1. Medeniyet kelimesini ilk defa ‘civilisation’ kelimesine karşılık olarak kullanan kişi
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Cevdet Paşa
B) Sadık Rifat Paşa
C) Namık Kemal
D) Ziya Paşa
E) Şemseddin Sami
2. I. Anne ile çocuk arasındaki ilişki
II. Doktor ile hasta arasındaki ilişkisi
III. İşçi ile işveren arasındaki ilişki
Yukarıdakilerden hangisi sosyal ilişkilere örnek olarak verilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
3. İslâm medeniyetinin kaynakları hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) İslam medeniyetinin doğuş sürecinde iki temel kaynağı vardı. Bunların biri vahiy
diğeri vahyi hayata aktaran Hz. Peygamber’dir.
B) Kur’ânî mesajlar, sadece insanın ahiret ile bağını düzenler.
C) İslâm medeniyetinin en öncelikli ve önemli kaynağı “Arap cahiliyye” dönemidir.
D) Kur’ânî mesajlar, insana, ahiretin halifesi olarak oradaki davranış biçimlerini ve
sorumluluklarını hatırlatır.
E) Peygamberler, insanlık tarihinde medeniyetlere temsilcilik yapmamışlardır.
4. Kültür ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Bir toplulukta örf ve adetlerden, davranış tarzlarından, teşkilat ve tesislerden kurulu
ahenkli bütündür.
B) Bir topluluğun yaşama tarzıdır.
C) Yaşanan çevre ile fert arasında var olan düşüncelerin, zevklerin, alışkanlıkların ortaklığıdır.
D) Geçmişten gelen sadece maddi değerlerin toplamıdır.
E) İnsanın tabiatı ve kendini idare etme yolu ile bizzat meydana getirdiği eserdir.
5. Günümüz hukuk anlayışına göre İstinaf Mahkemesi, Temyiz, Danıştay veya Ağır Ceza Mahkemesi gibi terimlerin karşılığı olarak kullanılabilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mültezim
B) Mezalim
C) İltizam
D) Mürtezika
E) Reccale
6. İslâm’ın önemsediği ve insanlar arasında uygulanmasını istediği değerlerden biri olan
ve görmezliğe gelme, bağışlama anlamında kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mütetavvia
B) Amil
C) Cibayet
D) Müsamaha
E) Ferraş
7. Semerkant’ta imal edilmeye başlanan kâğıdın daha sonra tüm İslâm dünyasına yayılması
aşağıdaki hangi olaydan sonra olmuştur?
A) Talas Savaşı
B) Uşi Antlaşması
C) Mekke’nin Fethi
D) Bedir Savaşı
E) Veda hutbesi
8. Sultan Sancar döneminde Selçuklu şehirlerinin enlem ve boylam dereceleri ile kıble yönlerini gösteren Zîc-i Sancâriyi tertipleyen ilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Zeynu’l-Ahbâr
B) Hüseyin Beyhâki
C) Nâsuriddin Tûsî
D) Ebu’l-Fazl Muhammed
E) Ebu Mansur Abdurrahman Hâzinî
9. I. Kur’ân
II. Hadis
III. Maslahat
Yukarıdakilerden hangisi İslâmî dönemde vezirliğin dayandırıldığı meşruiyyet gerekçelerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
10. Büyük Selçuklularda ve Anadolu Selçuklularında sivil idarenin en üst memuriyeti aşağıdaki sembollerden hangisi ile temsil edilir?
A) Kılıç
B) Mühür
C) Kitap
D) Divit
E) Kaftan
11. Aşağıdakilerden hangisi dinî ve ilmî amaca yönelik vakıflardan biridir?
A) Turan Melik
B) Hacı Mustafa Ağa
C) İzzeddin Keykâvus
D) Gevher Nesibe
E) Atabey Cemâleddin Ferruh
12. İslâm dünyasında halk yararına veya vakıf esasına göre kurulan darüşşifaların yanında
sonradan tıp medreselerinin açılmasının ilk büyük örneği aşağıdaki ülkelerden
hangisinde yapılmıştır?
A) Mısır
B) Afganistan
C) Fas
D) Suriye
E) Habeşistan
13. İslam medeniyetinde devlet hazinesi anlamına gelen kavram aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İmamet
B) Beytü’l Hikme
C) Beytülmal
D) Mâhi’n-Nükûş
E) Habbaz
14. İslam hukukuna göre, İslam devletinin Müslüman olmayan vatandaşlarından askerlik
hizmeti karşılığında aldığı vergi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cizye
B) Öşür
C) Harac
D) Zekât
E) Ağnam
15. Selçuklu Sultanı Alp Arslan devrinde vezir Nizamülmülk tarafından Bağdat’ta yapımı
gerçekleştirilen “Nizamiye” medresesi kaç yılında tamamlanmıştır?
A) 1062
B) 1065
C) 1067
D) 1069
E) 1071
16. Aşağıdakilerden hangisi İslam tarihinin ilk dönemlerindeki mahalle mektepleri
anlamında kullanılan kavramlardan biri değildir?
A) Daruleytam
B) Küttâb
C) Beytü't-ta'lîm
D) Dâru't-ta'lîm
E) Muallimhâne
17. Hz. Peygamber’in Medine Çarşısı’nda görevlendirdiği ilk muhtesib hanım aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hz. Ayşe
B) Şifa binti Abdullah
C) Esma binti Ebu Bekir
D) Hz. Hatice
E) Hz. Fatıma
18. Aşağıdakilerden hangisi şer’î hükümler verilirken dayandırılan temel ilkelerden biri
değildir?
A) Hadis
B) İcmâ
C) Ferman
D) Kur’an
E) Kıyas
19. Hz. Muhammedin (sav), düşmanın neler yaptığını öğrenmek ve buna göre bazı
tedbirler almak için Mekke-Şam ticaret yolu gibi stratejik noktalara görevlendirdiği askeri
birlik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mürtezikalar
B) Akıncılar
C) Sipahiler
D) Seriyyeler
E) Levendler
20. Emevi ordusunda cihadın faziletlerinden yararlanmak için kendi arzuları ile cepheye
koşan ve sadece ele geçirilen ganimetlerden pay alan askerlere ne ad verilir?
A) Müfredân
B) Deliler
C) Mevâlî
D) Mütetavvia
E) Mürtezika
21. Aşağıdakilerden hangisi Ziya Gökalp’e göre kültür ve medeniyet kavramları arasındaki
farklılıklardan biri değildir?
A) Medeniyet ferdî irade ve metotla, kültür ilham ve duygularla oluşur.
B) Kültür; milli, medeniyet; milletlerarasıdır.
C) Kültür ve medeniyet arasında amaç ve araç farklılığı vardır.
D) Kültür ve medeniyetin yükselmesi ters orantı gösterir.
E) Kültür daha zor, medeniyet daha kolay anlaşılır ve incelenir.
22. İslam medeniyetinin bilinebilir ve analiz edilebilir ya da tarif edilebilir özünü oluşturan unsur aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gelenek
B) Tevhid
C) Naat
D) Teknoloji
E) Görenek
23. I. Hürler
II. Esirler
III. Mevâlî
Yukarıdakilerden hangileri cahiliye dönemindeki sosyal sınıflardandır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
24. Tarih felsefesi ve sosyolojinin kurucusu olarak kabul edilen bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bodley
B) Huntington
C) Yusuf Has Hacib
D) İbn Haldun
E) İbn-i Sina
25. Aşağıdakilerden hangisi Veda Hutbesi’nin konusudur?
A) Cihad
B) Kadın hakları
C) Çocuk Hakları
D) İnsan Hakları
E) Hayvan Hakları
26. İslâm medeniyetinin doğuşunu, gelişmesini ve şekillenmesini sağlayan en büyük etken
aşağıdakilerden hangisidir?
A) İslâm dininin ilme verdiği değer
B) İslâm dininin katı tutumu
C) İslâm dininin bölgede egemen din olması
D) İslâm dininin getirdiği kurallar
E) İslâm dininin geniş bir coğrafyaya yayılmış olması
27. Semerkant’ta imal edilmeye başlanan kâğıdın daha sonra tüm İslâm dünyasına
yayılması aşağıdaki hangi olaydan sonra olmuştur?
A) Uşi Antlaşması
B) Mekke’nin Fethi
C) Bedir Savaşı
D) Talas Savaşı
E) Kasr-ı Şirin Antlaşması
28. Türkçe’nin güzelliklerini, yabancılara özellikle de Araplara göstermek için kaleme
alınan eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divânu Lügati’t Türk
B) Kutadgu Bilig
C) Siyasetname
D) Atabetü’l Hakayık
E) Divan-ı Hikmet
29. Selçuklular döneminde devletin mali işlerini yürütmekle görevli divan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divân-ı İşraf
B) Divân-ı İstifâ
C) Divân-ı Arz
D) Divân-ı İnşâ
E) Divân-ı Âsafi
30. Osmanlı sultanının halife unvanı aşağıdaki hangi antlaşma ile uluslararası boyuta
taşınmıştır?
A) Karlofça Antlaşması
B) Lozan Antlaşması
C) Küçük Kaynarca Antlaşması
D) Berlin antlaşması
E) Zitvatoruk Antlaşması
31. Aşağıdakilerden hangisi İslâm Medeniyet Tarihinde sağlık kurumlarına veya
hastanelere verilmiş olan adlardan biri değildir?
A) Dâru’l-Âfiye
B) Bîmarhâne
C) Beytü’l-Hikme
D) Dâru’s-Sıhha
E) Mâristan
32. I. Yolda kalanlar
II. Fakir ve yoksullar
III. Düşkünler
IV. Âmiller
Yukarıdakilerden hangileri Kur’an’a göre zekât almaya hakkı olanlardandır?
A) Yalnız I
B) I ve II
C) II ve III
D) I, III ve IV
E) I, II, III ve IV
33. Defterdarlık müessesi hangi yıl Maliye Nezâreti adını almıştır?
A) 1841
B) 1842
C) 1843
D) 1844
E) 1845
34. İslâm dünyasında gelişip kurumlaşan divan kim zamanında oluşturulmuştur?
A) Hz. Ali
B) Hz. Ömer
C) Hz. Osman
D) Hz. Ebubekir
E) Hz. Muhammet
35. Osmanlı medreselerinin bir sistem içinde kurulmasında ve teşkilâtın işlemesinde ilk
önemli adımı atan padişah aşağıdakilerden hangisidir?
A) II. Selim
B) Fatih Sultan Mehmet
C) I. Mahmut
D) Kânûnî Sultan Süleyman
E) I. Murat
36. Osmanlıların ilk müderrisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Molla Fenârî
B) Kadızâde-i Rûmî
C) Davud-ı Kayserî
D) Celâleddin Hızır
E) Taceddin İbrahim
37. Aşağıdakilerden hangisi mezâlim’in görevlerinden biri değildir?
A) Divan kâtiplerini denetlemek
B) Yöneticilerin veya güçlü kimselerin gasb ettiği mallarla ilgili şikâyetleri incelemek
C) Defterdarları tayin etmek
D) Umumî ve hususî vakıfları denetlemek
E) Kadı mahkemelerinin verdiği kararları uygulamak
38. Kadı adına keşif yapan veya mahkemenin yetki alanındaki davalara bakan kişiye ne
ad verilir?
A) Nâib
B) Kâtip
C) Muhzır
D) Kazasker
E) Mültezim
39. I. Donanma-yı Hümayun
II. Hint Donanması
III. Tuna İnce Donanması
Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı donanmalarındandır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
40. Aşağıdakilerden hangisi II. Mervan’a kadar Emevi ordusunu oluşturan hamîs in bölümlerinden biri değildir?
A) Kalbü’l-ceyş
B) Meymene
C) Meysere
D) Mukaddeme
E) Haresü’l-halîfe
41. Aşağıdakilerden hangisi manevi kültür unsurlarından biri değildir?
A) Teknoloji
B) Dil
C) Hukuk
D) Eğitim
E) Din
42. Asabiyeti güçlü; fakat medeniyeti zayıf bedevilerin (çöl halkı, göçebe) medeniyetçe
ileri; fakat asabiyet bakımından fakir olan hadarîleri yendiklerini ifade eden islam
düşünürü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gazzali
B) Farabi
C) İbn Haldun
D) Birunu
E) İbn Rüşd
43. Kültür ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Yaşanan çevre ile fert arasında var olan düşüncelerin, zevklerin, alışkanlıkların ortaklığıdır.
B) Bir topluluğun yaşama tarzıdır.
C) İnsanın tabiatı ve kendini idare etme yolu ile bizzat meydana getirdiği eserdir.
D) Bir toplulukta örf ve adetlerden, davranış tarzlarından, teşkilat ve tesislerden kurulu
ahenkli bütündür.
E) Geçmişten gelen sadece maddi değerlerin toplamıdır.
44. Sosyo-kültürel yaşamın her alanında varlığını en etkin biçimde sürdüren Hindistan sınıflara
ayrılmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi asiller ve askerler sınıfını oluşturmaktadır?
A) Brahmanlar
B) Kşatriyalar
C) Vaisyalar
D) Sudralar
E) Paryalar
45. Çiçek açma çağı olarak bilinen ve İslam medeniyetinin Himalayalar’dan Pirene’lere,
Karadeniz’den Aden Körfezine kadar uzanan ve bütün İslam coğrafyasına nüfuz ettiği asır
aşağıdakilerden hangisidir?
A) VIII.
B) IX.
C) X.
D) XI.
E) XII.
46. Kur’ân-ı Kerim’in ilk ayeti aşağıdakilerden hangisini emretmektedir?
A) Adaleti
B) Cihad etmeyi
C) Yardım etmeyi
D) Okumayı
E) Oruç tutmayı
47. Gazneliler döneminde (936-1030) devletin resmî dili aşağıdakilerden hangisidir?
A) İbranice
B) Hintçe
C) Farsça
D) Arapça
E) Türkçe
48. Divânu Lügati’t-Türk adlı eser aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
A) Kaşgarlı Mahmud
B) Cemal Karşî
C) Ahmed Yesevi
D) Sem'ânî
E) Yusuf Has Hâcib
49. I. Kur’ân
II. Hadis
III. Maslahat
Yukarıdakilerden hangileri İslâmî dönemde vezirliğin dayandırıldığı meşruiyyet
gerekçelerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
50. Büyük Selçuklularda ve Anadolu Selçuklularında sivil idarenin en üst memuriyeti aşağıdaki sembollerden hangisi ile temsil edilir?
A) Kılıç
B) Divit
C) Mühür
D) Kitap
E) Kaftan
51. Aşağıdakilerden hangisi İslâm dünyasında sağlık kurumlarına verilen adlardan biridir?
A) Külliye
B) Mektep
C) İmaret
D) Dâru’l-Âfiye
E) Ribat
52. Erkeklerin meslek sahibi olup dükkân açması, kızların çeyizlerinin hazırlanması gibi
esnafla mahallenin dayanışmasını ortaya koyan en belirgin vakıf aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Zeamet
B) Paşmaklık
C) Mülk
D) Avârız
E) Tımar
53. Devlete ait malların muhafaza edildiği fiziki mekânı ifade ettiği gibi devlete ait taşınır
taşınmaz malların bütününü ve bunların idaresiyle ilgili hukuki kurumu da ifade eden
kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A) Beytülmal
B) Divan
C) İhtisab
D) Vakıf
E) Ahilik
54. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlıda öşür vergisi vermekle yükümlü olan kesimdir?
A) Ateistler
B) Yahudiler
C) Mecusiler
D) Hıristiyanlar
E) Müslümanlar
55. Osmanlı'nın ilk ilimler akademisi olan ve Sultan Abdülmecid’in iradesiyle kurulan
Encümen-i Daniş, aşağıdaki ülkelerden hangisinin ilimler akademisi örnek alınarak
oluşturulmuştur?
A) İspanya
B) Fransa
C) Almanya
D) İtalya
E) İngiltere
56. Osmanlı medreselerine son veren Tevhîd-i Tedrîsat kanunu hangi yıl kabul edildi?
A) 1923
B) 1924
C) 1927
D) 1925
E) 1926
57. Osmanlıda Divan-ı Hümayûn ve örfî hukuktan sorumlu kişi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sadrazam
B) Tuğracı
C) Şeyhulislâm
D) Defterdar
E) Nişancı
58. Divanü’l-Mezâlim” aşağıdakilerden hangisi dönemde ortaya çıkmıştır?
A) Memluklular
B) Selçuklular
C) Emeviler
D) Abbasiler
E) Osmanlılar
59. Anadolu’daki ilk Türk donanması kim zamanında oluşturulmuştur?
A) Çağrı Bey
B) II. Kılıçarslan
C) I. Kılıçarslan
D) Alâeddin Keykubat
E) Tuğrul Bey
60. Hz. Ömer’in daimî ve maaşlı askerlik uygulaması başlatmasının amacı nedir?
A) Müslümanların askerliği bırakıp tarım ve ticaretle uğraşmalarını önlemek ve cihad
ruhunu canlı tutmak
B) Cahiliye dönemindeki ordu yapısını değiştirmek
C) Sınırlara yakın olmak
D) Düşmanın moralini bozmak
E) Ordudaki disiplini arttırmak.
CEVAP ANAHTARI
1. B) Sadık Rifat Paşa
2. E) I, II ve III
3. A) İslam medeniyetinin doğuş sürecinde iki temel kaynağı vardı. Bunların biri vahiy
diğeri vahyi hayata aktaran Hz. Peygamber’dir.
4. D) Geçmişten gelen sadece maddi değerlerin toplamıdır.
5. B) Mezalim
6. D) Müsamaha
7. A) Talas Savaşı
8. E) Ebu Mansur Abdurrahman Hâzinî
9. E) I, II ve III
10. D) Divit
11. B) Hacı Mustafa Ağa
12. A) Mısır
13. C) Beytülmal
14. A) Cizye
15. C) 1067
16. A) Daruleytam
17. B) Şifa binti Abdullah
18. C) Ferman
19. D) Seriyyeler
20. D) Mütetavvia
21. D) Kültür ve medeniyetin yükselmesi ters orantı gösterir.
22. B) Tevhid
23. E) I, II ve III
24. D) İbn Haldun
25. D) İnsan Hakları
26. A) İslâm dininin ilme verdiği değer
27. D) Talas Savaşı
28. A) Divânu Lügati’t Türk
29. B) Divân-ı İstifâ
30. C) Küçük Kaynarca Antlaşması
31. C) Beytü’l-Hikme
32. E) I, II, III ve IV
33. A) 1841
34. B) Hz. Ömer
35. B) Fatih Sultan Mehmet
36. C) Davud-ı Kayserî
37. C) Defterdarları tayin etmek
38. A) Nâib
39. E) I, II ve III
40. E) Haresü’l-halîfe
41. A) Teknoloji
42. C) İbn Haldun
43. E) Geçmişten gelen sadece maddi değerlerin toplamıdır.
44. B) Kşatriyalar
45. C) X.
46. D) Okumayı
47. C) Farsça
48. A) Kaşgarlı Mahmud
49. E) I, II ve III
50. B) Divit
51. D) Dâru’l-Âfiye
52. D) Avârız
53. A) Beytülmal
54. E) Müslümanlar
55. B) Fransa
56. B) 1924
57. E) Nişancı
58. D) Abbasiler
59. C) I. Kılıçarslan
60. A) Müslümanların askerliği bırakıp tarım ve ticaretle uğraşmalarını önlemek ve cihad
ruhunu canlı tutmak