Konu: İlahiyat 1. Sınıf - İslam Sanatları Tarihi - Ünite 3 - Konu Anlatımı

[Ders Hocası]

*Osmanlılar mimari çalışmalarında bizanstan selçuklu ve beylik mimarisinden etkilenmiş faydalanmıştır..

*Mimar sinanın hayatını ve yaptığı eseleri “sai çelebi” tezkiretü’l beyan eserinden belirtmiştir..

*Sultan ahmet camii mimarı sedefkar mehmet ağanın hayatını cafer ağa kaleme almıştır.eserin adıda risale-i mimarriyye’dir..

*Hassa mimarları: devletin ve padişahtan başlayarak sultan ve vezirlerindiğer devlet adamlarının vakıfların inşaat işlerini yürütmekle sorumlu idiler..

*Hassa mimarları ocağı XIX.yüzyıl ortalarına kadar devam etmiş ve II.mahmutun devrinde şehreminlik
Ve mimarbaşılık hizmetleri birleştirilerek EBNİYE-İ HASSA MÜDÜRLÜĞÜ kurulmuştur.. daha sonrada bu kuruluş ticaret ve nafia nezaretine bağlanmştır..

*Osmanlı şehirlerinde ve kasabalarında cami merkez olmak üzere birbirine bağlı yapılar topluluğuna külliye(manzume) denir.. ana yollar üzerlerindekine ise menzil denir.

*İçerikte sınırlı yapılar bulunan külliyelere örnek bursada yıldırım yeşil ve muradiye külliyeleridir.

*İstanbulda ilk yapılan külliye fatih külliyesidir mimarı Atik sinandır.

*Fatih külliyesinden 16 yıl sonra II.beyazid amasya edirne ve istanbulda 3 külliye inşa etmiştir.
Edirnedeki beyazid külliyesindeki tımarhane önemlidir. Sultan II.Beyazıdın türbesi istanbuldaki külliyesindedir.

*Osmanlı camiisinin asıl klasik çizgi kararlara ve kıvama varması edirne 3 şerefli camii ile ortaya çıkmıştır.

*Asitane tekke zaviye ve dergahların en büyük merkezlerdir… büyük asitane örneği konya mevlevihanesidir.

*İlk osmanlı hastanesi Bursa Yıldırım Darüşşifası İstanbuldaki ilk hastane Fatih Külliyesinde idi… II.Beyazidin Edirnedeki Darüşşifası daha çok akıl hastaları için kullanılmıştır.

*İmaret;aş pişirilip dağıtılan yerlerdir.Tabhane ise misafirhanedir..

*Hassa mimarları ocağında mimarbaşından sonra gelen en büyük rütbe SU NAZIRLIĞIDIR..

*Kanuni'nin Süleymaniye külliyesi İStanbul'da külliyenin en gelişmiş örneğidir.

*Osmanlı mimarisinde mimari dönemli 4 e ayrılır;
-Bursa ve Edirne dönemi
-klasik dönem (*sinan öncesi klasik dönem, * m.sinan dönemi, * sinan sonrası klasik dönem)
-yabancı etkiler dönemi (*barok dönemi, ampir-art novvea)
-milli mimari dönemi- neo klasik

*Osmanlı mimarisinin cami tipolojisinde klasik çağa damgasını vuran tip Bursa ve Edirne döneminde ortaya çıkmıştır.

*Osmanlı mimarisinde ki ulucamii tipi daha çok Bursa ve Edirne döneminde görülür.

*Büyük programlı külliyelerin yapıldığı merkezi kubbe ve mekan ilişkisinin çözüme ulaşıldığı dönem Sinan öncesi klasik dönemdir.

*Osmanlı devletinin her dönemde Kanuni Sultan Süleyman ile zirvede olduğu dönem Sinan dönemi idi.

*Osmanlı mimarisinde büyük külliyeler sinan öncesi klasik dönemde görülmektedir.

*Mimar Sinan döneminde Osmanlı mimarisi en büyük eserleri vermiştir.

*Barok dönemi akımı artık klasik osmanlı mimarisinin prensibinin bırakılarak yeni bir biçime dönüşüldüğünün en güçlü ifadelerinden biridir..

*Türk ampir dönemi daha sade görünüşlü cephelerin ortaya çıkardığı dönemdir..

*Osmanlı mimarisinin özelliği sadeliğidir.