Sıra Sizde 1:
Fıkhın bilimsel bir disiplin olarak açığa çıkmasında etkili olan dinî ve toplumsal etmenler üzerinde düşününüz.
Her müslümanın ilahî iradenin öngördüğü biçimde davranması, dinî bir
gerekliliktir. Her bir davranışla ilgili şer’î hükmün belirlenmesi ihtiyacı,
fıkhın bir bilim haline gelmesinde müslümanları yönlendiren temel dinî bir
etmendir. Ayrıca toplumsal değişim, Kitâb ve Sünnet’te hükmü açıkça
bildirilmeyen yeni davranış ve ilişki biçimlerini doğurmuştur. Bu yeni
davranış ve ilişki biçimlerine ilişkin şer’î hükümlerin uygun yöntemlerle
kaynaklardan çıkarılması ihtiyacı da fıkhın oluşumunda etkili olmuş
toplumsal bir olgudur.
Sıra Sizde 2
Fıkhın tarihsel süreçte müslümanların düşünce ve yaşam biçimleri üzerinde
diğer temel İslâm bilimlerine göre niçin daha fazla etkili olduğunu açıklamaya
çalışınız.
Fıkıh bireysel ve toplumsal yaşamı bütünüyle kuşatıcı normatif bir yapı
olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer temel İslam bilimlerinden kelâm dışında
kalanları, zaten olması gerekeni öngören kurallar içermemektedir. Onların
bireysel davranış ve toplumsal ilişkileri yönlendirmekle ilgili işlevleri
bulunmamaktadır. Kelâm ise, itikadî alanla ilgili olup, içerdiği hükümler
birey ve toplum yaşamı bakımından doğrudan işlevsel değildir. Üstelik
kelâmın inceleme alanı sürekli yenilenmediği halde, fıkhî hükümler birey ve
toplum yaşamının her an içindedir.
Sıra Sizde 3
Kişilerin kendilerine dönük davranışları ile beşerî ilişki oluşturan, fakat hukuk
tarafından düzenlenmeyen davranışlara örnekler bulmaya çalışınız.
Kişilerin kendilerine dönük davranışlarına, iyi ya da kötü niyetli olma,
tevazu, vakar, hased, riya, ruh ve beden sağlıklarını (aklın ve nefsin
korunması) ilgilendiren eylemleri; beşerî ilişki oluşturan, fakat hukukun
düzenleme alanına girmeyen davranışlara da adaletli davranmak, yardımlaş-
mak, ahde vefa göstermek ve yalan söylemek örnek verilebilir.
Sıra Sizde 4
İbkâ, ıslâh ve ilgâ işlemine tâbi tutulan Câhiliye hukuk kural ve kurumlarıyla
ilgili siz de başka örnekler bulmaya çalışınız.
Câhiliye hukukunda yer alan mehir, selem, kısas, diyet, âkıle, kasâme ve
davalıya yemin teklifi gibi kural ve kurumlar ibkâ;
îlâ, zıhâr, iddet, miras ve vasiyet gibi kural ve kurumlar ıslâh;
evlat edinme, borçlunun satılması, mülkiyetin kumar ve şans oyunları ile intikali gibi kural ve kurumlar da ilgâ edilmiştir.
0 Yanıt
1883 Gösterim