GİRİŞ
1. El yazması kitapların metinlerini bezemek ve açıklamak
amacıyla yapılmış küçük boyutlu renkli resimlere ne
denir?
Cevap: Minyatür.
2. İslâm sanatında minyatüre hangi ad verilmiştir?
Cevap: Tasvir.
3. İslâm sanatında minyatür yapan sanatçılara hangi
adlar verilmiştir?
Cevap: Musavvir veya nakkaş.
4. İslâm minyatürlerinin en erken tarihli örneklerinin
zamanımıza ulaşabilenleri hangi yüzyıla aittir?
Cevap: XII.- XIII. yüzyıllara aittir.
5. Selçuklu dönemi minyatürlerinin öncüleri olarak kabul
edilen minyatürler hangileridir?
Cevap: Maniheist Uygur minyatürleridir.
6. Türk-İslâm minyatür üslûbu ne zaman oluşmuştur?
Cevap: XI ve XII. yüzyıllarda Selçuklu Türkleri’nin
İran’dan Ön Asya, Mezopotamya, Suriye ve Anadolu’ya
yayılmalarıyla.
7. Anadolu’da üretilmiş XII.-XIII. yüzyıllara tarihlenen ilk
minyatürler, nerelerde yer alır?
Cevap: Silvan, Diyarbakır, Mardin, Aksaray, Kayseri ve
Konya gibi merkezlerde.
8. Günümüze ulaşan minyatürlerin en eski örnekleri hangi
eserlerde görülür?
Cevap: Artuklu Kitâbü’l-Haşâiş ve Kitâbü’t-Tiryâk adlı
eserlerde.
9. İslâm minyatür sanatının en önemli örneklerinden
birçoğu hangi döneme aittir?
Cevap: Timurlu dönemine aittir.
OSMANLI MİNYATÜR SANATI VE GELİŞİM EVRELERİ
10. Erken Osmanlı minyatür üslûbunu temsil eden eserler
arasında hangileri yer alır?
Cevap: Osmanlı Devleti’nin ikinci başkenti Edirne’de
XV. yüzyılın ikinci yarısında hazırlanmış Dilsuznâme
Külliyât-ı Kâtibi ve Ahmedî İskendernâmesi.
11. XV. yüzyıl Türkmen minyatür üslûbunun yanı sıra
Batı- hıristiyan sanatının da etkilernin görüldüğü eserler
hangileridir?
Cevap: Kelile ve ile Emîr Hüsrev-i Dihlevî Hamse’sinin
1498 tarihli nüshası.
12. II. Bayezid döneminin (1484-1485 yılları) tarihi
konulu ilk minyatür eseri hangisidir?
Cevap: Şehnâme-i Melik Ümmî.
13. Minyatür sanatında Yavuz Sultan Selim dönemi tarzı
nasıldır?
Cevap: Yavuz Sultan Selim’in Tebriz’e ve Mısır’a
yapmış olduğu seferlerden İstanbul’a getirilen farklı
gelenekleri temsil eden nakkaşların birlikte çalışmaları
sonucu, hem Timurlu Hüseyin Baykara dönemi Herat
nakkaşhanesinin dekoratif üslûbunun hissedildiği hem de
Osmanlı karakterini yansıtan bir resim tarzı doğmuştur.
14. Kanûnî dönemine özgün üslûbuyla katkıda bulunan
ünlü nakkaş kimdir?
Cevap: Matrakçı Nasuh’tur.
15. Matrakçı Nasuh’un eserlerinden bazıları nelerdir?
Cevap: Târîh-i Sultan Bayezid, Mecmûa-i Menâzil, ve
Süleymannâme.
16. Kanûnî Sultan Süleyman döneminde Osmanlı
padişahlarının manzum tarihlerinin yazılması ile beraber
tarihî konulu bu eserlerin resimlendirilmesi de hız
kazanmıştır, bu tür eserlere ne ad verilir?
Cevap: Şehnâme.
17. XVI. yüzyılın ikinci yarısında oluşan klasik tasvir
üslûbunun kurucusu kimdir?
Cevap: Nakkaş Osman’dır.
18. Nakkaş Osman’ın kişisel üslûbuyla resimlendirmiş
olduğu ilk eser hangisidir?
Cevap: Nüzhetü’lesrâri’l-ahbâr der Sefer-i Sigetvar.
19. Osmanlı minyatür sanatına yön veren en ünlü nakkaş
olarak tanınan nakkaş kimdir?
Cevap: Nakkaş Osman.
20. Sünnet düğünü şenliklerinin anlatıldığı surnâme
türündeki resimli yazmalar, ilk kez ne zaman
hazırlanmıştır?
Cevap: III. Murad döneminde (1574-1595) hazırlanmıştır.
21. Osmanlı padişahlarının dizi halinde padişah
portrelerinin yer aldığı adlı eserin adı nedir?
Cevap: Şemâilnâme veya Kıyâfetü’l-insâniye fî
Şemâilü’l-Osmâniye.
22. Doğu’ya yapılan seferlere kumanda eden serdarların
fetihlerinin anlatıldığı “gazavatnâme” türündeki resimli el
yazmaları hangileridir?
Cevap: Nusretnâme , Kitâb-ı Gencine-i Fethi Gence,
Şecâatnâme ve Târîh-i Feth-i Yemen’dir.
23. Osmanlı-Safevî savaşları esnasında Osmanlı
topraklarına gönderilen Safevî nakkaşlarının taşıdıkları
Safevî dönemi Kazvin üslûbunun etkilerini yansıtan eser
hangisidir?
Cevap: Mustafa Âli tarafından kaleme alınmış olan
Nusretnâme’dir.
24. Nakkaş Hasan’ın yönetimindeki nakkaşlar ekibi ile
Nakkaş Osman tarafından resimedilmiş olan , Hz.
Muhammed’in (s.a.v) hayatını konu alan eser hangisidir?
Cevap: 1388’de Erzurumlu Darîr’in Türkçe yazmış
olduğu Siyer-i Nebî.
25. Nakkaş Hasan tarafından resimlendirilmiş eserlerden
bazıları hangileridir?
Cevap: Eğri Fetihnâmesi, Şehnâme-i Âl-i Osman ile
Tâlikîzâde Şehnâmesi.
26. Osmanlı eyalet üslûbuyla resimlendirilmiş önemli
eserlerden biri hangisidir?
Cevap: Câmiü’s-siyer’dir.
27. Bağdat’ta hazırlanan tasavvuf ve peygamberler tarihi
konulu el yazmalarının, Safevî minyatür okullarının
etkilerini de taşıyan canlı renkli, abartılı ifadeli resim
üslûbuna ne denir?
Cevap: Osmanlı eyalet üslûbu.
28. Tek yaprak resim ve minyatürlerin belirli bir düzene
göre içine yerleştirildiği, el yazması formatındaki murakka
(albüm) yapımcılığı ne zaman önem kazanmıştır?
Cevap: II. yüzyıl başında Sultan I. Ahmed döneminde
(1603-1617).
29. Sultan I. Ahmed döneminin tarih konulu tek resimli
eseri hangisidir?
Cevap: Hoca Sâdeddin Efendi’nin yazmış olduğu, Osman
Gazi’den Yavuz Sultan Selim’e kadar Osmanlı tarihini
konu alan Tâcü’t-tevârih’in kopya nüshasıdır.
30. Nakşî adlı nakkaşın resimlediği eserler hazırlandığı
dönem hangisidir?
Cevap: Sultan II. Osman devrinde (1618-1622).
31. Nakşî’nin minyatülerini farklı kılan nedir?
Cevap: Doğaya sadık kalan bir gerçekçiliği benimseyerek
figürleri dörtte üç profilden ve arkadan portre karakterinde
resmetmesi, kapı, pencere ve kemer açıklıklarıyla
kompozisyonlarına derinlik katmaya çalışması, üç boyutlu
beyaza boyanmış kale ve kent tasvirleri.
32. Silsilenâmeler nedir?
Cevap: Osmanlı padişahlarının soyunu Hz. Âdem’den
başlayarak tüm dinî ve tarihî kişilere bağlayan resimli
çizelge şeklindeki metinlerdir.
33. Batılılaşma dönemi Osmanlı tasvir üslûbunun ilk
örnekleri hangileridir?
Cevap: Levnî tarafından yapılan Osman Gazi’den III.
Ahmed’e kadar dizi padişah portrelerinin bulunduğu Kebir
Musavver Silsilenâme’deki minyatürler.
34. 1720’li yıllarda Osmanlı minyatür üslûbuna Batı
resminin etkileriyle yeni ifade biçimleri kazandıran
Levnî’den sonra, yüzyılın ikinci yarısında eserler veren bir
diğer sanatçı, tek figür kadın ve erkek resimlerinde
yenilikçi adımlar atan nakkaş kimdir?
Cevap: Abdullah Buhârî’dir.
0 Yanıt
2481 Gösterim