Maddi ve hakiki temizlik, beden, elbise ve namaz kılınacak yeri dolayısıyla
çevreyi necâsetten temizlemektir. Dinen pis olarak kabul edilen maddi ve
hakiki kirlilik çeşitli yollarla ve usûllerle giderilebilir. Fıkıh mezhepleri söz
konusu usûller konusunda farklı görüş ve yaklaşımlar ileri sürmüşlerdir.
Sosyal şartları ve ihtiyaçları dikkate alan Hanefî ve Mâlikî mezhebi, kolaylık
ilkesine ağırlık vererek necâseti temizleme yolları konusunda daha
müsamahalı davranmıştır. Şâfiî ve Hanbelî mezhebi ise, temizlik usûlleri
konusunda daha sıkı şartlar getirmiştir.
Maddi ve hakiki pislikten temizlenmek için önerilen yolları
kısaca şöyle ifade edebiliriz:
Su ile yıkama, suda kaynatma, ateşe sokma, silme, ovalama, kurutma, kazıma, üzerine
toprak serpme, içindeki suyun tamamını veya bir kısmını boşaltma, kimyasal
yapısını değiştirme (istihâle), tabaklama ve boğazlama.