Sıra Sizde 1
Edebî metinlerden zevk almayı kolaylaştıran sanat unsurları arasında
hangilerini sayabilirsiniz?
Belâgat konularının eklerinden olan aruz ve kafiye, lügaz ve muammâ, ebced
hesabı ve tarih düşürme bahisleri edebî metinlerden zevk almayı kolaylaştıran
sanat unsurlarındandır.
Sıra Sizde 2
Türk nesrinde en sanatkârane istişhad örneklerine hangi müelliflerin eserlerinde
rastlayabiliriz, araştırınız.
XVI. yüzyıldan itibaren süslü anlatıma yönelme eğilimi yanında, Türk nesrinin
külfetli ve ağır bir ifade tarzına rağbet etmesinde iktibas ve istişhâd yoluyla
anlatımın önemli bir rolü olmuştur. Sanatkârane Türk nesrinin en mü-
kemmel örnekleri sayılan Veysî ve Nergisî’nin eserlerinde görülen istişhâd
örnekleri bu konudaki en uç misaller olarak kaydedilebilir.
Sıra Sizde 3
İstiârenin okuyucu ve dinleyicinin tasavvuruna etkisi ne olabilir, araştırınız.
İstiâre, okuyucu veya dinleyicinin tasavvur ve tahayyül imkânını zenginleştirip
aktarılmaya çalışılan mânaya parlaklık kazandırır. Alegori ve sembolleri
kullanarak zihindeki bir kavramı benzer başka bir şeyle, özellikle soyut varlıkları
somutlarla değiştirmek suretiyle daha etkili bir anlatım gücü sağlar.
Sıra Sizde 4
Türkçe belâgat kitaplarında mecazlar yapılarına göre kaç kısımda ele alınmış-
lardır, araştırınız.
Türkçe belâgat kitaplarında mecazlar yapılarına göre dört kısımda ele alınmıştır:
Kelime veya lafızların sözlük mânası dışında kullanılmasından kaynaklananlarına
“lügavî”, bir fiilin asıl fâilinden başkasına isnat edilmesiyle
yapılanına “aklî” adı verilir. Ayrıca “örfî” ve “şer’î” olarak da bir ayırım yapıldığı
görülmektedir. Bir örnekle açıklayacak olursak “toprak” kelimesinin
“mezar” mânasında kullanılması lügavîye, hasretin ifadesi olarak kullanılan
“toprak gözümde tütüyor” cümlesindeki örfîye, namaza delâlet eden “salât”
kelimesiyle dua kastedildiği zaman şer’îye, “Ağustos buğdayları iyice sararttı”,
örneklerinde olduğu gibi zaman, mekân ve sebebe bağlanarak yapılanları
ise aklî mecazlara örnektir.
Sıra Sizde 5
Tecâhül-i ârif en çok hangi sanatlarla birlikte kullanılabilir, araştırınız.
Tecâhül-i ârif en çok teşbih, istiare, tenâsüp ve mübalağa sanatlarıyla birlikte
bulunabilir.
0 Yanıt
1515 Gösterim