İletişim sürecini temel unsurlarını dikkate alarak açıklamak
İletişim, bireylerin karşılıklı ileti alış-verişi yaparak
anlamlarda ortaklaşması sürecidir. Bu sürecin temel
unsurları, kaynak, mesaj ya da ileti, alıcı, kanal, geribildirim
ve iletişim engelleridir. Kaynak belirli bir kişi
olabileceği gibi kitap, gazete, dergi radyo gibi araçlar
da olabilir. Kaynağın temel işlevi karşıya aktarılmak
istenen iletilerin kolayca alınmasını ve anlaşılmasını
sağlayacak biçimde kodlanarak kanal aracılığıyla gönderilmesidir.
Kanal genel olarak iletim yöntem ve ortamını
(medya) içerir. İletileri sözlü, sözsüz, durağan
ya da hareketli görseller biçimlerinde ve farklı yakın
ya da uzaktan iletişim ortamları kullanılarak aktarabiliriz.
Mesaj ya da ileti kaynaktan belirli bir kanal
üzerinden gelen ve karşıya iletilmesi amaçlanan fikri
anlatan yazı, ses, obje, resim ya da çizim olabilir. Geribildirim
ise kaynaktan alıcıya ulaşan mesaja alıcı tarafından
verilen tepkidir. Geribildirim kaynağın sonraki
süreçlerdeki davranışlarını yönlendirebilmek adına
önemli bir öğedir ve iletişim süreci tasarlanırken mutlaka
önemle üzerinde durulması gerekmektedir. Son
unsur ise iletişim engelleridir. İletişim engelleri, iletişim
sürecinin sağlıklı biçimde işlemesini güçleştiren
her tür engeldir. Bu engeller, fiziksel (örneğin dışarıdan
gelen duymayı engelleyen sesler, İnternet bağ-
lantısının zayıf olması, vb.) olabileceği gibi psikolojik
de (örneğin, kaynak ya da alıcının hasta olması, stres
altında olması, vb.) olabilir.
Eşzamanlı iletişimin üstünlük ve sınırlılıklarını tartışmak
Eşzamanlı iletişim, kaynak ve alıcının aynı zaman
diliminde iletişim sürecinde yer aldığı bir süreçtir.
Bu tür iletişime en güzel örnek yüz yüze konuşmadır.
Eşzamanlı iletişim, eşzamansıza göre daha hızlı
mesaj alışverişinde bulunulmasını, anında geribildirim
alınmasını sağlaması ve yüz yüze iletişim gibi
geleneksel, alışılagelmiş iletişim biçimiyle benzerlikler
taşıması nedeniyle daha sık tercih edildiği ileri
sürülebilir. Ancak, kaynak ve alıcının aynı anda iletişim
sürecinde olmak durumunda olmaları ise eşzamanlı
iletişimin en önemli sınırlılığıdır.
Eşzamanlı iletişim araçlarına örnekler vermek
Eşzamanlı iletişim araçları çok çeşitlidir. Bunlar arasında
en ön plana çıkanları olarak telefon, anlık sohbet
araçları ve Web konferans araçlarıdır. Telefon özellikle
son 20 yılda önemli gelişim gösteren, yüz yüze iletişime
en yakın eşzamanlı iletişim imkanı sunan araçtır.
Özellikle akıllı telefonlarla sesli, görsel-işitsel ve metin
tabanlı eşzamanlı iletişim kurulabilmektedir. Kişilerarası
olabildiği gibi küçük grup iletişiminde de yaygın
olarak kullanılmaktadır. Anlık sohbet araçları, sohbet
odalarından farklı olarak kişilerarası iletişim için geliş-
tirilmiş ve temelde metin tabanlı bir eşzamanlı iletişim
araçlarıdır. Anlık sohbet araçlarına örnek olarak Skype,
Google hangout ve Facebook Messenger verilebilir.
Bu örneklerde de görülebileceği gibi çoğu anlık sohbet
aracı daha fazla unsura sahip diğer araçların içine
girmiştir. Ayrıca, çoğu anlık sohbet araçları eşzamansız
iletişime imkan verdiği gibi çoğu eşzamansız iletişim
aracı da eşzamanlı iletişime olanak tanımaktadır.
Örneğin WhatsApp ya da Kısa Mesaj (SMS) aslında
birer eşzamansız iletişim araçları olmalarına karşın
eşzamanlı da kullanılabilmektedir. Eşzamanlı iletişim
araçları artık yalnız metin-tabanlı değil, görsel-işitsel
iletişim ve metin, ses, durağan ya da hareketli görüntü
dosyası paylaşımlarına da izin vermektedir.
Eşzamanlı iletişim araçlarını güvenli ve etik kullanma ilkelerini sıralamak
Telefon, anlık sohbet ve Web konferans sistemleri son
yıllarda sıkça dolandırıcılık amacıyla kullanılmaktadır.
Bu araçları güvenli kullanabilmek için;
• Herhangi bir eşzamanlı iletişim aracı ile bize ulaşan
‘hediye kazandınız’, ‘hesabınızda bloke var’ ve
‘sigorta veya vergi borcunuz var’ gibi beyanlara
itibar edilmemelidir.
• Kimseyle kullanıcı kodu ve şifremizi paylaşmamalıyız.
• Tanımadığımız kişiler başta olmak üzere kimseye
ev adresimizi, telefon numaramızı, çocuklarımızın, eşimizin adını,
okul ya da iş adresleri gibi kişisel bilgilerimizi vermemeliyiz.
• Kişi eklemeye yönelik gelen her mesajı hemen kabul
etmemeliyiz. Tanımadığınız kişilerden gelen
Kişi Ekle mesajlarında “Bu kişinin beni görmesini
engelle” seçeneğini seçerek bizi Kişi listemize eklemesine
izin vermemeliyiz.
• Emin olmadığımız kişilere fotoğraf ya da video
gibi görüntüleri göndermemeliyiz.
Ayrıca, bu araçları kullanırken bazı etkili ve etik kullanım ilkelerine uymalıyız:
• Özellikle halka açık yerlerde başkalarını rahatsız
edecek biçimde yüksek sesle konuşmamalıyız.
• Gerekmedikçe çok geç ya da erken saatlerde aramamalıyız
• Gösteri, sunum, toplantı ve benzeri alanlarda telefonumuzu
kapatmalıyız. Çok zorunlu durumlarda sessiz konuma almalıyız.
• İzin almadanhiç kimsenin cep telefonu numarasını
başkalarına vermemeliyiz.
• Araç kullanırken cep telefonu ile görüşme yapmaktan
kaçınmalı, kısa mesaj ya da başka amaçlarla kullanmamalıyız.
• Anlık sohbette kullanıcı adı olarak kendi adımızı tercih etmeliyiz.
• Web konferansına katılmadan önce, amacı, katılımcıları, işleyiş biçimi
konusunda bilgi sahibi olmalıyız.
• Soru sormak ya da yorumda bulunmak için parmak
kaldırma ya da benzeri düğmeleri kullanarak
oturum yöneticisini haberdar etmeliyiz.
• Söz verildiğinde mümkünse video ve mikrofonlarını
açarak görsel-işitsel iletişim kurmalıyız.
0 Yanıt
1682 Gösterim