1. I. Divan Edebiyatı Türkler ‘in İslâm dinini
benimsemesinden sonra ortaya çıkan yazılı edebiyattır.
II. Arap ve Fars edebiyatlarının etkisi altında
gelişmiştir.
III. Divan edebiyatının adı padişah divanından
gelmektedir.
Yukarıdaki divan edebiyatı ile ilgili özelliklerden hangisi/
hangileri doğrudur?
A) I
B) I, II
C) I, II, III
D) I, III
E) III
Çözüm: Divan Edebiyatı Türkler ’in İslâm dinini
benimsemesinden sonra ortaya çıkan yazılı edebiyattır.
Arap ve Fars edebiyatlarının etkisi altında gelişmiştir. Bu
akımın “Divan Edebiyatı” olarak adlandırılmasının
sebebi, şairlerin, şiirlerini divan denen kitaplarda
toplamış olmalarıdır. Doğru cevap B’dir.
2. Arap, Fars ve Türk şiirinde en çok kullanılan eski ve
uzunca olan nazım şekline ne ad verilir?
A) Beyit
B) Bend
C) Mesnevi
D) Kaside
E) Gazel
Çözüm: Kasideler; Arap, Fars ve Türk şiirinde en çok
kullanılan eski ve uzunca bir nazım şeklidir. Türk
edebiyatında kasideler hemen hemen en az otuz ile en
fazla yüz beyit arasında değişen uzunlukta düzenlenmiştir.
Doğru cevap C’dir.
3. I. “Sıra”, “düzen”, “sıraya koyma” demektir.
II. Nazım dendiğinde vezinli, kafiyeli söz yani şiir
anlaşılır.
III. Şiirinde nazım birimi genellikle bendtir.
Yukarıdaki nazım birimleri ile ilgili ifadelerden hangisi
veya hangileri doğrudur?
A) I
B) I, II
C) I, II, III
D) I, III
E) III
Çözüm: Nazım, sözlük anlamıyla “sıra”, “düzen”,
“sıraya koyma “demektir. Ama Divan Edebiyatı’nda
nazım dendiğinde vezinli, kafiyeli söz yani şiir anlaşılır.
Divan şiirinde nazım birimi genellikle beyit olup şiirler,
çeşitli nazım şekilleri içinde kurallarını Arap ve Fars
Edebiyatı’ndan alan aruz vezniyle yazılmıştır. Doğru
cevap B’dir.
4. Türk edebiyatının ilk mesnevisi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Yûsuf u Züleyhâ
B) Kitâbü Evsâfı Mesâcidi’ş-şerîfe
C) Hüsrev ü Şîrîn
D) Mantıku’t-tayr
E) Kutadgu Bilig
Çözüm: Türk edebiyatında ilk mesnevi Yûsuf Has
Hâcib’in (ö. 1077) Kutadgu Bilig adlı eseridir. Doğru
cevap E’dir.
5. Bentlerden kurulu nazım şekillerinin genel adına ne
denir?
A) Tuyuğ
B) Musammat
C) Koşma
D) Rubai
E) Kıt’a
Çözüm: Bendlerden kurulu nazım şekillerinin genel
adıdır. Bunlara nazım birimi bend olan nazım şekilleri de
denilebilir. Doğru cevap B’dir.
6. Altı mısralı bendlerden oluşan musammatlara ne ad
verilir?
A) Tesdîs
B) Müsebba’
C) Tesbî’
D) Müseddes
E) Muaşşer
Çözüm: Altı mısralı bendlerden oluşan musammatlara
müseddes adı verilir. Aynı vezinde ve genellikle beş-yedi
bend arasında veya daha çok sayıda bendden (bazen on
iki) oluşmaktadır. Doğru cevap D’dir.
7. I. Güney Anadolu bölgesinde yaşayan Türkleri’ in
özel bir ezgiyle söyledikleri türkülerden gelişmiş bir
şekildir.
II. Dörtlük sayısı ve kafiye düzeni “Semâi” gibidir.
II. Yiğitçe, mertçe bir üslupla söylenir.
Yukarıdaki özellikleri sağlayan edebi dil aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Ağıt
B) Semai
C) Varsağı
D) Destan
E) Türkü
Çözüm: Güney Anadolu bölgesinde yaşayan Varsak
Türkleri’nin özel bir ezgiyle söyledikleri türkülerden
gelişmiş bir şekildir. Dörtlük sayısı ve kafiye düzeni
“Semâi” gibidir. Varsağılar yiğitçe, mertçe bir üslupla
söylenir. Doğru cevap C’dir.
8. Aşağıdaki Türk aruzunda kullanılan bahirlerden
değildir?
A) Fâilâtün / Fâilâtün / Fâilâtün/ Fâilâtün
B) Fâilâtün / Fâilâtün / Fâilâtün / Fâilün
C) Fâilâtün / Fâilâtün / Fâilün
D) Feilâtün / Feilâtün / Feilâtün / Feilün
E) Mefâîlün / Mefâîlün / Mefâîlün / Mefâîlün
Çözüm: Fâilâtün / Fâilâtün / Fâilâtün / Fâilâtün Türk
aruzunda kullanılan bahirlerden değildir. Diğerleri örnek
olarak verilebilecek bahirlerdendir. Doğru cevap A’dır
9. I. Hece veznine parmak hesabı da denilir.
II. Milli veznimizdir.
III. Hece vezninin “hece sayısı” ve “duraklar” olmak
üzere iki temel özelliği vardır.
Yukarıdakilerden hangisi hece vezninde dikkate alınacak
önemli hususlardan biridir?
A) I
B) I, II
C) I, II, III
D) II, III
E) II
Çözüm: Milli veznimizdir ve hece veznine parmak hesabı
da denilir. Ayrıca, hece vezninin “hece sayısı” ve
“duraklar” olmak üzere iki temel özelliği vardır. Doğru
cevap C’dir.
10. I. Serbest vezin, Türk şiirinde 1910’lardan sonra
yaygınlaşmaya başlamıştır.
II. Günümüzde yazılan şiirlerin çoğu serbest vezinde
yazılmaktadır.
III. Bu nazım şeklinde uzun, kısa, çok kısa dizeler
bazen düzenli, bazen de düzensiz olarak
tekrarlanırlar.
Yukarıdakilerden hangisi serbest veznin özelliklerinden
biridir?
A) I
B) I, II
C) I, II, III
D) II, III
E) III
Çözüm: Serbest vezin, Türk şiirinde 1940’lardan sonra
Orhan Veli Kanık ile yaygınlaşmaya başlamıştır. Doğru
cevap D’dir.
0 Yanıt
1414 Gösterim