bilen hiç
kimse yoktu, Abdullah b. Amr hariç. Çünkü o yazdı,
ben yazmadım” diyerek hadislerin yazılabileceğini
gösteren sözü hangi sahâbî söylemiştir?
A) Râfi‘ b. Hadîc
B) Abdullah b. Amr
C) Ebû Şâh
D) Hz. Ömer
E) Ebû Hüreyre
Çözüm: Abdullah b. Amr’ın bu haberini Ebû Hüreyre’nin
şu sözü doğrular mahiyettedir: “Hz. Peygamber’in -
sallellahu aleyhi ve sellem- sahâbîleri arasında benden
daha çok hadis bilen hiç kimse yoktu, Abdullah b. Amr
hariç. Çünkü o yazdı, ben yazmadım”. Doğru cevap E’dir.
9. I. Hz. Ali
II. Hz. Ömer
III. Ebû Hüreyre
IV. İbn Abbas
Hadis yazımına izin verildiğine dair haberlerde “İlmi
yazıya geçirin!” diye söyleyen kişiler
yukarıdakilerden hangileridir?
A) I ve II
B) I, II ve III
C) II, III ve IV
D) I, II ve IV
E) I ve III
Çözüm: Hadis yazımına izin verildiğine dair haberlerde
Hz. Ömer, Hz. Ali ve İbn Abbâs; “İlmi yazıya geçirin!”
demişlerdir. Doğru cevap D’dir.
10. Hadislerin öğrenim usullerinde, Hadisler bir dönemde
daha ziyade hocadan işitme yoluyla alınıyorlardı.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumu anlatmaktadır?
A) Semâ yoluyla
B) Sened yoluyla
C) Rivâyet yoluyla
D) Hadis yoluyla
E) İlim yoluyla
Çözüm: Hadisler bu dönemde daha ziyade semâ (yani
hocadan işitme) yoluyla alınıyorlardı. Bununla beraber,
ilerde meşhur olacak olan diğer usûller de zaman zaman
kullanılmıştır. Zaten sonraki dönemlerde hadis âlimleri
de, muteber hadis öğrenme usûllerini tartışırlarken esas
olarak onların bu dönemde, özellikle asr-ı saâdette
uygulamasının olup olmadığına bakacaklardır. Doğru
cevap A’dır.
0 Yanıt
1382 Gösterim