A) MİRİ TOPRAKLAR:
Fetih yoluyla devlet mülkiyetine geçen arazilerdir.
Fethedilen topraklar Nişancı tarafından miri olarak tapu defterlerine
kaydedilirdi.Bu topraklar devlete ait olduğu için devredilemez satılamaz ve
bağışlanamazdı.
MIRI TOPRAKLARIN BAŞLICALARI ŞUNLARDIR:
1. DİRLİK ARAZİ: Bu topraklar hizmet karşılığı olarak çeşitli dereceden devlet memurlarına maaş karşılığı olarak verilirdi. Dirlik arazi gelirin büyüklüğüne göre üçe ayrılırdı.
A) HAS: Yıllık geliri 100.000 akçe ve üzeri topraklardır. Hanedan mensuplarına, Divan yelerine, Beylerbeyine ve Şehzadelere verilirdi.
B) ZEAMET: Yıllık geliri 20.000 ila 100.000 akçe arasındaki topraklardır. Kadı ve Subaşı gibi orta dereceli memurlara verilirdi.
C) TIMAR: Yıllık geliri 3000 ila 20.000 akçe arasındaki topraklardır. Genellikle savaşlarda yararlılık gösterenlere verilirdi.
C)1: EŞKINCI TIMARI : Savaşta kahramanlık gösteren askerlere verilmiştir.
C)2: HIZMET TIMARI : Sarayda çalışan görevlilere verilmiştir.
C)3: MUSTAHFAZ TIMARI : Cami imam ve hatiplerine verilmiştir.
2. MUKATAA ARAZİ: Gelirleri iltizam usulu ile doğrudan hazineye aktarılan arazilerdir.
3. OCAKLIK ARAZİ: Gelirleri kale muhafızlarına ve tersane giderlerine ayrılan sınır boylarındaki topraklardır.
4. YURTLUK ARAZİ: Gelirleri sınırları korumak amacıyla Türkmen boylarına verilen sınır arazileridir.
5. PAŞMAKLIK ARAZİ: Padişah ailesine verilen arazi
6. MALİKANE ARAZİ: Üstün hizmet karşılığı verilen arazi
7. METRUK ARAZİ: Otlak,yaylak gibi tarıma kapalı arazi
B) MÜLK TOPRAKLAR:
Padişah tarafından üstün hizmetler karşılığında kişilere
özel olarak verilen arazilerdir. Bu arazilere sahip olanlar toprağı satabilir,
kullanabilir, miras bırakabilirdi. Kazançları oranında devlete vergi öderlerdi.
ÖŞRİ ARAZİ:
Bu topraklar fethedildiği zaman müslümanlara verilmiş veya fethedildiğinde müslümanlara ait
olan topraklardır.
HARACİ ARAZİ:
Bu topraklar fethedildiğinde gayrimüslüimlerin elinde bırakılan veya onlara mülk olarak verilen topraklardır.
C) VAKIF TOPRAKLAR:
Gelirleri cami, medrese, şifahane, imarethane (aşevi)
gibi din, bilim ve hayır işlerine harcanan topraklardır. Bu topraklardan vergi alınmazdı.
NOT: Sınırlar genişledikçe uzak eyaletlerde vergilerin toplanması zorlaşmış,bu nedenle bu eyaletlerin vergileri açık artıma yoluyla birkaç yıllığına peşin para karşılığı MÜLTEZİM adı verilen kişilere bırakılmıştır.Bu sisteme’’İltizam Sistemi’’ adı verilmiştir.
0 Yanıt
5438 Gösterim